Levenskwaliteit
Het omzetten van welvaart in welzijn is dus waar het om draait, en daarin verschillen landen wel degelijk.
Sneeuwbaleffect
Daaruit volgt een andere belangrijke vraag: wat moet dan worden herverdeeld? Daar gaan sommigen erg kort door de bocht. Waar in titels wordt aangekondigd dat ‘de ongelijkheid’ niet is toegenomen, blijkt het in werkelijkheid louter om inkomensongelijkheid te gaan. Daar wringt het schoentje. Ook als de inkomensongelijkheid stabiel blijft, is er een probleem. Het doorwerken van gelijk gebleven inkomensongelijkheid is waarover het écht moet gaan. Inkomensongelijkheid is als radioactieve straling: relatief beperkte blootstelling leidt later toch tot problemen. Inkomensongelijkheid straalt door alles heen en woekert onzichtbaar op heel wat andere levensdomeinen. Aanvankelijk is dat niet zichtbaar, later is er uitstraling die veel moeilijker te behandelen is. Het Mattheuseffect, bijvoorbeeld, waarbij er steeds meer wordt gegeven aan wie al veel had. Tegelijk wordt wie minder had, nog meer afgenomen. Dat is het sneeuwbaleffect van ongelijkheid. Het is geen optelsom, het is een vermenigvuldiging. Denk aan de ongelijke toegang tot de kinderopvang die deze regering nog zal versterken, de woningmarkt, de gezondheidszorg. Lees ook de resultaten van het recente Pisaonderzoek. Kijk naar de kenmerken van gezinnen en het succes van hun kinderen in het onderwijs. Dat succes blijft ongelijk verdeeld. Vlaanderen excelleert daar alvast wel in: ons onderwijs reproduceert
Op den duur groeit alleen de economie nog, en weinig anders. Dat is het moment om je te richten op andere groei. Het omzetten van welvaart in welzijn is dan waar het om draait
als de beste de bestaande ongelijkheid: zeg mij uit welk gezin je komt en ik vul alvast je rapport in.
Solidair met jezelf
Verdedigers van de status quo in ongelijkheid zou ik willen meesturen met buurtwerkers, ervaringsdeskundigen in de armoede, vrijwilligers van een voedselbank en sociaal werkers in de wijkgezondheidscentra. Geen cijfers daar, geen Ginicoëfficienten. Wél verhalen over de sneeuwbal.
In tijden waarin solidariteit wordt verengd tot de eigen groep, is waakzaamheid geboden. Solidair zijn met jezelf lijkt een aantrekkelijke en veilige keuze. Dat is niet zo. De veelkoppige ongelijkheid recht in de ogen kijken en het complexe ervan doorgronden, de levenskwaliteit van zo veel mogelijk mensen verhogen, is een moedige en belangrijke opdracht. We zijn er alleszins rijk genoeg voor. Ook dat las ik ooit in The Economist.