‘Voetgangerszone is op maat gemaakt van amokmakers’
In het centrum van Brussel klagen cafés dat dronkaards en junkies overlast veroorzaken in de nieuwe voetgangerszone. ‘Vroeger zaten ze samen op de trappen van de beurs, nu zitten ze verspreid op bankjes.’
BRUSSEL I ‘Brussel maakt zich mooier voor jullie’, staat te lezen op de afsluitingen rond de bouwwerf voor het majestueuze beursgebouw. Het vernieuwde plein, in het hart van de hoofdstad, moet het sluitstuk te worden van een grote voetgangerszone, die van het Brouckèreplein tot Fontainas strekt. Digitaal bewerkte beelden spiegelen de voorbijgangers een zonnige, groene toekomst voor. Maar voorlopig ziet de realiteit er een stuk grauwer uit. ‘Een no man’s land’, dat straatcriminelen en illegalen aantrekt, zo werd de plek onlangs omschreven in een reportage van VTM Nieuws.
Het is donderdagavond, 20 uur, en mede door het milde herfstweer is er opvallend veel volk op de been in dat niemandsland. De terrasjes naast het beursplein zitten vol, aan concertzaal AB staat een lange rij wachtenden en voor de ingang van metrostation De Brouckère oogst een straatmuzikant applaus bij een twintigtal omstaanders met een cover van Radiohead.
Sinds de centrale Anspachlaan vier jaar geleden voor het autoverkeer werd afgesloten, zijn grote delen grondig vernieuwd. Vier rijvakken hebben plaats gemaakt voor een wandelboulevard, met bomen, grasperkjes en houten banken. Ook het ondergrondse tramstation Beurs onderging een metamorfose. ‘Herinnert u zich nog hoe het er hier vroeger uitzag?’, vraagt een veiligheidsagent van de MIVB. ‘Niemand kan ontkennen dat het nu beter is.’
Op gevandaliseerde en omvergevallen deelfietsen en steps na ligt er vanavond – naar Brusselse normen – weinig afval. Op bankjes doen toeristen zich tegoed aan
Een verdwaasde en in het gezicht gehavende man probeert de jas van een caféganger mee te graaien. Die laatste reageert alert, de man strompelt onbehouwen verder
een hamburger van Burger King, dat er afgelopen zomer een filiaal opende.
Junkies en dronkaards
Toch klinkt er ook veel onvrede over de piétonnier. ‘Er is hier heel veel overlast door junkies en dronkaards’, zegt Camille Neu wald, barvrouw in café El Mette ko, naast de beurs. ‘Soms overdag, maar zeker ’s nachts. Als meisje word ik na sluitingsuur heel vaak lastiggevallen.’ Ze krijgt bijval van Dabo. Hij staat sinds kort in voor de veiligheid in het café. ‘Er gaat bijna geen dag voorbij zonder dat we de politie moeten bellen’, zegt de struise man. ‘Dakloze dronk aards en drugsgebruikers vallen de klanten op het terras lastig.’
Ook vanavond zitten twee vrouwen en twee mannen duide lijk onder invloed op een bankje vlak naast het terras. Een van hen, in lederen jas en de grijze haren naar achteren gekamd, loopt ge agiteerd heen en weer en verheft geregeld zijn stem tegen zijn com panen. Op het terras van Les Brasseurs, tegenover El Metteko, pro beert een verdwaasde en in het ge zicht gehavende man de jas van een caféganger mee te graaien. Die laatste reageert alert, de man strompelt onbehouwen verder.
‘De voetgangerszone is op hun maat gemaakt’, zucht Dabo. ‘Vroe ger verzamelden ze op de trappen van het beursgebouw, maar nu zit ten ze verspreid op de houten bankjes.’ Lionel, al jaren bewa kingsagent voor de AB, deelt zijn analyse: ‘De bankjes hebben het probleem erger gemaakt.’
C’est le bordel
Om de overlast in te dijken, wil len de Brusselse oppositiepartijen NVA en CD&V een alcoholverbod op de openbare weg, zoals reeds van kracht in de Brabantwijk. Het zijn niet alleen thuislozen die de bankjes gebruiken om zich te laven aan blikjes bier uit omliggende (nacht)winkels. Ook feestende jongeren, studenten en toeristen vinden er hun weg naartoe. Na een avondje stappen, vormen ze een geliefkoosd doelwit voor zakkenrollers.
‘Het is een uitgaansbuurt en dat brengt altijd problemen en overlast mee’, zegt Olivier Slosse, woordvoerder van de Brusselse politie. ‘Maar die problemen zie je elders ook.’ Elke dag gebeuren er wel incidenten, maar vooral in het weekend en na middernacht is er veel overlast door vechtpartijen en dronken amokmakers, zeggen de uitbaters van pitazaak Sultans of Kebab. ‘Dat is trouwens al jaren zo, en het zal niet snel veranderen.’ Een ober van Le Grand Café, naast de beurs, klinkt minder pessimistisch.
‘Oui, c’est le bordel ici’, zegt hij. ‘Helaas zijn er debielen die mensen lastigvallen. Van ’s ochtends tot ’s avonds zitten ze hier te drinken. Maar toch ben ik blij dat hier geen auto’s meer rijden. Eenmaal afgewerkt, zal de voetgangerszone misschien beter worden.’
Extra controles
Na de reportage van VTM reageerde de Brusselse politie tegenover Bruzz dat er geen ‘significante stijging’ van het aantal criminele feiten is. Toch werd aan de agenten gevraagd om rond de beurs een extra oogje in het zeil te houden, geeft Slosse toe. Burgemeester Philippe Close (PS) tekende een bevel, zodat agenten spontane identiteitscontroles mogen uitvoeren. Terwijl er vorig jaar 515 mensen gerechtelijk werden aangehouden in de voetgangerszone, waren er eind augustus al 605.
Vanavond lijkt alles rustig. Voor een politiewagen even voor elf met gierende banden komt aansnellen om een incident in McDonald’s te ontmijnen, hebben we nog geen patrouille gezien. Wanneer de cafés enkele uren later de deuren sluiten, loopt de voetgangerszone leeg.
Het is bijna twee uur ’s nachts als we twee patrouillerende agenten opmerken. De vier die enkele uren geleden beschonken naast het terras van El Metteko zaten, zijn ondertussen naar de trappen van de beurs verhuisd. De agenten sporen hen aan weg te gaan. ‘Er is inderdaad gevraagd om strenger op te treden’, zegt een van de agenten, die anoniem wenst te blijven. ‘Tenzij ze echt mensen lastigvallen, sturen we ze gewoon weg. Waarheen? Tja ... Meer kunnen we niet doen.’
‘Helaas zijn er debielen die mensen lastigvallen en van ’s ochtends tot ’s avonds zitten te drinken. Toch ben ik blij dat hier geen auto’s meer rijden’ OBER VAN LE GRAND CAFÉ, NAAST DE BEURS