Uit het document van Zhu Hailun:
Een wetsontwerp dreigt de vrijheid van meningsuiting in Rusland verder in te perken. Mondige burgers riskeren geldboetes en vervolging.
• Kampen moeten een strikt systeem van totale fysieke en mentale controle handhaven, met verschillende sloten voor slaapzalen, gangen, verdiepingen en gebouwen. Rond elk gebouw moet een hek staan, rond het complex een muur. Aan de toegangspoort komt een politiebureau, terwijl veiligheidsagenten in torens de wacht houden.
• Gevangenen kunnen voor onbepaalde duur vastgehouden worden. Ze moeten minimum een termijn van een jaar uitzitten in de kampen, voor ze ook maar in aanmerking kunnen komen voor ‘voltooiing’, of vrijlating.
• De kampen worden gerund met een puntensysteem. Gevangenen verdienen credits voor ‘ideologische transformatie’, ‘gehoorzaamheid aan de discipline’ en ‘studie en training’.
• Zelfs na de beëindiging van hun ‘transformatie door educatie’ gaan gevangenen niet vrijuit. Ze verhuizen naar een ander kamp waar ze drie tot zes maanden ondergebracht worden voor een ‘werktraining’.
• Hun enige contact met de buitenwereld is een wekelijks telefoontje en een maandelijkse videooproep met de familie. Die faciliteiten kunnen op elk moment opgeschort worden als straf.
• ‘Het voorkomen van ontsnappingen’ is een topprioriteit. Dat impliceert videobewaking de klok
rond, ‘zonder blinde vlekken’, om elk moment in de dag van een gevangene te kunnen registreren. Zo krijgt hij een specifieke plaats toegewezen in slaapzalen en klaslokalen, maar ook in de rij voor het middagmaal.
MOSKOU I Met een overgrote meerderheid van de stemmen heeft het Russische Hogerhuis gisteren ingestemd met een wetsontwerp dat individuele burgers, onder wie bloggers en journalisten, kan brandmerken als ‘buitenlandse agent’. Volgens de voorzitter van de federatieraad, Valentina Matvijenko, is de wet een ‘adequaat antwoord’ op de manier waarop Russische media in het buitenland worden behandeld. Ze doelt daarmee op een eerder Amerikaans besluit om de Russische internationale televisiezender RT (voormalig Russia Today) en het persagentschap Sputnik aan te duiden als buitenlandse agent.
Iedere Rus die vanuit het buitenland geld op zijn rekening heeft gekregen en zich op de een of andere wijze publiekelijk heeft uitgelaten – via de reguliere media, blogs of sociale media – kan straks worden aangemerkt als ‘buitenlandse agent’. Zo iemand wordt verplicht zich bij het ministerie van Justitie te registreren, moet geregeld verantwoording afleggen over activiteiten en financiën en moet bij iedere publicatie de nieuwe status vermelden. Wie dat niet doet, riskeert boetes en vervolging.
Enkele mensenrechtenorganisaties hebben er eerder bij de Russische autoriteiten op aangedrongen het wetsontwerp in te trekken. Human Rights Watch waarschuwt voor een verdere inperking van de vrijheid van meningsuiting, die in Rusland zo al onder flinke druk staat.
‘Illegale houtkap’
Zeven jaar geleden werd al een eerste wetswijziging doorgevoerd, gericht tegen ‘buitenlandse agenten’. Toen ging het om organisaties die financiering uit het buitenland ontvangen en zich naar het oordeel van de autoriteiten bezighouden met politieke activiteiten. Ruslands oudste mensenrechtenorganisatie Memorial is een van deze ngo’s. Onlangs werden de organisatie en haar voorzitter
Een nieuwe wet moet
het mogelijk maken het internet bij een ‘externe dreiging’ af te sluiten van de buitenwereld
Jan Ratsjinski veroordeeld tot boetes van omgerekend vele duizenden euro’s, wegens het niet naleven van de wet.
Mensenrechtenactivisten worden steeds vaker getroffen door forse geldstraffen. De regionale tak van Memorial in de Oeralstad Perm en zijn voorzitter Robert Latypov kregen recentelijk hoge boetes, nadat ze in een afgelegen bosgebied een oude, verwaarloosde begraafplaats hadden opgeruimd waar in de Sovjettijd gedeporteerde Litouwers en Polen waren begraven. De mensenrechtenactivisten werden voor hun opruimwerk veroordeeld wegens ‘illegale houtkap’. Nog een bekende voorvechter van de mensenrechten, Svetlana Gannoesjkina, kreeg een boete van 150.000 roebel (ongeveer 2.500 euro), omdat ze met een spandoek op het Rode Plein aandacht had gevraagd voor haar tien jaar geleden in Tsjetsjenië vermoorde collega Natalja Estemirova.
Het blijft niet bij boetes alleen. Een bekende mensenrechtengroep, in 1997 opgericht en geleid door oudparlementariër Lev Ponomarjov (78), is op last van het Hooggerechtshof geliquideerd, ook wegens overtreding van de wetgeving op buitenlandse agenten en omdat de statuten van de organisatie niet in orde zouden zijn. Ponomarjov zet zich onder meer in voor een groep jongeren die terechtstaat wegens ‘extremisme’, en heeft herhaaldelijk aandacht gevraagd voor martelpraktijken in Russische gevangenissen. Hij noemt de maatregelen ‘een wraakactie’ en zegt zijn mensenrechtenwerk hoe dan ook te zullen voortzetten, dan maar niet als officieel geregistreerde organisatie.
Lege plastic fles
Na een roerige zomer met grootschalige betogingen voor eerlijke verkiezingen in Moskou zijn in Rusland tal van maatregelen genomen die critici van het bewind tot voorzichtigheid manen. Tegen verschillende deelnemers aan die vreedzaam verlopen demonstraties lopen nog altijd processen, enkelen zijn veroordeeld tot gevangenisstraffen van meerdere jaren. De demonstranten worden veelal vervolgd wegens vermeend gebruik van geweld tegen de politie – zoals het gooien met een lege plastic fles of een prullenbak – of voor ‘extremistische uitingen’ op het internet.
De Russische autoriteiten zoeken intussen ook naar middelen om meer greep te krijgen op het internet, dat een steeds belangrijkere rol speelt in het informeren en mobiliseren van burgers. Op 1 november is een wet in werking getreden die het mogelijk moet maken het Russische internet in geval van een ‘externe dreiging’ af te sluiten van de buitenwereld. De technische uitvoering daarvan is nog niet rond, maar experimenten op regionale schaal zijn inmiddels in gang gezet.
Mensenrechten– activisten krijgen steeds vaker forse geldstraffen