IN MAAND TIJD STIERVEN DUBBEL ZOVEEL 85PLUSSERS ALS NORMAAL
De voorbije weken stierven uitzonderlijk veel ouderen, terwijl bij personen onder de 45 jaar net minder mensen zijn overleden.
De rouwberichten in de kranten liegen niet: de voorbije weken zijn veel ouderen gestorven. Uit cijfers van Statbel blijkt dat tussen 16 maart en 19 april 8.329 85plussers overleden zijn. De voorbije vijf jaar waren dat er in dezelfde periode gemiddeld ruim 4.500. De cijfers slaan op de overlijdens door alle doodsoorzaken, maar het lijdt geen twijfel dat covid19 verantwoordelijk is voor het gros van de bijkomende doden. In vier weken tijd zijn dubbel zoveel 85plussers overleden als normaal. In vijf weken tijd bedraagt de oversterfte 83 procent.
In alle andere leeftijdscategorieën is de tol minder zwaar: hoe jonger, hoe kleiner de impact. In de categorie 75 tot 84 jaar vielen er ruim 60 procent meer doden dan normaal, bij 6574jarigen de helft meer. Maar onder de leeftijd van 65 zakt de oversterfte gevoelig. Bij de 45 tot 64jarigen stierven in vijf weken tijd 178 mensen meer dan normaal, een stijging met 13 procent.
Tussen 25 en 44 jaar was er geen impact en bij de jongeren vielen zelfs minder doden. Normaal sterven in een periode van vijf weken 90 min25jarigen. Dit jaar waren dat er maar 59. Op een 12jarig Gents meisje na, stierf geen enkele min25jarige aan covid19. ‘Een daling van 31, dat is geen toeval meer’, zegt Patrick Deboosere, professor demografie aan de VUB. ‘Er stierven waarschijnlijk minder jongeren aan ongevallen.’
Dat er onder de 45 jaar geen oversterfte is, wil niet zeggen dat covid19 bij jongere mensen geen slachtoffers maakt. Volgens Sciensano stierven in ons land 24 min45jarigen aan covid19. Maar die vallen in de cijfers niet op, omdat er door de coronamaatregelen wellicht minder mensen zijn overleden door werkof verkeersongevallen. In buitenlandse regio’s waar de epidemie sterk woedde, is er wel oversterfte vanaf 30 jaar, zegt Deboosere. ‘Zoals in het noorden van Frankrijk, dat harder getroffen werd.’ Het gaat ook daar om relatief kleine aantallen, die dus voorzichtig geinterpreteerd moeten worden.
Opvallend is dat er de afgelopen weken bijkomend meer vrouwen dan mannen overleden. Dat strookt niet met de bevinding dat vrouwen minder getroffen worden door het virus (DS 2 mei). Maar de grotere onverwachte sterfte bij vrouwen ligt enkel en alleen aan het feit dat er veel meer vrouwen ouder worden dan 85. Van de ruim 325.000 85plussers is meer dan twee derde vrouw. Houden we rekening met de bevolkingsstructuur, dan stierven tijdens de coronacrisis in alle leeftijdscategorieen boven 45 jaar gevoelig meer mannen dan vrouwen.
Meer dan dubbel zoveel sterfgevallen in Brussel
Uit de cijfers blijkt ook dat Vlaanderen minder hard getroffen werd dan de andere landsdelen. In Vlaanderen stierven tussen 16 maart en 19 april de helft meer mensen dan normaal. In het hele land was dat 60 procent. Opvallend is dat in Brussel meer dan dubbel zoveel mensen stierven als normaal. Bij de Brusselse 85plussers lag de sterfte 2,5 keer hoger.
Ook uit de sterftecijfers blijkt dat we de piek achter de rug hebben. Op 10 april vielen 668 doden – nooit eerder sinds de Tweede
Wereldoorlog vielen zoveel doden in één dag, stipt Deboosere aan.
Of 2020 de geschiedenis zal ingaan als een erg dodelijk jaar, is nog niet zeker, stelt Deboosere. Een aantal oudere covid19doden was ook zonder de ziekte dit jaar overleden, en dus valt het sterftecijfer de komende maanden mogelijk iets lager uit. ‘Bovendien was het griepseizoen relatief mild’, zegt Deboosere. In de eerste twee maanden van het jaar vielen 1.300 minder doden dan gemiddeld.
Op 10 april vielen 668 doden – nooit eerder sinds de Tweede Wereldoorlog vielen in België zoveel doden in één dag