Hongkong nog altijd welkom op Britse wapenbeurs
De VS en GrootBrittannië, China’s hardste criticasters, leverden het traangas dat Hongkong afvuurt op zijn burgers. Nieuwe wapendeals zijn nog mogelijk.
BRUSSEL I Al een paar weken vragen activisten in Hongkong de internationale gemeenschap om niet langer wapens te leveren aan de oproerpolitie. Het gaat om traangas, losse ammunitie, spionagesoftware of klapkogels.
De belangrijkste producenten zitten in GrootBrittannië en de VS, nota bene de landen die zich het duidelijkst hebben uitgesproken over de crisis in Hongkong. Maar voorlopig aarzelen zelfs zij nog om hun wapenhandel met Hongkong aan banden te leggen.
Eén Amerikaans Congreslid beloofde op Twitter om een voorstel in te dienen dat de wapenverkoop aan Hongkong opschort. Daar is nog niets concreets van in huis gekomen. Kogels en hulzen van minstens één Amerikaans bedrijf zijn al teruggevonden in de straten van Hongkong.
De Britse regering zei op 25 juni dat alle exportlicenties opgeschort zijn. Maar op dat moment was er volgens de Hongkong Free Press geen enkele actieve verkoop die nog vergund moest worden. ‘Al het materiaal was toen al in grote hoeveelheden verkocht’, zegt Andrew Smith van de ngo Campaign against Arms Trade telefonisch tegen De Standaard. ‘En die verkopen hadden nooit mogen plaatsvinden, gezien het slechte parcours op het vlak van mensenrechten dat Hongkong al sinds 2014 loopt.’ Betogers vonden traangasampullen van het Britse bedrijf Chemring.
Voor 9,4 miljoen pond
GrootBrittannië vergunde in juli 2018 de export van handgranaten en traangas naar Hongkong voor ‘trainingsdoeleinden’. In juli 2015 werden rubberkogels verkocht. Een vergunning voor beschermende schilden werd in april van dit jaar wel geweigerd.
‘Sinds de Paraplubeweging van 2014 heeft GrootBrittannië voor minstens 9,4 miljoen pond wapentuig verkocht aan Hongkong’, zegt Smith. ‘Dan reken ik alleen nog maar de licenties met beperkingen in kwantiteit mee, niet de open licenties.’
Volgens hem zijn er ook geen formele mechanismes ingesteld om verkopen in de toekomst tegen te houden. ‘Het zou niet de eerste keer zijn dat er nieuwe vergunningen komen als de mediaaandacht verslapt. Ook in 2014 beloofde Chemring zijn beleid ten opzichte van Hongkong te herzien. Wapens leven langer dan de politieke context waarin ze verkocht worden.’
Pijnlijker: GrootBrittannië nodigde Hongkong vorige vrijdag nog uit naar de Londense DSEI wapenbeurs in september. DSEI wordt georganiseerd door de wapensector en het Britse ministerie voor Internationale Handel. ‘Dit bewijst dat mensenrechten en democratie geen prioriteit zijn voor GrootBrittannië, toch niet in vergelijking met de winst uit wapens’, zegt Smith
Activist Joshua Wong die eerder al een petitie richtte aan het Witte Huis om de wapenverkoop te stoppen, reageerde ontgoocheld. In een tweet aan Boris Johnson schreef hij: ‘Je kunt de autoriteiten van Hongkong niet uitnodigen, als de politie betogers probeert te vermoorden.’
Vervallen traangas
Tot nu toe zijn in Hongkong alleen ‘antioproerwapens’ ingezet. Maar volgens de VNCommissie voor de mensenrechten schendt de politie de internationale afspraken rond het gebruik ervan. Zo werd traangas afgeschoten in afgesloten metrostations (DS 13 augustus). Betogers fotografeerden vervallen traangasgranaten, wat het gas nog schadelijker maakt. Een actievoerder raakte zwaargewond aan het oog door een klapkogel die vanop korte afstand afgevuurd was. Volgens de Hongkong Free Press zijn deze zomer al minstens 1.800 ampullen traangas afgevuurd. Ter vergelijking: bij de Paraplubeweging van 2014 in Hongkong waren dat er 87, volgens Quartz.
‘Dit bewijst dat mensenrechten en democratie geen prioriteit vormen voor GrootBrittannië’ ANDREW SMITH
Campaign against Arms Trade