Duizend gevangenen minder door corona
Er worden bewust minder mensen opgesloten. Daardoor nam het aantal gedetineerden in een maand tijd met 10 procent af. En het kan nog minder.
BRUSSEL I Er zitten momenteel 9.870 gedetineerden in de Belgische gevangenissen, het laagste cijfer in tijden. Een maand geleden, voor het begin van de coronacrisis, waren dat er nog duizend meer. Met zo’n 9.500 beschikbare plaatsen zijn de instellingen wel nog steeds overbevolkt.
De daling heeft deels te maken met de afname van de geregistreerde criminaliteit. Maar het historische dieptepunt komt er vooral door de maatregelen die minister van Justitie Koen Geens (CD&V) heeft genomen om gezonde sanitaire omstandigheden in de gevangenissen te kunnen garanderen.
In samenspraak met de parketten worden de nog uit te voeren gevangenisstraffen zo veel mogelijk uitgesteld. Dat geldt niet voor wie veroordeeld is voor terrorisme of zedenmisdrijven, voor wie meer dan vijf jaar kreeg of voor andere mogelijk gevaarlijke veroordeelden.
Van 389 gedetineerden die al succesvol penitentiair verlof kregen, werd bovendien de strafuitvoering tijdelijk onderbroken. Ook gevangenen die door hun gezondheidstoestand kwetsbaar zijn voor het coronavirus, komen daarvoor in aanmerking. Plegers van zware misdrijven zijn uitgesloten. Bovendien moet de gevangenisstraf later ingehaald worden.
De bedoeling is om zo weinig mogelijk nieuwe mensen in de gevangenis te krijgen. Alle bezoek is opgeschort, net als de uitgaansvergunningen, de korte verloven en de deeltijdse detenties. Nieuwe gedetineerden worden veertien dagen in quarantaine geplaatst. Tot nu toe zijn negen gevangenen besmet.
Geen ongelukken
Er wordt ook veel meer gebruikgemaakt van elektronisch toezicht, voor veroordeelden maar ook voor wie vastzit in afwachting van zijn proces. De gevangenispopulatie zal de komende dagen nog ‘met enkele honderden’ dalen, geeft Geens aan. Binnenkort verschijnt een koninklijk besluit dat bepaalt dat wie nog minder dan zes maanden van zijn volledige straf moet uitzitten, vrijgelaten kan worden. Daarvoor komen zo’n 150 gedetineerden in aanmerking.
Oppositiepartij NVA plaatste in de Kamer kanttekeningen bij die maatregelen. ‘Het feit blijft dat de straf die een rechter oplegde, niet als zodanig wordt uitgevoerd’, zei Kamerlid Sophie De Wit. ‘Ik kan alleen maar hopen dat dit geen ongelukken oplevert. Er zijn nog mensen die nu niet buiten kunnen en hun familie willen zien, en zij hebben geen misdrijf gepleegd.’
Geens benadrukte dat de maatregelen internationaal aangeraden worden en noodzakelijk zijn voor de veiligheid in de gevangenissen. Er wordt ook streng op toegekeken dat alleen gedetineerden die geen risico vormen, vrijgelaten worden.
‘Er zijn nog mensen die nu niet buiten kunnen en hun familie willen zien, en zij hebben geen misdrijf gepleegd’
SOPHIE DE WIT
Kamerlid NVA