En toen viel de cameraman in de kast flauw

Hoe slagen programmamakers van verborgencamerashows erin om gefopte mensen zo mooi in beeld te brengen? Is het opgezet spel? Of bereiden ze zich gewoon uitzonderlijk goed voor?

Hoe komt het dat verborgencameraprogramma’s de mensen die ze beetnemen tegenwoordig zo uitstekend in beeld brengen? Die vraag duikt weleens op als we naar Hoe zal ik het zeggen? kijken. Dat met een Emmy gelauwerde programma is vorige week aan zijn derde seizoen begonnen. In de eerste aflevering, waarin VTMgezicht Niels Destadsbader bij de neus genomen werd, met medewerking van zijn manager en de perswoordvoerder van VTM, telden we in één kamer zes verschillende camerastandpunten. Hoe slaagden de programmamakers erin met zoveel camera’s te filmen zonder dat Destadsbader iets in het snotje had?

Dat kan dankzij een grondige voorbereiding, legt Sofie Peeters van het productiehuis Shelter uit. Destadsbader werd gesommeerd in een vergaderruimte bij VTM omdat zogezegd zijn gsm gestolen was en de dief zijn Instagramaccount gehackt had. Om er vervolgens bevreemdende boodschappen te posten, met meldingen als: ‘fuck mijn fans’ en ‘stinkend rijk worden zoals ik?’.

‘Er waren inderdaad zes camera’s’, zegt Peeters. ‘Vier camera’s waren kleine Gopro’s die we weggestoken hadden achter beveiligingscamerahoesjes. Twee camera’s werden zelfs bediend door cameramannen. Dat waren camera’s die hoge kwaliteitsbeelden maken, hetzelfde type wordt ook voor fictie gebruikt. De cameraman staat dan in een grote spiegelkast. Dat is een kast met aan de bovenkant spiegelramen waar je vanaf de buitenkant niet doorheen kan kijken.’

De cameraman mag in zo’n kast absoluut niet bewegen. ‘Alleen om op de zoomknop te duwen’, zegt Peeters. ‘Hij mag zelfs niet hoesten of niezen. We hebben niets aan een verkouden cameraman. In de eerste kast die we zelf gebouwd hadden, waren we de verluchtingsgaten vergeten. Er is toen een cameraman flauwgevallen. Hij wilde de opname niet verpesten en is zo lang mogelijk in de kast blijven staan. Tot de regisseur het beeld plots schuin zag wegdraaien. Het heeft nog even geduurd vooraleer de regisseur doorhad hoe dat kwam.’

Zakdoekjes

De techniek met spiegelkasten is niet bij Shelter uitgevonden. ‘De kasten zijn gangbaar bij verborgen camera. In de sector worden de kasten doorgegeven. Wij hebben er één, Videohouse heeft er één en Koeken Troef ook. We verhuren ze aan elkaar.’

‘Die kasten zijn de belangrijkste reden waarom we zelden in de persoonlijke omgeving van mensen werken. Die omgeving kennen ze te goed en dus is het moeilijker voor ons om de ruimte te manipuleren. Bij kinderen durven we het wel riskeren omdat die doorgaans geen vragen stellen bij een extra kastje in de woonkamer. Een moeder zou zich een hoedje schrikken’, zegt Peeters. ‘Voor buitenopnames verstoppen we de camera’s in busjes met geblindeerde ruiten.

Microfoons verstoppen we in een plantje op tafel of bureau of in de doos met zakdoekjes.’

Niels Destadsbader reageerde heftig op de opnames. ‘Ik dacht: dit is de dag waarop ik op mijn bakkes krijg van de populairste artiest van het land’, zei presentator Jens Dendoncker vorige week in Humo. Zulke reacties kregen de makers eerder al te verwerken, in het eerste seizoen met Rik Verheye, bijvoorbeeld. Maar meestal draaien de BV’s achteraf bij. ‘Sowieso werken we altijd samen met mensen die diegene die we beetnemen goed kennen’, zegt Peeters. ‘Ook bij BV’s doen we altijd een grondige backgroundcheck. Op die maner bepalen we hoe ver we kunnen gaan. Meestal is de manager perfect op de hoogte van het verloop van de grap en vaak hebben ook een of meer familieleden of vrienden ermee ingestemd. Toch kunnen we ons soms ook vergissen en is de reactie heftiger dan we dachten.’

Een keer heeft het productiehuis een opname moeten weggooien, zegt Peeters. ‘Dat was met Goedele Liekens. Nochtans waren haar dochters betrokken in de grap. Maar bij de reveal (het moment waarop het voor de gefopte duidelijk wordt dat het een grap was, red.) was ze zo van haar melk dat ze geweigerd heeft om het contract te tekenen, waarin ze haar toestemming voor uitzending geeft. Dat was een inschattingsfout van onze kant, een waarmee we onszelf het meeste pijn hebben gedaan. In zo’n opnamedag kruipt veel voorbereiding. Al dat werk gaat dan de vuilnisbak in en wij moeten in zeven haasten een nieuw slachtoffer zoeken.’

‘Soms vergissen we ons en is de reactie op de verborgen camera heftiger dan we dachten’

SOFIE PEETERS Productiehuis Shelter