Piek op jobmarkt is voorbij
Voor het eerst in meer dan vijf jaar stijgt het jobaanbod in Vlaanderen niet langer. Dat is slecht nieuws voor de volgende federale regering.
De Vlaamse arbeidsdienst VDAB kreeg in de voorbije maand oktober 27.489 nieuwe vacatures aangemeld vanuit het bedrijfsleven, de socialprofitsectoren en de overheidsdiensten. Daarmee lag de oogst aan nieuwe jobs 1,6 procent lager dan in oktober 2018. Uitzendbanen zijn in die cijfers niet inbegrepen.
Het verschil is klein, maar wel erg betekenisvol, want het is de eerste keer in meer dan vijf jaar dat het jobaanbod in Vlaanderen niet stijgt. De laatste keer dat een vergelijking op jaarbasis negatief uitdraaide, was in juli 2014.
Als die knik in de jobcijfers in de maanden november en december bevestigd wordt, is er sprake van een heuse trendbreuk op de Vlaamse arbeidsmarkt. Begin dit jaar kon de VDAB immers nog groeipercentages melden van 10 procent en in de periode 20162017 ging het jobaanbod zelfs met meer dan 20 procent omhoog.
Die gouden tijden zijn duidelijk voorbij. De jobmarkt verkeert nog niet in crisis en er blijven knelpuntvacatures bestaan waarvoor de bedrijven moeilijk kandidaten vinden. Maar de piek lijkt achter de rug. Gecumuleerd over de laatste twaalf maanden, van november 2018 tot en met oktober 2019, kreeg de VDAB 293.037 vacatures aangemeld. In de voorgaande periode van twaalf maanden, van oktober 2018 tot en met september 2019, waren er dat net iets meer: 293.498.
Volgens de VDAB lopen de vacaturecijfers in lijn ‘met andere economische indicatoren die een conjunctuurvertraging suggereren’, zoals een afnemend ondernemersvertrouwen.
Dat fenomeen valt ook af te leiden uit het jobaanbod. De daling in oktober was volledig voor rekening van de vacatures die een vast contract inhouden: 4 procent. Het aantal tijdelijke contracten zat wel nog in de lift: + 5 procent. ‘Dat kan erop wijzen dat de werkgevers hun organisatie aanpassen aan een onduidelijke toekomst’, zegt Joke Van Bommel, de woordvoerster van de VDAB.
Die conjunctuurgevoeligheid uit zich bijvoorbeeld in een flinke daling van het aantal nieuwe vacatures in de bouw en in de productieindustrie: respectievelijk 23 procent en 29 procent (over de laatste twaalf maanden).
Voor de politiek is dit geen goed nieuws. De regeringMichel kon in de voorbije vijf jaar teren op een goed draaiende jobmarkt. Maar voor de volgende federale regering wacht allicht een veel minder gunstig scenario, met een stagnatie of zelfs achteruitgang van het jobaanbod.
Daling is volledig voor rekening van vaste contracten, aantal tijdelijke contracten zit wel nog in de lift