Waarom het nog langer wachten wordt op nog duurdere mondmaskers
De coronacrisis reset een hele samenleving. Maar op welke manier gaan we ze heropstarten? Wie nu aan de macht komt, zet de bakens uit voor vele jaren.
BRUSSEL I PSvoorzitter Paul Magnette zette deze week nieuwe doelen uit voor zijn partij, nog maar goed twee jaar nadat de Franstalige socialisten dat al eens hadden gedaan met hun chantier des idées. Hij was daarmee de eer ste om met een omvattende visie te reageren op de coronacrisis.
Die zet ons terug op ground zero en roept nieuwe vragen op over de globalisering, de rol van de overheid, onze levenswijze. Gaan we straks als voorheen weer in de file staan en aanvaarden we inter nationale afhankelijkheid voor onze welvaart? Of gaan we blijven telewerken en als gek joggen zoals vandaag, en een reeks essentiële productie weer insourcen?
Ook enkele uitgangspunten zijn veranderd. Kritiek op de kostprijs van onze gezondheidszorg zal wel even uit het politieke discours verdwijnen, de grenzen van wat als een toelaatbare overheids schuld wordt beschouwd, zijn ver legd.
De discussie over klimaatmaat regelen als motor of obstakel in de heropbouw, is al opgestart. Ook de Vlaamse regering zegt dat het eco nomische herstel na de corona crisis een kans biedt om de kli maattransitie ten goede te komen en zal een brief met dat standpunt naar de Europese Commissie sturen.
Hunker
De nieuwe vragen passen op het eerste gezicht beter in sommi ge ideologische schema’s dan in andere, meer in verhalen over so lidariteit en verbondenheid dan in verhalen over individuele ver antwoordelijkheid of al dan niet identitair groepsdenken. Tegelijk vormen ze een buitenkans voor wie garen wil spinnen bij de ontreddering van de bevolking en de fouten van beleidsvoerders.
Maar de uitkomst ligt niet vast. De Nationale Bank rekent er alvast op dat de hunker naar een terugkeer van het leven van voor corona groot zal zijn. De bank rekent op een explosie van consumptie na afloop van de crisis, zodat van de coronacrisis straks alleen een nare herinnering en een nog hogere overheidsschuld overblijven.
NVAvoorzitter Bart De Wever antwoordde al op de PSplannen door de klemtoon te leggen op het herstel van de economie. ‘We moeten en willen dringend werk maken van een economisch exitplan, want de kostprijs van de lockdown loopt hoog op’, liet hij via Twitter weten. ‘Een kwalitatief hoogstaande gezondheidszorg kan niet bestaan zonder een sterke onderliggende economie.’
Blauwe belastingen
Uiteindelijk zullen alle partijen hun programma en principes moeten heroverwegen. GeorgesLouis Bouchez (MR), nochtans een liberale partijvoorzitter, pleitte al openlijk voor een crisisbelasting voor bedrijven die overheidssteun krijgen in deze crisis en een dividend uitkeren (DS 4 april). Alle partijen zullen de politieke kansen en bedreigingen van deze nieuwe situatie moeten inschatten.
Dat straalt ook af op de federale formatie die eerder vroeg dan laat weer op de agenda komt. De coronacrisis verhoogt de inzet van de formatiegesprekken die nu even stilliggen, maar binnenkort weer hoog op de agenda moeten komen. Het is niet eens zeker of de minderheidsregeringWilmès in juni nog voldoende steun zal krij gen om een tweede termijn van drie maanden volmachten vol te kunnen maken.
Wie straks aan de knoppen zit, mag die samenleving boetseren antwoordde op de plannen van en keuzes maken die lang zullen meegaan, keuzes voor of tegen economische globalisering, over heidsingrijpen, sociale zekerheid, klimaat of sociaal en budgettair beleid.
Helaas maakt dat er de rege ringsvorming niet makkelijker op. Er is geen enkel signaal merkbaar dat de PS haar veto’s tegenover de NVA afzwakt. De partij kan inte gendeel in de aardverschuiving die de coronacrisis veroorzaakt, door de klemtoon te leggen op de economie. makkelijk argumenten vinden om te denken dat de omstandigheden in haar voordeel spelen.
Dat maakt het waarschijnlijk dat ondanks de bijzondere omstandigheden straks dezelfde tegenstellingen en blokkeringen opduiken als voor de crisis. Als België er niet in slaagt een gecoördineerd antwoord te formuleren op de uitdagingen van het postcoronatijdperk, zal Europa het wel doen.
Er is geen enkel signaal merkbaar dat de PS haar veto’s tegenover de NVA afzwakt