BIJNA ALLE WEBSITES RISKEREN BOETE VOOR SLORDIG COOKIEBELEID
Voor het eerst is een website veroordeeld voor een slordig cookiebeleid. De autoriteit is zo streng dat nagenoeg alle websites een sanctie boven het hoofd hangt.
Jubel.be heeft een primeur beet, maar veel gejubel ontlokt die niet. De website, gespecialiseerd in juridische informatie, is als eerste in ons land veroordeeld voor een tekortschietend cookiebeleid.
De Europese GDPRrichtlijn, van toepassing sinds mei 2018, voorziet dat gebruikers uitdrukkelijk toestemming moeten geven voor het gebruik van niet strikt noodzakelijke cookies, en dat het cookiebeleid transparant moet zijn. Op beide vlakken schoot Jubel.be tekort, stelt de Gegevensbeschermingsautoriteit – de vroegere Privacycommissie – in zijn beslissing ten gronde.
In de originele versie van de site werd aan de lezer op de website geen toestemming gevraagd voor het gebruik van cookies. In een latere versie waren de vakjes om toestemming te geven op voorhand aangekruist, wat niet mag.
De uitleg over het cookiebeleid was niet in alle talen beschikbaar, bevatte fouten en was, ook na herhaaldelijke aanpassingen, onvolledig. Zo lijstte de site niet alle cookies op, omdat ze daar zelf geen volledig zicht op had. Cookies kunnen ook door derde partijen geplaatst worden. Een voorbeeld daarvan is Google Analytics, dat gebruikt kan worden om statistieken bij te houden. Ook sociale mediatoepassingen plaatsen cookies.
De Geschillenkamer van de Gegevensbeschermingsautoriteit (GBA) heeft beslist om de website een boete op te leggen van 15.000 euro. Dat lijkt bescheiden, maar het is wel een opdoffer voor een website die naar eigen zeggen een ‘verwaarloosbare’ omzet heeft. De boete is gebaseerd op de omzet van uitgever Knops Publishing, die ook andere juridische publicaties verzorgt. Dat bedrijf telt zes werknemers en draaide in 2018 een omzet van 1,8 miljoen euro.
‘De beslissing bevestigt de geldende cookiewetgeving’, zegt Olivier Sustronck, advocaat bij het in GDPR gespecialiseerde advocatenkantoor Mr. Franklin. ‘Maar de autoriteit toont hiermee wel dat zij tot de strengste van Europa hoort. Meerdere autoriteiten anticiperen vandaag al op nieuwe Europese regelgeving die de cookieregels mogelijk versoepelt.’
Als de GBA even streng is voor andere websites, dan moeten talloze websites een boete vrezen, stelt Sustronck. ‘De regels die de autoriteit over cookies hanteert zijn streng. De overgrote meerderheid van de Belgische websites komt ze niet na. Dat is zeker het geval voor kmo’s. Zij hebben bijvoorbeeld enkel Google Analytics staan, en denken dat dit geen probleem is. Maar de website die nu veroordeeld is, had ook niet veel meer dan dat.’
Hielke Hijmans, voorzitter van de Geschillenkamer, bevestigt dat veel bedrijven vandaag niet in regel zijn. ‘Maar het is niet zo dat we in ons oordeel enorm streng zijn. We hebben er lang over gedelibereerd, en zijn tot een overwogen oordeel gekomen. Ook de boete is zeer gematigd.’
Voorbeeld stellen
Met de veroordeling wil de GBA het signaal geven dat het hen menens is. ‘Sites moeten zich terdege bewust zijn dat ze serieuze verplichtingen hebben. Er is een informatieverplichting voor cookies, ook als die van derde partijen komen. Het kan niet zomaar, ook al zijn we in onze beslissing genuanceerd: je kunt van kleine bedrijven ook niet het oneindige verwachten. Ook het geven van toestemming is belangrijk, al speelde dat in deze zaak minder een rol. Op veel sites is het heel makkelijk om toestemming te geven, maar moeilijk om voor alternatieven te kiezen. Dus klikt iedereen op “ja”. Daar moet veel zorgvuldiger mee
‘Sites moeten zich terdege bewust zijn dat ze serieuze verplichtingen hebben. Er is een informatieverplichting voor cookies, ook als die van derde partijen komen’
GESCHILLENKAMER GEGEVENSBESCHERMINGSAUTORITEIT
‘Ik betreur het dat we toch een boete krijgen, ondanks het feit dat we telkens constructief meegewerkt hebben’
ANNE KNOPS
Zaakvoerder Knops Publishing en uitgever Jubel.be
omgesprongen worden.’
Uiteraard heeft de autoriteit niet de mankracht om alle sites te bestraffen, laat staan te onderzoeken. ‘Maar er zijn ook zachtere sancties mogelijk. We hopen dat de bewustwording groeit.’
Dat een relatief kleine juridische website, met naar eigen zeggen 35.000 unieke bezoekers per maand, de twijfelachtige eer heeft als eerste veroordeeld te zijn, is opmerkelijk. ‘Ik vermoed dat de GBA de boodschap wil geven dat iedere onderneming een boete kan krijgen’, zegt Sustronck. ‘Niet alleen de grote spelers worden geviseerd, maar iedere onderneming moet de GDPRregels nakomen.’
Hijmans bevestigt dat de GBA een voorbeeld wou stellen. ‘Dat heeft bij de sanctionering geen rol gespeeld, maar wel bij het initiatief om de inspecties te starten.’
Het onderzoek kwam er niet na een klacht, maar op eigen initiatief van de autoriteit. Als juridische website liep Jubel.be in de kijker. De autoriteit verwijst ook naar de ‘voorbeeldfunctie, gelet op de juridische expertise die door de website verspreid wordt’.
Anne Knops, zaakvoerder van Knops Publishing en uitgever van Jubel.be, betreurt de boete. ‘Ons cookiebeleid was niet in orde. Als juridisch platform vinden we dat belangrijk en dus hebben we meteen meegewerkt. We zijn trots dat wij nu in orde zijn. Ik denk dat heel weinig sites in orde zijn, en dan druk ik me nog eufemistisch uit.’
‘Boete onredelijk hoog’
Dat de site pas na herhaaldelijke inspecties in orde was, wijt Knops aan cookies van derde partijen. ‘Zelfs gespecialiseerde software detecteerde ze niet. Uiteindelijk bleek dat ze meekwamen met artikels die aangeleverd werden.’
De boete vindt Knops onredelijk hoog. ‘Ik betreur het dat we toch een boete krijgen, ondanks het feit dat we telkens constructief meegewerkt hebben.’ Dat de boete op de omzet van het bedrijf gebaseerd is, is zuur. ‘Startups en jonge bedrijven moeten dus meteen een aparte vennootschapsstructuur oprichten, zodat er afzonderlijke rekeningen beschikbaar zijn.’
Knops Publishing heeft nog enkele weken om in beroep te gaan, maar doet dat mogelijk niet. ‘Dit heeft ons al een bom geld gekost, en is een bron van negatieve energie. We onderzoeken begin volgend jaar of we in beroep gaan.’