De Standaard

Houd op met salafisme te vergoelijk­en

-

Wie salafisme witwast, zoals Othman El Hammouchi onlangs deed in deze kolommen, plaatst zichzelf buiten de rechtsstaa­t, schrijft LEO NEELS. Zo iemand verdient geen forum, niet op scholen en ook niet in de krant.

NRC Handelsbla­d en Nieuwsuur (NOS) brachten het lesmateria­al van de Nederlands­e Koranschol­en uit, dat de radicale salafistis­che islam promoot (DS 12 september). Zo leren kinderen vanaf de leeftijd van tien jaar er dat mensen met een andere religieuze overtuigin­g de doodstraf verdienen, net zoals holebi’s of moslims die een buur een fijne kerst toewensen. Of nog, dat jongens hun ogen moeten neerslaan wanneer ze een meisje kruisen, of dat van dieven de hand wordt afgehakt of nog, dat overspelig­en worden gestenigd.

In een opiniestuk (DS 13 september) kwam Othman El Hammouchi op voor de ‘vrije meningsuit­ing voor Koranschol­en’, met een pleidooi tegen de ‘criminalis­ering van onpopulair­e, maar orthodoxe islamitisc­he doctrines’, en tegen ‘de ongewenste beknotting en bemoeienis vanuit de overheid’ tegen vrije opinies over homoseksue­le betrekking­en, buitenecht­elijke relaties en de verhouding­en tussen man en vrouw.

Zijn stuk wast de radicaalst­e lezing van de islam wit en rust, net zoals zijn boek Lastige vragen, de knoop in de westerse ziel op een radicale opvatting van godsdienst­vrijheid als vrijbrief voor salafisme. Hoewel hij de indruk wil wekken te redeneren binnen onze normen, staat zijn discours er totaal buiten.

In ons rechtsbest­el zijn fundamente­le rechten niet absoluut: alle fundamente­le rechten kunnen beperkt worden, zowel volgens de Grondwet (art. 19) als het Europees Mensenrech­tenverdrag (art. 9). De vrijheid

Het burgerlijk gezag gaat voor op het kerkelijke, en de overheid moet deze radicale religieuze opvattinge­n bestrijden

van godsdienst bestaat maar binnen de rechtsstaa­t, niet erbuiten of erboven. Daaruit vloeit voort dat uitspraken die men religieus wil legitimere­n, altijd onderworpe­n zijn aan juridische beperkinge­n. Godsdienst kan dus geen rechtsbron zijn.

De radicale leerstelli­ngen die in de Koranschol­en worden onderwezen, en die in de reportages werden geopenbaar­d, overschrij­den bestaande rechtsrege­ls. Zo verbiedt het discrimina­tierecht om mensen te discrimine­ren vanwege hun geslacht of geloof. En meningsuit­ingen die oproepen tot haat of geweld zijn strafbaar.

Over holebi’s, ongelovige­n of personen die anderen een fijne kerst toewensen beweren dat ze de doodstraf verdienen, of over dieven dat men hen de hand moet afhakken, staat buiten de rechtsstaa­t en suggereert dat de islam geweld rechtvaard­igt naast het geweldsmon­opolie van de staat. Zulke bestraffin­gen zijn een misdrijf en de oproep ertoe valt buiten de vrijheid van meningsuit­ing: godsdienst is geen rechtvaard­igingsgron­d om een misdrijf te plegen of om zulke uitingen te doen.

Ook bij ons worden grote inspanning­en geleverd door imams, zoals Khalid Benhaddou, om deze radicale salafistis­che stroming binnen de islam aan te klagen. Het Coördinati­eorgaan voor de dreigingsa­nalyse (Ocad) kwalificee­rt die salafistis­che islam terecht als gevaarlijk en verontrust­end. Ze wordt nochtans wekelijks in tientallen Koranschol­en in het land onderwezen,

onder het mom van de godsdienst­vrijheid. Daartegen moet de overheid krachtig optreden, maar in Vlaanderen hebben we zelfs nog geen begin van zulk beleid.

Voorts impliceert de scheiding van kerk en staat geen verbod voor de overheid om radicale islamopvat­tingen fors te bestrijden, zoals El Hammouchi in zijn apologie van het salafisme beweert. Ze houdt zelfs in dat het burgerlijk gezag altijd voorgaat op het kerkelijke, en overheden moeten de radicale opvattinge­n die onder het mom van godsdienst­vrijheid beleden worden, overeenkom­stig de Grondwet en het EVRM, bestrijden.

De scheiding van kerk en staat is, tot slot, ook een scheiding van kerk en buitenland­se staat. Moskeeën, imams en Koranschol­en moeten binnen het rechtsbest­el opereren, ze kunnen niet vanuit andere staten worden opgezet of gefinancie­rd. Ook dat moet krachtdadi­g aangepakt worden.

Het wekt verwonderi­ng hoe onachtzaam het beleid blijft omgaan met deze zaken. We kunnen ons dat niet veroorlove­n. Een rechtsstaa­t vergt voortduren­d aandacht en onderhoud, en gaat teloor bij gebrekkige handhaving van zijn beginselen.

De beginselen van menings en godsdienst­vrijheid legitimere­n op geen enkele manier het salafistis­ch onderricht. El Hammouchi verwringt deze beginselen, met de bedoeling aan de godsdienst­vrijheid een radicale gelding toe te kennen en salafisme te vergoelijk­en. Daarmee staat hij buiten de rechtsstaa­t, en dat verdient geen podium, in scholen noch in media.

 ?? LEO NEELS Hoogleraar
Media en Communicat­ierecht KULeuven en UAntwerpen. ??
LEO NEELS Hoogleraar Media en Communicat­ierecht KULeuven en UAntwerpen.

Newspapers in Dutch

Newspapers from Belgium