Drie sporen naar maskers voor iedereen
Wat de Veiligheidsraad vandaag ook beslist, mondmaskers zullen een cruciale rol spelen in de exit uit de lockdown. Maar zullen dat stoffen of chirurgische zijn?
BRUSSEL I De communicatiecampagnes van de Federale Overheidsdienst (FOD) Volksgezondheid liggen klaar. Als de Nationale Veiligheidsraad vanavond beslist dat elke Belg voortaan maar beter een mondmasker draagt (of zelfs moet dragen), zullen filmpjes op televisie en spots op de radio die boodschap breed verspreiden. ‘Wij zijn op alles voorbereid’, zegt Jan Eyckmans van de FOD Volksgezondheid.
Ook voor de verspreiding van miljoenen mondmaskers onder de bevolking zijn de plannen uitgetekend. De experten die de exit voorbereiden, de GEES, raden aan die via bedrijven, overheidsinstellingen, (online)winkels, automaten – bijvoorbeeld op de perrons in stations – en voedselbanken te laten verlopen. Verspreiding via Bpost is ‘niet aangeraden’.
De belangrijkste vraag is toch: waar halen we mondmaskers voor 11 miljoen Belgen? Daarvoor lopen op federaal niveau grosso modo drie sporen, die gecombineerd kunnen worden. ‘Het kan niet dat de ene burger een ander mondmasker krijgt dan de andere’, zei Meryame Kitir (SP.A) gisteren in de Kamer. Maar dat scenario is wel waarschijnlijk.
1. Chirurgische maskers uit het buitenland
Op ‘middellange tot lange termijn’ zullen chirurgische maskers de norm worden, schrijft de GEES. Die maskers zijn vandaag in eerste instantie bedoeld voor ziekenhuizen en woonzorgcentra, maar in tegenstelling tot de eerste dagen van de coronaepidemie lijken de grootste noden daar gelenigd. ‘Wat chirurgische maskers betreft, zijn we uit de problemen’, zegt Eyckmans.
Intussen lopen bij buitenlandse bedrijven al bestellingen voor 112 miljoen chirurgische maskers, die allemaal in de komende weken zouden aankomen. Maar omdat het wegwerpmaskers zijn, die niet meer dan een dag gebruikt mogen worden, zullen die alleen nooit volstaan om de hele bevolking te bedienen. Daarvoor zouden er, aldus de GEES, 35 miljoen per week nodig zijn.
2. Chirurgische maskers uit eigen land
Of zal ons land binnenkort niet langer (volledig) van het buitenland afhangen voor chirurgische maskers? Twee Vlaamse bedrijven die een contract sloten met de overheid (DS 15 april) – ECA en Van Heurck – hebben aan de regering laten weten dat ze tegen eind mei met hun productie kunnen beginnen. Hun verwachte capaciteit: 4 miljoen chirurgische maskers per week. Zolang niet meer bedrijven zich op de chirurgische mondmaskers storten – ‘de markt’ haar werk doet, zoals de GEES in haar rapport schrijft – zal ook dat lang niet meteen naar voldoende aanbod leiden.
3. Textielen maskers
Daarom zullen tijdens de eerste fase van de exit textielen, herbruikbare mondmaskers cruciaal zijn. Die zijn momenteel volop in de Vlaamse huiskamers, bij lokale verenigingen en ondernemers in de maak – en de regering zal dat ook blijvend aanmoedigen. Daarnaast onderhandelt ze met de textielsector, in de hoop dat ook die op grote schaal textielen maskers gaat produceren.
Het lijkt er sterk op dat, zolang er onvoldoende chirurgische maskers zijn voor iedereen, de twee types naast elkaar zullen circuleren, en de vrees van Kitir bewaarheid wordt. Maar volgens experts bieden beide types evenveel bescherming tegen het virus (DS 23 april).
‘Wat chirurgische maskers betreft, zijn we uit de problemen’
JAN EYCKMANS
FOD Volksgezondheid