Lastminutegetouwtrek over bankenplan
Er is in extremis nog gesleuteld aan de tekst van het bankenplan die vandaag moet worden goedgekeurd door de regering. Toch neemt dat allerminst de vragen weg.
BRUSSEL I De federale regering, bijgestaan door de partijvoorzitters, zal deze zaterdagochtend het tweede luik van de financiële bazooka goedkeuren die al op zondag 22 maart werd afgekondigd. Dat plan moet de weg effenen voor banken om vanaf komende week bedrijven die door de coronacrisis liquiditeitsproblemen hebben, een overbruggingskrediet te verstrekken.
Het plan komt niets te vroeg, want volgens de nieuwste enquête van de Economic Risk Management Group (ERMG) bij 7.000 bedrijven kampt de helft ervan met liquiditeitsproblemen. Hun omzet is gemiddeld met 37 procent gedaald, maar voor vier op de tien is dat zelfs een daling met driekwart.
Het eerste luik van de financiële bazooka van de overheid, zes maanden uitstel van aflossing van woonkredieten voor particulieren en geen kapitaalaflossingen voor bedrijfskredieten, loopt al sinds 1 april. De bankenfederatie Febelfin zei gisteren dat op die manier al voor 86.000 kredietdossiers de pauzeknop is ingedrukt, goed voor 1 miljard euro. Daar zaten 46.000 woonkredieten van particulieren tussen, de rest waren bedrijfskredieten. ‘Een bewijs dat het werkt’, reageerde Alexander De Croo, minister van Financiën, gisteren.
De zenuwen bij de bankiers staan strak gespannen over het tweede luik: de bazooka van 50 miljard euro coronakredieten voor getroffen bedrijven. Dat tweede deel laat al sinds 1 april op zich wachten, omdat het koninklijk besluit dat de modaliteiten regelt, nog niet in Het Staatsblad is gepubliceerd. Gisteren werd verwacht dat in de loop van de nacht Europa het licht op groen zou zetten, waardoor het na regeringsgoedkeuring snel kan starten.
De afspraak is dat ‘leefbare bedrijven’ die tijdelijk in geldnood zijn gekomen, een mee door de overheid gewaarborgd overbruggingskrediet kunnen krijgen van twaalf maanden. Die waarborg kost 0,25 procent voor kmo’s en 0,50 procent voor grote bedrijven. De interpretatie van de modaliteiten is delicaat. De jongste dagen circuleerden nog verschillende teksten en was er onzekerheid over hoe een en ander moest gelezen worden. Soms ging het om basisvragen, zoals wat is een bedrijf in moeilijkheden? De banken moeten op de noodkredieten zelf de eerste 3 procent verliezen incasseren. Pas daarboven komt de overheid tussen. Ze draagt de helft van de verliezen die tussen de 3 en 5 procent liggen.
De overheid kijkt niet naar de verliezen per kredietdossier, maar gaat aan het eind van de rit na hoeveel de betrokken banken effectief verloren hebben op al hun coronakredieten. Banken kunnen uiterlijk op 31 maart 2023 hun nettoverliezen aanmelden. Banken hebben de overheid en Nationale Bank gevraagd om ook nog tijdelijke kredieten te kunnen verstrekken buiten de bazooka van 50 miljard om. De redenering is dat aan een sterk bedrijf niet nodeloos een vergoeding voor de staatswaarborg zou moeten worden gevraagd. De Croo wil het volume aan kredieten dat aan de waarborg ontsnapt, beperken tot 15 procent. Banken die daarboven gaan, zullen een boete moeten betalen. De coronakredieten zijn ook onderworpen aan strikte rapportering.
De coronakredieten hebben slechts een looptijd van twaalf maanden. Bedrijven die al moeilijkheden hadden, kunnen er geen beroep op doen. ‘Daar is het risico dat er harder geherstructureerd zal moeten worden’, zegt advocaat Werner Van Lembergen, bankenspecialist bij Deloitte Legal (Laga). Van Lembergen wijst erop dat er drie types van kredietaanvragen kunnen zijn. ‘Bedrijven die een krediet van twaalf maanden opnemen mét staatswaarborg of zonder. En ten slotte bedrijven die een krediet met langere looptijd nodig hebben. Die kunnen als ze garantie willen, bij Vlaanderen terecht.’
Rudi Deruytter, ceo van CKV en kredietspecialist, zegt dat bedrijven die door een herstructurering gaan, gemiddeld achttien maanden nodig hebben om zich te herpakken. ‘Voor hen zal een krediet van twaalf maanden niet volstaan.’
‘Het betalingsuitstel bewijst dat het plan werkt’
ALEXANDER DE CROO
Minister van Financiën