Spat droom mode -trio uit elkaar?
Zelfs als de grootste Vlaamse modegroep FNG haar schuldencrisis overleeft, zal niets meer hetzelfde zijn. Iedereen zal bloeden, niet het minst de stichters.
In zeventien jaar tijd kochten drie stoutmoedige ondernemers de grootste Belgische fashion retailer bij elkaar. Maar vandaag vecht de groep haar belangrijkste strijd ooit uit: die om te overleven. Dat komt door een immense schuldenberg die haast even groot is als de bij elkaar gekochte omzet en die bol staat van complexe afspraken en delicate evenwichten. Het doet aan een kaartenhuis denken (zie hiernaast).
De overlevingsstrijd gebeurt zonder frontman Dieter Penninckx, stichter van FNG naast Manu Bracke en Anja Maes, en ook bekend als voorzitter van voetbalclub KV Mechelen. Onder aanvoering van Penninckx kocht het trio een imperium bij elkaar dat formules zoals Brantano, CKS, Miss Etam, Claudia Sträter en Fred & Ginger omvat. Ondanks het feit dat ze zelf geen geld hadden, wisten ze ook nog eens de (aandeelhouders)controle te behouden over hun concern.
De groei vanuit het niets tot grootste Vlaamse fashion retailer gebeurde door zich aan steeds grotere overnames te wagen. Alleen al tussen 2015 en 2019 steeg de omzet van 73 miljoen euro naar een geschatte 615 miljoen. Penninckx droomde luidop van een omzet van 1 miljard euro. De buitenwereld keek met een mengeling van bewondering en ongeloof naar dit parcours. Dat Pennickx de Vlaamse overheid zover kreeg om via de holding PMV 22,5 miljoen in FNG te stoppen en dat hij ook bankiers en financiers op sleeptouw wist te nemen waarbij kritische vragen steevast van hem afgleden, getuigde van een bijzonder talent.
Manipulaties
Bij de buitenwacht nam de bezorgdheid toe. Hoeveel bedroeg de groei van FNG zonder overnames en was er wel groei? Werd die schuldenberg niet te groot? De jongste maanden nam het aantal alarmsignalen toe. Er werden boekjaren van spilvennootschappen verlengd, waardoor buitenstaanders geen zicht meer kregen op de cijfers. En er was een commissarisrevisor die al eind 2018 had geclasht met FNG en zijn auditwerkzaamheden niet kon afwerken. Het gevolg was dat ook het jaarverslag er nog niet kwam en de aandeelhoudersvergadering uitgesteld
moest worden. Jaarcijfers over 2019 zijn evenmin voorhanden, ook al hebben veel andere bedrijven ondertussen hun cijfers over het eerste kwartaal van 2020 gepubliceerd.
In verband met de eerdere clash met de revisor was vooral blijven hangen dat de discussie over de waardering van de voorraden ging. Waren er manipulaties geweest om de brutobedrijfswinst artificieel te stutten? Zondagavond kwam er nog een alarmsignaal bij. Het bedrijf maakte in een summier persbericht bekend dat frontman Penninckx de groep verliet vanwege medische redenen. Hij blijft wel voorzitter van KV Mechelen. Bij FNG wordt hij opgevolgd door costichter Manu Bracke die de rol combineert met zijn functie van operationele man.
Rond Pennickx, die zou sukkelen met zijn gezondheid, waren ook geloofwaardigheidsproblemen gegroeid als gevolg van zijn te voluntaristische communicatie. FNG probeerde aan die geloofwaardigheid al iets te doen door begin april een nieuwe financieel directeur aan te stellen in de persoon van Nathasja Van Bael (exZNA, exDPG Media). Zij heeft de reputatie het hoofd koel te houden, een eigenschap die haar bij FNG van pas zal komen. Van Bael stond afgelopen maand niet alleen voor de uitdaging uit te vissen hoeveel schulden FNG nu precies heeft, maar ook welke afspraken er allemaal rond hangen. De schulden waren al te hoog voor de coronacrisis. Door de lockdown en de diepe economische recessie is het probleem alleen maar acuter geworden.
De helft van de winkels in Nederland is dicht en in België geldt dat voor alle winkels nog tot 11 mei. De Scandinavische dochter Ellos is gelukkig een ecommercebedrijf, maar de overname van 239 miljoen euro vorig jaar was niet alleen duur, ze werd ook grotendeels met schulden gefinancierd. Aan de pluszijde staat dat de crisis de ecommerce een extra boost heeft gegeven, aanvankelijk aarzelend maar de jongste weken heel nadrukkelijk. De Belgische consument staat daardoor nu digitaal op het niveau dat hij waarschijnlijk anders maar in 2023 zou halen.
Het redden waard?
De hamvraag bij FNG is of er een businessmodel is dat het redden waard is. FNG blijft uiteraard overtuigd van wel. Maar om dat model te redden, is het akkoord van veel partijen nodig. De banken (BNP Paribas Fortis, ING, ABN Amro en Belfius), de obligatiehouders, de verschaffers van achtergestelde leningen, het fonds Nordic Capital én de aandeelhouders moeten op één lijn gebracht worden. De Vlaamse overheid moet overtuigd worden de holding te helpen stutten met onder meer waarborgen.
De aanwezigheid van allerlei controleclausules en drempels inzake schulden en beurskoers maken de oefening extra delicaat. De wetenschap dat FNG ontmantelen en in delen verkopen in de huidige markt met zekerheid een fors verlies betekent, is op korte termijn misschien de beste overlevingsgarantie.
De Vlaamse overheid zit er al diep in en zal zich nog méér moeten engageren