Haftar loopt weg van ‘peetvaders’
Erdogan heeft gedreigd de Libische krijgsheer Khalifa Haftar ‘een lesje te leren’, nadat Haftar gisterochtend is weggewandeld van een topoverleg in Moskou.
De Turkse president, Recep Tayyip Erdogan, en zijn Russische collega Vladimir Poetin werpen zich steeds meer op als de ‘peetvaders’ van het aanhoudende conflict in Libië. Vorige week besloten ze gezamenlijk dat er in Libië een bestand zou komen, en nadat dat zondag was ingegaan – het wordt min of meer gerespecteerd – brachten ze maandag de strijdende partijen samen in Moskou om het staakthetvuren te formaliseren.
Een directe ontmoeting tussen de vechtende rivalen kwam er niet, al daagden beide partijen wel op. De ‘regering van het nationaal akkoord’ (GNA) van premier Fayez alSarraj wordt nog altijd internationaal erkend, maar controleert weinig meer dan de hoofdstad Tripoli en de omliggende kust. Haftar voert sinds april met zijn ‘Libische Nationale Leger’ (LNA) vanuit het oosten een grootscheeps offensief en belegert Tripoli.
Erdogan en Poetin steunen elk hun bondgenoot. Turkije hielp de GNA van Sarraj met drones en voertuigen, en besloot vorige week ook soldaten – en ingehuurde Syrische rebellen – te sturen om de regering in Tripoli overeind te houden. Rusland vecht aan de kant van generaal Haftar met – volgens Turkije – zo’n 2.500 huurlingen van het beruchte Russische privébedrijf ‘Wagner’, wat het Kremlin overigens ontkent.
De hoop dat de ‘peetvaders’ de strijdende partijen in Moskou tot een handtekening zouden kunnen verleiden, of dwingen, bleek ijdel. Haftar liet maandagavond weten nog eens te moeten nadenken over het voorliggende document en vertrok gisterochtend. Aan nieuwszender Al Arabiya zou hij hebben laten weten dat het ‘ontwerpakkoord veel van de eisen van het Libische leger negeert’.
Capriolen
Dat Haftar zijn bondgenoot Poetin in de kou laat staan, komt voor sommigen als een verrassing. ‘Toch zijn er weinig Libiëwatchers verbaasd over Haftars capriolen in Moskou’, schrijft experte Mary Fitzgerald op Twitter. ‘Hij heeft daar, zacht gezegd, aanleg voor. De redenen voor zijn vertrek gaan van het persoonlijke via de stand van zaken in Libië tot zijn externe bondgenoten. Vooral belangrijk daarbij zijn de Verenigde Arabische Emiraten.’
Haftar wordt pas sinds kort openlijk gesteund door Poetin, maar wel al jaren door buurland Egypte en door de Golflanden SaudiArabië en de Emiraten. Blijkbaar zijn zij minder overtuigd van de onderhandelingspogingen van Poetin en Erdogan, en financieel en militair belangrijker voor Haftar dan Rusland.
Erdogan dreigde er gisteren alvast mee ‘de couppleger Haftar het lesje te leren dat hij verdient, als hij zijn aanvallen tegen de legitieme regering en onze broeders in Libië hervat’. Door de exit van Haftar uit Moskou rijzen er ook vragen over de plannen voor een
Libiëtop die komende zondag is gepland in Berlijn. Daar zouden, onder de vleugels van de Verenigde Naties, de strijdende partijen tot een duurzamer akkoord moeten komen. Behalve de EUleiders en presidenten uit de regio rond Libië – zoals uit Algerije – hadden ook Erdogan en Poetin hun komst al aangekondigd.
Volgens Haftar zou het ontwerpakkoord veel van de eisen van het Libische leger negeren