Begeerd op de arbeidsmarkt en toch thuis

Het ziet ernaar uit dat de lockdown voor sommige sectoren heel lang zal duren. Het toeristisch vliegverkeer en de eventsector moeten misschien nog een jaar wachten voor ze volop kunnen herstarten. Die periode overbruggen wordt een enorme uitdaging. Behalve een financieel vraagstuk, dat wellicht voor gezonde bedrijven met de nodige steun oplosbaar is, dreigt een groter probleem. Hoe kan je sommige werknemers met een begeerd profiel op de arbeidsmarkt vragen een jaar thuis te zitten?

Het klinkt wat vreemd om het tijdens de diepste naoorlogse crisis en met 1,3 miljoen tijdelijke werklozen over de krapte op de arbeidsmarkt te hebben. Toch zal het punt van de knelpuntberoepen snel weer opduiken. Volgens een recente enquête van de Antwerp Management School en het VBO bij 1.241 bedrijven is, ondanks de coronacrisis, 78% van de grote ondernemingen nog altijd van plan aan te werven dit jaar. Slechts 22% hanteert een aanwervingsstop. ‘Vlak voor de crisis was de arbeidsmarkt voor bepaalde profielen zoals IT’ers en ingenieurs zeer krap’, zegt professor arbeidsmarkt Ans De Vos. ‘Het probleem is dat dit soort functies voor heel wat bedrijven geen kernfunctie is. Een IT’er kan meestal meer verdienen bij een gespecialiseerde ITconsultant. Voor nietITbedrijven is het moeilijk om de support ITfuncties in te vullen. Bedrijven die niet al te hard geraakt worden door de crisis, zullen van de ademruimte op de arbeidsmarkt gebruikmaken om hun knelpuntvacatures in te vullen.’

Zien de IT’er, de ingenieur en de onderhoudstechnicus het zitten een jaar met een lage uitkering thuis te blijven?

Het gevaar is dat heel wat van de bedrijven die nu in een lockdown zitten, ook die begeerde specialisten in dienst hebben, maar voor hen een jaar lang geen werk hebben. Die mensen hebben ze over een jaar weer hard nodig. Denk aan een onderhoudstechnicus, een IT’er bij een luchtvaartmaatschappij of een ingenieur die podia ontwerpt. Een luchtvaartmaatschappij of podiumbouwbedrijf kan dat jaar zonder activiteit alleen overleven als ze zich bij wijze van spreken bevriezen: alle financiële verplichtingen uitstellen, de vliegtuigen en podia een jaar lang veilig parkeren en het permanent personeel op tijdelijke werkloosheid zetten. Geen inkomsten, maar ook nauwelijks kosten. Een piloot, voor wie vliegen een passie is, of cabinepersoneel dat niet meteen alternatieven heeft, zal wellicht bereid zijn een jaar te wachten. Maar zal de IT’er, de ingenieur en de onderhoudstechnicus het zien zitten een jaar met een lage uitkering thuis te blijven? Terwijl er interessante, beter betaalde vacatures uit andere sectoren worden aangeboden? Het antwoord zou weleens ‘nee’ kunnen zijn. Dat maakt de opstart van bedrijven die te lang stilliggen, extra moeilijk. Je kan niet vliegen als de vliegtuigen niet door een goedgeschoolde technicus onderhouden worden. Bedrijven en de wetgever zullen dus creatief moeten zijn om dit soort mensen niet definitief te verliezen. Het best geef je hen de mogelijkheid om een jaar lang in een andere sector te werken en een stimulans om daarna naar het moederbedrijf terug te keren.

In ‘De Grote Markt’ duikt de economieredactie dagelijks in een opmerkelijke beweging in de economische wereld.