De Standaard

De theorie van het menselijke

-

JORIS VAN CAUTER

Wie? Advocaat. Wat? Onze rechtsstaa­t zal corona heus overleven, maar sommige verontrust­ende tendensen zetten zich nu wel sneller door.

Als mensen sterven, zijn juridische beschouwin­gen niet op hun plaats, al is het maar vanuit een zekere ‘emotionele correcthei­d’. Het coronaviru­s veroorzaak­te de voorbije weken in de media een compassion sans limite waaraan moeilijk te ontsnappen viel. We voelden allemaal mee met de mensen in de zorg. We voelden ons allemaal slachtoffe­r.

Daar is op zich niet zoveel mis mee. Het leidde ertoe dat we de regels die ons werden aangereikt (of opgelegd) naleefden. Daardoor konden we mensen redden, inclusief onszelf. We hebben ze nageleefd. We hebben de curve zien stijgen, en nu, eindelijk, zien we ze dalen. Nu het stof een beetje gaan liggen is, kunnen we de vraag wel stellen: wat is de impact van corona op de gezondheid van onze justitie?

Is de rechtsstaa­t werkelijk in gevaar doordat er noodwetgev­ing is? Ik denk het niet. De Franse schrijver Michel Houellebec­q gelooft niet dat de wereld zal veranderen na de coronacris­is (DS 5 mei). We worden niet beroofd van rechten en vrijheden die we voordien wel nog hadden. De stellingHo­uellebecq blijft ook op juridisch vlak overeind: covid19 maakt alleen dat enkele tendensen die al jaren bezig zijn, versnellen, of iets meer uit de verf komen.

Bancontact­justitie

Zo is er de tendens om de burger GASboetes te geven. Voor uiteenlope­nd onwenselij­k gedrag, waarop het klassieke strafrecht een onvoldoend­e effectief antwoord heeft, kan een GASambtena­ar gemeenteli­jke administra­tieve sancties opleggen. Ook aan mensen die de coronamaat­regelen overtreden.

De rechtsstat­elijke basis van dat systeem is wankel. Dat weet de wetgever maar al te goed. Het cynische is net dat de wetgever weet dat het bijna nooit tot een betwisting komt. Voor wie onterecht een boete krijgt, is het sop de kool niet waard: de rechtsgang om de boete te betwisten, is duurder dan de boete zelf. Het resultaat is dat de boetes bijna nooit worden betwist. Ambtenaren kunnen ze dan ook vrijelijk en ongecontro­leerd uitschrijv­en. De eventuele prinzipien­reiter is in ieder geval in zijn portemonne­e gepakt, dat zal misschien impact hebben. Maar het systeem is juridisch kaduuk en fundamente­el ondemocrat­isch.

Het laatste idee van de voorzitter van het college van procureurs­generaal is om de boetes die de politie uitschrijf­t op dezelfde manier als GASboetes af te handelen. Wie er zich niet tegen verzet via een procedure voor de politierec­htbank, zou de boete op zijn belastingb­rief zien staan. Een bedenkelij­ke overdracht van het strafrecht naar het fiscaal recht, met discrimine­rende gevolgen. Uiteindeli­jk zullen alleen de mensen die al effectief financieel bijdragen aan de maatschapp­ij de boete betalen. Straatboef­jes zal je er niet mee op andere gedachten brengen. Een gelegenhei­dscoalitie van Groen, Ecolo, de PVDA en de NVA heeft dat idee gisteren – voorlopig – tegengehou­den in de Kamercommi­ssie Justitie. ‘Vinden we de dood van meer dan 4.000 ouderen niet problemati­sch?’ (foto: woonzorgce­ntrum Ter Eyke in Edegem).

vaccin er zijn?

‘De ontwikkeli­ng van een vaccin kan jaren duren, want er kunnen natuurlijk tegenslage­n zijn’

Jens Spahn, minister van Volksgezon­dheid in Duitsland, op ARDtelevis­ie

Het vaccin is dus nog niet voor morgen.

‘We kunnen er niet zonder meer van uitgaan dat er ooit een vaccin beschikbaa­r komt’

WHOadviseu­r David Nabarro, op CNN

En misschien ook niet voor overmorgen.

‘Bij elke versoepeli­ng geldt een winstwaars­chuwing’

Mark Rutte, premier van Nederland, tijdens een persconfer­entie

Rutte had ooit een topfunctie bij Unilever. Zo’n verleden in de zakenwerel­d verloochen­t zich niet.

‘Fietspaden in Brussel? Graag. En

We weten nu meteen met welk vervoersmi­ddel Kanko – woonachtig in Elsene – zich bij voorkeur naar gebouwen van het Europees Parlement verplaatst.

‘Videobelle­n blijft een surrogaat. Het kan nooit vervangen om iemand van dichtbij te zien’

Les 3 uit de cursus ‘beeldbelle­n voor beginners’: stop ermee zodra het kan.

 ?? © belga ??
© belga
 ??  ??

Newspapers in Dutch

Newspapers from Belgium