MENSENLEVENS OF ECONOMIE

Alles wat nu gebeurt, was twee weken geleden ondenkbaar. Het kon zelfs niet gefantaseerd worden. Het meest verbazingwekkende is dat het gedwongen isolement, dat nu hele continenten beslaat, en de implosie van de economie zo ordelijk verlopen. In fictie en film leidt zoiets tot de Apocalyps, want het laagje beschaving is dun. In de realiteit valt dat reuze mee. Door het virus belanden we allemaal in dezelfde boot. Ook prins Charles is een slachtoffer. De sterftecijfers en Spaanse ziekenhuisbeelden houden ons kordaat in het gelid.

Voorlopig is over corona geen meningsverschil mogelijk. Overheden nemen alles over, met alle geld dat ze kunnen drukken, maar ruimte om politiek te bedrijven hebben ze niet. Leiders die dachten een eigenzinnige koers te varen, zoals Boris Johnson en Mark Rutte, worden door de nakende catastrofe in het kordon geduwd. De Belgische regering heeft dankzij haar volmachten de handen vrij, en het wordt goed opletten welke achterban ze zal plezieren, maar veel politieke keuzes hoeft ze niet te maken. Experts en wetenschappers zetten de contouren uit, de administratie zit aan het roer. Dat creëert stabiliteit. Ze communiceren helder en wekken vertrouwen. Zo groot de afkeer van partijpolitiek is geworden, zo ongeschonden sterk is het vertrouwen in de experts en het (zorg)personeel van de overheid.

Het helpt de eensgezindheid dat nu ook rechts vindt dat de staat niet genoeg geld kan uitgeven. De drukkingsgroepen doen nog hun werk. Maar ze willen eigenlijk hetzelfde. Zelfs het ondernemersnetwerk Voka, dat al jaren strijdt tegen het te grote overheidsbeslag, roept de staat op om niet alleen werkloze werknemers een uitkering te geven, maar ook wie werkt te belonen met een premie. Eén front tegen corona, laat het tovergeld vloeien.

Dat wordt hard ontwaken. De echt gevaarlijke vraag is wanneer dat zal kunnen. Zo eensgezind we in lockdown gingen, zo verdelend wordt de discussie over wanneer en hoe er terug uit te komen. Nu al worden de geesten rijp gemaakt voor het idee dat het tot mei zal duren. Zonder vooruitzicht op wat daarna. Hoe de spanningen te beheersen die daarbij ontstaan, wordt een politieke opdracht vanjewelste. Donald Trump heeft de discussie al op scherp gezet: mensenlevens of economie. Jan Jambon gaf gisteren het signaal dat goede burgers moeten werken. Angst went. De collateral damage wordt te groot.

Wat zal politici leiden? Moeten ze de artsen en virologen volgen, en de bekommernis om elk mensenleven, ook van hoogbejaarden, of ondernemers en gezonde burgers die popelen van ongeduld om hun toekomst te vrijwaren? We staan voor ontstellende keuzes die we nu ondenkbaar achten.

De echt gevaarlijke vraag is wanneer we de lockdown moeten opheffen