Poetins populariteit op historisch dieptepunt
De Russische president Vladimir Poetin weet zich geen raad met corona. Een op de drie Russen gaat niet akkoord met zijn beleid.
BRUSSEL I De 15.000 soldaten die begin april repeteerden voor de grote parade op het Rode Plein, moesten vervolgens twee weken in quarantaine. Ze hadden veel te dicht bij elkaar gestaan. Kort daarna besliste Vladimir Poetin dat de 75jarige herdenking van de overwinning op de ‘fascisten’ werd afgelast.
Het was niet zomaar een herdenking. 9 mei had het moment de gloire van de Russische president moeten worden. Vladimir Poetin zou, schouder aan schouder met de Franse president Macron, de Russische troepenmacht aanschouwen en de wereld tonen dat machtige wereldleiders zich weer met Rusland hadden verzoend. Hij zou, na het plebisciet van 22 april, een vrijbrief op zak hebben om de rest van zijn dagen het Russische volk te dienen.
Helaas hebben de gebeurtenissen van de jongste maanden roet in het eten gegooid. Vandaag kan Poetin, ergens in quarantaine, alleen maar hopen dat een deel van de bevolking aan hem denkt. In positieve zin. Zijn populariteit staat op een historisch dieptepunt. Volgens het onafhankelijke Levada Centrum steunt slechts 59 procent van de bevolking hem.
Een op de drie Russen gaat niet akkoord met zijn beleid. De peiling werd eind april gehouden, toen in het grootste deel van het land de quarantainemaatregelen van kracht waren.
Rauw kapitalisme
Dit zijn moeilijke tijden voor de president. De man die op kalenders zonder vrees naast een tijger poseert, loopt binnenskamers op kousenvoeten. Hij is, volgens mensen die zijn gedrag al jarenlang analyseren, iemand die een hekel heeft aan risico’s.
Corona is een risico. Niemand weet precies welke beleidsmaatregelen de juiste zijn, elke premier moet voorzichtige stapjes in het duister zetten. Het heeft lang geduurd vooraleer Poetin het woord corona over zijn lippen kreeg. Quarantaine noemde hij eufemistisch ‘tijd zonder werk’. Het coronabeleid heeft hij uitbesteed aan de regionale gouverneurs. Dat zijn meestal mannen die op die stoel zitten omdat ze altijd in het gelid lopen en weinig eigen initiatief aan de dag leggen. Nadat Poetin gedurende twintig jaar de macht heeft gecentraliseerd, geeft hij tijdens zo’n zware crisis de touwtjes uit handen aan apparatsjiks.
Rusland is ook niet uitgerust (hier tijdens een militaire meeting in Sotsji vorig jaar) hoopte na een plebisciet op 22 april levenslang aan de macht te kunnen blijven, maar door corona kon die volksraadpleging niet doorgaan. om het coronavirus te bestrijden. Behalve de dure privéklinieken in Moskou, zijn de meeste ziekenhuizen in het land een plek om te mijden. Hoeveel slachtoffers het virus al gemaakt heeft, weet niemand. De 188.000 besmettingen en 1.723 doden die de officiële coronasite donderdag aangaf, zijn minimale schattingen.
De eigenaars van de winkels die tijdens de quarantaine moesten sluiten en de ondernemers van wie de bedrijven stilliggen, hebben geen sociale zekerheid waarop ze kunnen terugvallen. De compensaties die de president tijdens zijn televisietoespraak beloofde, liggen ver weggestopt in een administratief doolhof, schrijft de Moscow Times. Het rauwe Russische kapitalisme biedt geen kussentje voor degenen die binnenkort zonder werk vallen.
Olieinfuus
Rusland heeft weliswaar financiële reserves, maar die worden nu ingezet om de daling van de olieprijzen te compenseren.
De verminderde olieinkomsten kunnen Poetin zuur opbreken. Zijn land hangt aan het olieinfuus, zijn populariteit ook. Zolang hij een beetje welvaart kon brengen en kon garanderen dat de ijskast in de Russische woningen gevuld was, waren de meeste burgers bereid om de rest door de vingers te zien. Nu de prijs ver onder de dertig euro per vat is gezakt, komt het Russische staatshuishouden in de problemen en als die trend niet keert, zullen de Russen het in hun portemonnee voelen.
Normaal had het volk zich op 22 april kunnen uitspreken over de vraag of de president zich in 2024 en in 2030 nog eens kandidaat mocht stellen. De vage grondwetswijziging die Poetin in januari had voorgesteld, werd plots concreet toen senator Valentina Teresjkova bij het begin van de coronacrisis een amendement voorstelde dat de 67jarige Poetin tot het einde van zijn dagen aan de macht zou brengen. Ondertussen waren alle juridische stappen gezet en had Poetin alleen nog een mooie score op het nietbindend plebisciet nodig. Maar daar heeft corona een stokje voor gestoken. De volksraadpleging wordt uitgesteld tot na de crisis. Misschien heeft Poetin tegen dan een manier gevonden om zijn populariteit weer op te krikken.
De man die op kalenders zonder vrees naast een tijger poseert, loopt binnenskamers op kousenvoeten. Corona is een risico en daar heeft Poetin een hekel aan