WHO waarschuwt voor te vroeg lossen maatregelen

Diverse Europese landen plannen versoepelingen van de lockdown. Tegen de zin van de WHO: ‘We moeten onze inspanningen net verdubbelen.’

BRUSSEL I De lockdownmaatregelen die alle Europese landen getroffen hebben om covid19 in te dijken, beginnen hun vruchten af te werpen. Het aantal nieuwe besmettingen en doden daalt in WestEuropa. En dus beginnen veel landen te denken aan het versoepelen van de maatregelen.

Dat is niet naar de zin van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). Hans Kluge, de regionaal directeur voor Europa, maakte dat gisteren in niet mis te verstane bewoordingen duidelijk. ‘Dit is niet het moment om de maatregelen te versoepelen. Nu moeten we onze collectieve inspanning verdubbelen of verdrievoudigen.’ Kluge stipte aan dat de vooruitgang die we maken in het bestrijden van covid19, ‘extreem kwetsbaar’ is. ‘Het is gevaarlijk om te denken dat het einde in zicht is. Dit virus laat geen ruimte voor zelfgenoegzaamheid.’

Ook Andrea Ammon, de directeur van het Europees Centrum voor ziektepreventie en Controle (ECDC), waarschuwt dat het ‘te vroeg is om plotseling alle maatregelen op te heffen, ook al zijn die ontwrichtend’.

De Europese Commissie heeft geprobeerd te verhinderen dat landen de maatregelen te snel versoepelen. Gisteren was het de bedoeling om een gezamenlijk stappenplan voor een exit voor te stellen. Maar dat moest de Commissie verdagen na protest van zwaar getroffen landen.

Verscheidene landen hebben al versoepelingen aangekondigd. Andere, zoals België, hebben een raad van wijzen aangesteld om voorstellen uit te werken. Geen enkel land is zinnens om van de ene op de andere dag alle maatregelen in te trekken. Er lijkt zich een voorzichtige consensus af te tekenen welke regels het eerst versoepeld kunnen worden. Vooraan in de rij staan winkels en scholen, helemaal achteraan horeca en grote evenementen zoals festivals. In Tsjechië mogen doehetzelfzaken en fietsenwinkels vandaag weer de deuren openen. In Oostenrijk kunnen bepaalde winkels na Pasen weer klanten ontvangen.

Denemarken en Noorwegen openen later deze maand opnieuw crèches, kleuterscholen en lagere scholen. Binnenkort mogen de

Noren opnieuw naar hun tweede verblijf. Ook Duitsland denkt aan het heropenen van winkels en scholen in bepaalde regio’s, blijkt uit een document dat Reuters kon inkijken.

‘De WHO moet beseffen dat we vandaag heel veel van de bevolking vragen, en dat elk land haast op een ander moment in de epidemie zit’, zegt Pierre Van Damme, professor epidemiologie (UAntwerpen). ‘Maar het is zeker belangrijk om de maatregelen doordacht te versoepelen.’

Een mogelijkheid is om ze één voor één te versoepelen. ‘Als we één maatregel loslaten, kunnen we twee weken later aan de hand van de ziekenhuisopnames een evaluatie maken’, zegt Van Damme. Draait dat goed uit, dan kunnen we een volgende maatregel lossen.

Als hij een volgorde zou moeten maken, komen grote evenementen met buitenlandse bezoekers helemaal achteraan. Het openen van kleuter en lagere scholen staat bovenaan op het lijstje. ‘Maar alles hangt samen. Als kinderen weer naar school gaan, geeft dat ouders de mogelijkheid om rustiger thuis te werken. Of om eventueel opnieuw te gaan werken als ook die maatregel versoepeld wordt.

We weten dat telewerk een grote impact heeft, dus kan die maatregel langer aangehouden blijven.’

De Belgische maatregelen gelden in principe tot en met 19 april. Maar of er na de paasvakantie al een eerste versoepeling komt, is onzeker. Van Damme wijst erop dat we eerst over voldoende gegevens moeten beschikken om weloverwogen beslissingen te nemen.

Ook de psychologie speelt een rol. ‘Als je maatregelen loslaat, is het moeilijk ze opnieuw te verstrengen. Daarom kan men ze beter iets langer aanhouden dan ze te snel af te bouwen’, zegt Van Damme.

‘Het is gevaarlijk om te denken dat het einde in zicht is. Dit virus laat geen ruimte voor zelfgenoegzaamheid’

HANS KLUGE

Europees directeur WHO