En een knuffel van oma via
Elkaar eens goed vastpakken, het zit er niet meer in voor veel grootouders en hun kleinkinderen. Dat wringt. ‘Onze routine was plots verdwenen’
BRUSSEL I In veel Vlaamse gezinnen zijn de grootouders deel van het dagelijkse leven. Ze zorgen mee voor de opvang na school, de kinderen gaan er logeren en oma en opa staan simpelweg klaar als dat nodig is. Door de maatregelen tegen het nieuwe coronavirus komt dat allemaal in het gedrang.
Toch houdt de band tussen grootouders en kleinkinderen stand, stelde de Gezinsbond vast, op basis van een bevraging van ruim tweeduizend gezinnen door het onderzoeksbureau Indiville in de laatste week van maart. Twee derde van de ondervraagde gezinnen zegt het contact te onderhouden met de grootouders. Een klein aantal, 9 procent, doet dat zonder afstand te bewaren, maar bij veel gezinnen zijn sociale media als Whatsapp en Messenger populair geworden, gevolgd door de telefoon. Ook hebben veel generaties nog fysiek contact, 40 procent, maar daarbij wordt de gevraagde afstand gehouden.
‘Grootouders en hun kleinkinderen vinden nieuwe manieren om te communiceren, dat is positief. We hebben het gevoel dat de oudere generatie zich bij de coronamaatregelen neergelegd heeft. Ze beseffen dat ze een risicogroep vormen, en dat ze nu beter even wegblijven van hun kleinkinderen’, zegt Kurt Jacobs van de Gezinsbond. ‘Ook bij de kinderen zien we die verantwoordelijkheidszin, ze lijken goed te weten dat de maatregelen noodzakelijk zijn.’
Het belang van de bubbel
Kind en Gezin krijgt regelmatig de vraag of kinderen afgezet mogen worden bij de grootouders. Het antwoord is genuanceerd. Contact wordt in de eerste plaats afgeraden. ‘Die regel is er om de grootouders te beschermen’, zegt woordvoerster Nele Wouters. Tegelijk is er begrip voor wie echt geen alternatieven vindt. Daartoe is er, in samenwerking met viroloog Marc Van Ranst, een checklist opgesteld. Grootouders die jonger zijn dan 65 jaar, die in goede gezondheid verkeren en geen mantelzorger zijn, zouden toch kunnen inspringen. Uit de wekelijkse bevraging van UAntwerpen blijkt dat 70 procent van de grootouders die deelnamen, nog geen 65 jaar is.
Wouters: ‘Daarnaast geven we de ouders ook het belang van “de bubbel” mee: je moet je omgeving zo klein mogelijk houden. Het is beter om je kinderen elke dag bij de grootouders af te zetten in plaats van elke dag een andere opvang te zoeken.’
De Vlaamse Ouderenraad krijgt signalen van zijn vrijwilligers dat het wederzijdse gemis er wel degelijk is. ‘Velen houden contact via de digitale weg, maar dat kan elkaar eens goed vastpakken toch niet vervangen’, zegt communicatiemedewerkster Veerle Quirynen.
LOPPEM I Ingrid Neirinck, oudleerkracht Duits en Engels, leest nog altijd verhaaltjes voor aan kleinzoon Henri (3).
‘Voor de scholen de deuren moesten sluiten, haalde ik Henri en zijn zusje Léonore van bijna 1 jaar twee keer per week op van de school of de crèche. Dat deed ik met veel plezier. We speelden dan een spelletje en aten een koekje tot mijn dochter en schoonzoon terugkwamen van hun werk. Die routine is nu helemaal weggevallen.’
‘Na schooltijd las ik altijd een verhaaltje voor aan Henri, nu moest ik dus op zoek hoe ik dat kon blijven doen. Ik ben dan de voorleesboeken van Richard Scarry gaan inspreken, terwijl ik de tekeningen in het boek film. Zo volgt hij het verhaal mee en kan hij toch nog een beetje luisteren naar mutti die een verhaaltje vertelt.’
‘Mijn kinderen willen ons gewoon beschermen, dat begrijp ik. Mijn man heeft astma en overleefde twee jaar geleden een hartaanval. Niemand van ons wil dat hem iets zou overkomen. Op 15 maart zouden we nog een laatste keer samen gaan lunchen, maar mijn dochter vond dat te riskant. Toen vond ik dat overdreven en was ik ontgoocheld, maar nu begrijp ik haar reactie.’ (kma)
INGRID VAERENBERGH (57)