Plastic maakt comeback met dank aan corona
Door het coronavirus hechten we meer belang aan hygiëne. Daardoor komen producten van plastic plots weer op de voorgrond. Of dat een tijdelijk fenomeen is, valt af te wachten.
BRUSSEL I De telefoon staat roodgloeiend bij Exolon, een WestVlaams bedrijf dat onder meer polyester produceert voor scheidingswanden en gezichtsmaskers. ‘We hebben nog nooit zoveel bestellingen gekregen: minstens het dubbele van vóór het coronatijdperk’, zegt sitemanager Gertjan Venema. De producten van de kmo, die 175 werknemers telt, worden vandaag vooral gebruikt voor de productie van transparante scheidingswanden in supermarkten, ziekenhuizen en lokale technische scholen. En voor de bescherming van zorgpersoneel.
‘Ik kreeg gisteren nog een mail met een foto van twee Spaanse verpleegsters die op een bordje gracias! hadden geschreven’, zegt Venema, niet zonder trots. Waarom? Het filtermateriaal in hoogwaardige mondmaskers is gemaakt van polypropyleen. Gezichtsmaskers van plexiglas beschermen mond, neus en ogen van artsen en verpleegkundigen.
Bij ANL Packaging in Wellen klinkt een gelijkaardig verhaal. Daar meldt ceo Tony Neven vooral een sterke toename in de vraag naar verpakkingsfolie voor voedingsproducten. ‘Met 20 tot 25 procent.’ Niet alleen omdat het hygiënischer is, maar ook omdat luchtdicht verpakt voedsel langer houdbaar is. ‘Veel mensen willen nu zo weinig mogelijk naar de supermarkt’, aldus Neven.
De vrees voor besmetting leeft bij de Belg, bevestigt Hans Cardyn van de retailfederatie Comeos. ‘In de supermarkt grijpen de klanten vaker naar voorverpakte groenten en fruit en minder naar bulkproducten.’
Herbruikbare bekers
2020 leek het jaar te worden waarin het gebruik van plastic beperkt zou worden. Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk verboden wegwerpproducten als plastic roerstaafjes en bestek, in navolging van een Europese richtlijn (zie hiernaast). Zelfs China, de grootste producent van plastic ter wereld, kondigde aan dat ze het gebruik ervan zouden in perken.
Die trend lijkt nu te stokken, zeker in de VS. Binnen de week nadat het eerste covid19slachtoffer was gevallen, verbood Starbucks zijn klanten om een herbruikbare koffiebeker mee te nemen. Verscheidene staten verboden of ontmoedigden het gebruik van herbruikbare boodschappentassen of trokken een verbod op wegwerpzakjes in. In een rapport van het persagentschap Bloomberg stond te lezen dat ‘de zorgen over voedselhygiëne vanwege covid19 kunnen leiden tot meer gebruik van plastic verpakkingen’.
De Belgische supermarkten gaan zover niet en volgen de adviezen van het Voedselagentschap. ‘Je mag nog altijd herbruikbare zakken van thuis meebrengen, maar je moet ze wel zelf vullen’, zegt Hans Cardyn. ‘Hetzelfde voor herbruikbare zakjes voor groenten en fruit. De richtlijn is ook: aanraken is kopen. Al is dat moeilijk af te dwingen in de praktijk.’
‘In de supermarkt grijpen de klanten vaker naar voorverpakte groenten en fruit en minder naar bulkproducten’ HANS CARDYN
Retailfederatie Comeos
Goedkope olie
De extreem lage olieprijs maakt veel plasticsoorten goedkoper, maar het blijft onduidelijk of de comeback van plastic een tijdelijk fenomeen is. Bij ANL Packaging benadrukt men dat de vraag naar een aantal verpakkingen net fors gedaald is, bijvoorbeeld voor voedingsproducten als chocolade. Die worden minder verkocht omdat veel verkooppunten gesloten zijn.
‘De coronacrisis zal er op z’n minst toe leiden dat er wat meer nuance in het debat komt’, zegt Gert Verreth, woordvoerder van Essenscia, de federatie van chemiebedrijven. Voordien focuste de buitenwereld zich volgens hem vooral op het afval en recyclageprobleem dat plastic veroorzaakt, denk maar aan de plasticsoep in de oceanen. ‘Nu zijn ook de voordelen duidelijk zichtbaar, vooral op het vlak van gezondheidszorg, hygiëne en voedselveiligheid.’
oriteit zijn’, schrijven de toplui van EuPC. ‘We voelen de weerbots van het politieke bashen van plastic. Terwijl veel studies aantonen dat plastic het meest geschikt is als bescherming tegen besmetting.’
Maar de industrie krijgt nul op het rekest. ‘Er is geen enkele reden om de invoering van de richtlijn uit te stellen’, zegt Vivian Loonela, woordvoerster van de Commissie. ‘De lidstaten hebben nog een jaar de tijd. Bovendien hebben de items op de lijst niets te maken met het coronavirus.
Als het om medische producten gaat, zoals wegwerpbekers voor ziekenhuizen, vallen ze uitdrukkelijk niet onder de richtlijn.’ De lidstaten moeten de richtlijn tegen juli 2021 in nationale wetgeving omzetten.