ZIJN WIJ VOGELS VOOR DE KAT?

Het virus heeft vanzelfsprekend geen eigen wil of missie, maar het legt meedogenloos de zwaktes van maatschappijen bloot. Vrijheid van informatie in China, de gezondheidszorg en het trumpisme in de VS. Bij ons is dat hoe we onze kwetsbaarste hoogbejaarden in grote complexen isoleren die zo kostenefficiënt mogelijk gemanaged worden. Nu, bij de déconfinement, verschuift onze kwetsbaarheid naar het functioneren van de overheid. Helder van geest moeten we stilaan de meest dramatische vraag stellen: brengt corona ons in een crisis waarin ons politieke tekort ons, na een decennium van rommelen, toch zal nekken?

Vanaf maandag gaan we geleidelijk uit lockdown, maar het is zonder tracers, met te weinig testen, met mondmaskers die we zelf moeten naaien, en met veel patiënten op intensieve zorg. Als de epidemie niet opnieuw opflakkert, zal het dankzij veel geluk zijn en de secure zelforganisatie in veel scholen, in ziekenhuizen, in bedrijven, dankzij de zelftucht van burgers en de organisatie in steden en gemeenten. Op die lage niveaus werkt onze overheid prima. Al wat hoger is, maakt een beroerde beurt. Tragisch is het om minister Wouter Beke nu ook 1.200 tracers niet georganiseerd te zien krijgen, terwijl vijf ministers samen de mondmaskers niet tijdig bij de burgers thuis krijgen. Tests, tracing en mondmaskers zijn essentiële voorwaarden. Maandag beginnen we dus met kaduke remmen aan een levensgevaarlijke afdaling.

Wij waren eraan gewoon geraakt dat het land ook zonder federale regering blijft draaien. We halen de schouders op wanneer premier Wilmès en haar ministers geen begeesterende leiders zijn. Een gecentraliseerd land als Frankrijk is ook niet alles. Wij hebben nog altijd de deelstaten, de kabinetten, de administraties, de instellingen. Maar die solide overheid blijkt nu minstens gedeeltelijk versteend. Ze zit verstrikt in haar eigen complexiteit. De organisatie van de tracing, eerst federaal en dan regionaal, eerst met app en dan zonder, tart de verbeelding. De 28.000 Vlaamse ambtenaren kunnen er niet voor ingezet worden, alsof het niet de allerdringendste opdracht is. Een correcte aanbesteding lukt hopelijk de tweede keer. Maar de opleiding van een halve dag is klaar, meldt Beke. Wat een prestatie.

Wat gebeurt er als, door dat gebrek, de curve straks opnieuw omhoogschiet en diezelfde politici geen andere optie laat dan een nieuwe lockdown? Wat nog restte van de carrière van Wouter Beke, Maggie De Block of Sophie Wilmès, is slechts een stofje in de implosie van politiek gezag die dan zal plaatsvinden.

Brengt corona ons in een crisis waarin ons politieke tekort ons toch zal nekken?