Let’s read

Homerus, Dante Alighieri, Gustave Flaubert, T.S. Eliot, William Faulkner, Julian Barnes. Het zijn literaire grootheden die vaak opduiken in lijstjes van de belangrijkste schrijvers. Maar wie kent Richard Cork, John Rechy, Elaine Pagels, David Kidd of Howard Norman? Ik had nooit van hen gehoord terwijl hun namen, net als de eerder genoemde, prominent figureren op de ultieme lijst van honderd literaire helden die David Bowie (19472016) compileerde. Toen het Victoria & Albert Museum in Londen in 2013 een tentoonstelling over de poplegende samenstelde, werd hem ook naar de schrijvers en de boeken gevraagd die hem het meest beïnvloed hadden.

Bowie’s books. The hundred literary heroes who changed his life (Bloomsbury, 265 blz., 24,95 €) van de Engelse journalist John O’Connell is een mooi eresaluut geworden aan de leesmaniak die Bowie was. O’Connell schreef over elk boek op de lijst een informatief essay. Hij toont aan dat Bowie, zoals hij zelf vaak aangaf, een spons was die zich graag liet inspireren door wat hij las, zag of hoorde.

Wie Bowie’s elpee Diamond dogs kent, weet dat de plaat schatplichtig is aan George Orwells dystopie. En

Ziggy Stardust en zijn Spiders from

Mars zijn duidelijk beïnvloed door Alex en zijn ‘droogs’ uit

Anthony Burgess’ A clockwork orange, zij het zonder het ultrageweld waar zij zich in bekwamen.

John O’Connell legt mooie linken tussen de boeken en de nummers en clips die Bowie maakte. In de laatste clips waarin hij te zien was – ‘Lazarus’ en ‘Blackstar’, uit het gelijknamige album dat slechts een paar dagen voor zijn dood verscheen – speelt Bowie ‘Knoopoog’, een blinde man met knopen op de plaats waar ogen horen te zitten. Dat beeld zou Bowie hebben ontleend aan Hall’s dictionary of subjects and symbols in art.

O’Connell verbindt ‘Heroes’ – misschien wel het mooiste nummer dat Bowie ooit schreef – met de eerder obscure autobiografie Een graf voor een dolfijn van de Italiaanse dokter en schrijver Alberto Denti di Pirajno (18861968). De regel uit ‘Heroes’ ‘I wish I could swim, like dolphins could swim’ is rechtstreeks geïnspireerd op een oud verhaal dat de dokter hoorde over een meisje dat op de rug van dolfijnen kon meerijden.

Bowie’s books werkt minstens even aanstekelijk als de eindejaarslijstjes: het doet je opnieuw grasduinen in Bowies oeuvre én het nodigt je uit om op ontdekkingstocht te gaan naar de boeken die zo’n impact hadden op zijn leven en kunst. Let’s read.

Journalist John O’Connell schreef een mooi eresaluut aan de leesmaniak die David Bowie was