‘Middelen tegen alzheimer werken onvoldoende’
Artsen en ziekenfondsen stellen voor om medicatie niet meer terug te betalen
Vanaf 1 juli zullen patiënten die net te horen hebben gekregen dat ze aan alzheimer lijden, niet meer kunnen rekenen op de terugbetaling van geneesmiddelen tegen de ziekte. Althans, dat stelt het Verzekeringscomité voor, een commissie binnen de ziekteverzekering (Riziv) met vertegenwoordigers van artsen en ziekenfondsen. De maatregel is onderdeel van het budgetvoorstel voor 2020. Volgende week stemt de Algemene Raad van het Riziv definitief over het voorstel. Intussen hebben de Christelijke Mutualiteiten (CM) de procedure al opgestart om de terugbetaling van de alzheimermiddelen te herzien.
De medicatie tegen de ziekte van Alzheimer ligt al een hele tijd onder vuur. De Franse overheid is midden 2018 gestopt met de terugbetaling nadat de onafhankelijke Haute Autorité de Santé had geconcludeerd dat de beschikbare geneesmiddelen tegen alzheimer niet of zeer weinig werkzaam zijn.
Het Belgisch Centrum voor Farmacotherapeutische Informatie (BCFI) noemde die beslissing een ‘wakeupcall’ voor onze ziekteverzekering. Het BCFI wees op ongewenste effecten van de pillen, waaronder stijfheid, wat het risico om te vallen kan verhogen. Het is volgens het BCFI ook onduidelijk in hoever de pillen de levenskwaliteit van de patiënt en zijn omgeving verbeteren. Dat artsen ze toch voorschrijven, zou te wijten zijn aan de onmacht die ze zouden voelen als ze patiënten niets kunnen geven (DS 3 september 2018).
Uitdoofscenario
Bij de ziekenfondsen is te horen dat ze geen ‘harde’ stopzetting willen, eerder een uitdoofscenario. Patiënten die vandaag alzheimermiddelen krijgen, mogen op terugbetaling blijven rekenen. ‘Maar er mogen geen nieuwe patienten meer bijkomen’, zegt Anne Hendrickx, die het dossier bij de Socialistische Mutualiteiten volgt.
Luc Van Gorp, voorzitter van de CM, zegt dat de voorgestelde regeling ‘menselijk’ is. ‘Tegelijk moeten we de discussie aangaan over hoe we de patiënten beter begeleiden. We mogen ze niet langer de indruk geven dat er medicijnen zijn die het ziekteverloop van alzheimer doeltreffend vertragen. Dat is nog altijd niet het geval.’
De terugbetaling weigeren aan nieuwe patiënten zou jaarlijks twee miljoen euro besparen. Dat is peanuts is in vergelijking met het budget voor geneesmiddelen (ruim 4 miljard euro).
Marc Moens, voorzitter van het Vlaams Artsensyndicaat, staat toch helemaal achter de maatregel. Maar hij beseft dat hij het aan de collega’s die de pillen vandaag voorschrijven, goed moet uitleggen. Die beginnen zich inderdaad al te roeren. De vijf artsen die tot het uitvoerend comité van de Belgian Dementia Council behoren, zeggen dat ze de medicijnen verder zullen voorschrijven. ‘De patienten betalen dan de factuur.’
Hun ondervoorzitter, Sebastiaan Engelborghs, diensthoofd neurologie aan het UZ Brussel, zegt dat ze de wetenschap wel degelijk aan hun kant hebben. ‘De medicatie maakt misschien geen groot verschil bij cognitieve tests. Veel belangrijker: studies wijzen erop dat patiënten met medicatie langer thuis kunnen blijven wonen. Dat bespaart veel geld.’ Minister van Volksgezondheid Maggie De Block (Open VLD) wil geen commentaar geven voor de Algemene Raad van het Riziv, waarin ook vertegenwoordigers van de regering zetelen, zich uitspreekt over het voorstel.
‘We mogen niet langer de indruk geven dat er medicijnen zijn die het ziekteverloop van alzheimer doeltreffend vertragen’
LUC VAN GORP Voorzitter CM