Bloedbad dreigt voor grijs Japan
Met minder dan de helft bedden op intensieve zorg van Italië en uitzonderlijk veel vrije baan voor het virus, stevent het vergrijsde Japan af op een groot verlies van levens.
BRUSSEL I Angst sluimert onder de schijnbare resten van normaliteit in Tokio. ‘Ik was als een van de weinigen in januari al bang toen ik hoorde dat je ook zonder symptomen te hebben besmettelijk bent’, stuurt Tsumura Saki (27) naar De Standaard. ‘Zelf kon ik in thuisisolement voortwerken aan mijn doctoraat, maar veel van mijn vrienden in bedrijven mochten dat niet. Weinigen kunnen ook rekenen op overheidshulp als ze niet voortwerken.’
Vrijdagavond om 8 uur serveerden veel restaurants en cafés in Tokio hun waarschijnlijk laatste drankjes in een hele poos. ‘De mensen gedragen zich nog niet erg anders op straat’, zegt Okamoto Tatsuki (27). Hij werkt in Tokio en pendelt er elke dag naartoe vanuit het naburige Kanagawa. ‘Maar de mentaliteit in de bedrijven verandert wel stilaan. Mijn firma beperkt het aantal collega’s dat binnenkomt en samen lunchen mag niet meer. Ik schat dat 20 procent van de winkels in het zakendistrict toe zijn.’ Ook de internetcafés, die goedkope opvang bieden aan naar schatting 4.000 daklozen, dreigen te sluiten.
De horeca en de winkels in Tokio lopen daarmee minstens twee weken achter op vele andere landen: binnen de G7groep van geïndustrialiseerde rijke landen is Japan de laatste om dergelijke maatregelen te vragen. Vragen jawel, want de pas ingevoerde Japanse noodwet (DS 7 april) staat gouverneurs niet toe om besluiten of boetes op te leggen. Ze kunnen alleen ‘een verzoek’ richten aan de burgers. Volgens Tsumura houden mensen nog weinig afstand van elkaar in winkels. ‘Terwijl ik zo bang ben om mijn ouders of anderen te besmetten.’
Erfenis WO II
Die vrijblijvende overheidsmacht is een erfenis van de Tweede Wereldoorlog, toen de door Amerikanen opgestelde grondwet de staatsmacht inperkte en individuele vrijheden absolute voorrang gaf. Het lijkt een steeds grotere handicap, nu de op twee na grootste economie ter wereld het aantal coronabesmettingen drastisch ziet oplopen. ‘Het is niet meer dan een vraag om op te letten’, zegt Tyas Huybrechts (33), een Belgische theesommelier in Kyoto. ‘Kyoto hoort niet bij de zeven prefecturen waarvoor premier Abe woensdag de noodtoestand uitriep en dus gaat het leven hier vrolijk door. Al voel ik de financiële schade wel al.’ Ondertussen heeft Kyoto bij de regering geprotesteerd. Het wil zelf de noodtoestand uitroepen en nietessentiële verplaatsingen afraden.
De feiten zijn hard. Volgens Japanse artsen hebben de afdelingen intensieve zorg te weinig opgeleid personeel en zullen ze de toevloed van zieken niet aankunnen. Japan heeft vijf bedden op intensieve zorg per 100.000 inwoners, Italië telt er twaalf voor hetzelfde inwonersaantal. Met een even oude bevolking dreigt een bloedbad erger dan in Lombardije. ‘Het is te laat’, beschreef een dokter de situatie.
‘Een van onze populairste comedians is zopas gestorven aan covid19. Daardoor stijgt de onrust’, zegt Tsumura. Ken Shimura, gekend als de ‘Japanse Robin Williams’, was 70. Premier Abes poging om de business as usual zo lang mogelijk te rekken, lijkt te stranden. Tsumura: ‘De maatregelen komen laat, ik denk dat Abe de economie wou redden.’ Dat blijkt ook uit de hardnekkigheid waarmee Abe ingaat tegen de gouverneur van Tokio. Zij wou ook de kapperszaken sluiten, Abe niet.
Japan maakte nog geen massale sterfte bekend, maar dat is niet onlogisch. Er wordt nauwelijks getest en overlijdens van nietgeteste mensen verdwijnen onder de radar. Volgens The Japan Times heeft dat ook te maken met de heersende oude stigma’s over hoe zieken zelf verantwoordelijk zijn voor hun toestand.
‘Een van onze populairste comedians is zopas gestorven aan covid19. Daardoor stijgt de onrust’ TSUMURA SAKI Doctoraatsstudente