Contactonderzoek worstelt met kinderziektes en fraude

Het dataplatform dat de covidcontactonderzoekers gebruiken, staat nog niet op punt. De politie waarschuwt ook voor fraude in naam van het contactcenter.

Het moet zonder twijfel een van de meest intense operaties zijn die Vlaanderen al heeft ondernomen: vanaf vandaag gaan ruim zevenhonderd onderzoekers op zoek naar de personen met wie covid19patiënten contact hadden. Er wordt verwacht dat er zo’n 1.200 onderzoekers nodig zullen zijn, afhankelijk van de verdere verspreiding van het nieuwe coronavirus. Mogelijk zelfs meer.

De ziekenfondsen en een consortium van callcenters leveren het personeel aan. Zij worden aangevuld met Vlaamse ambtenaren, die het hele systeem vorige week lieten proefdraaien. Naar het einde van de week toe deden ze dat ook aan de hand van echte besmettingen.

Zoals verwacht loopt het niet allemaal van een leien dakje, zeker niet wat betreft het federale dataplatform waar de contactonderzoekers gebruik van maken. ‘De voorbije dagen zijn er allerlei programmeerfouten opgemerkt door de mensen die de testen uitvoeren’, zegt Joris Moonens van het Agentschap Zorg en Gezondheid. ‘Die zijn gemeld aan de ontwikkelaars, die er alles aan doen om zeker de grootste fouten er snel uit te halen. Zij hebben al heel wat gepresteerd, maar iedereen beseft dat er blijvend aan moet worden gewerkt.’ De ontwikkeling van het platform is in handen van Smals, een organisatie die ITdiensten levert aan overheidsinstellingen in de sociale sector en de gezondheidszorg.

Ook los van het dataplatform duiken er problemen op.

‘Een collega van mij werd gebeld door een Vlaamse medewerker van het contactcentrum’, zegt huisarts Jeroen van den Brandt, die verbonden is aan een groepspraktijk in Tienen en ook voorzitter is van de huisartsenkring in ZuidoostHageland. ‘Ze kreeg te horen dat ze besmet is met covid19, terwijl ze zelfs nog geen test heeft afgelegd. Een andere collega kreeg dezelfde boodschap van een Franstalige telefoniste. En het is ook al gebeurd dat patiënten te horen krijgen dat hun kinderen besmet zijn, terwijl die net een negatieve test hebben afgelegd. Ik begrijp volkomen dat dit een complexe opstart is, maar zulke foute meldingen zijn heel verontrustend en ondermijnen het vertrouwen.’

Gevoelige gegevens

Een verklaring voor die foutieve oproepen is er niet meteen, maar het valt niet uit te sluiten dat het om fraude gaat. De federale politie waarschuwt voor criminelen die sms’jes verspreiden in naam van het contactcenter of mensen opbellen om hen gevoelige gegevens te ontfutselen. ‘Echte onderzoekers zullen u nooit melden dat u besmet bent, want dat loopt via uw dokter’, zegt woordvoerster van de federale politie Sarah Frederickx. ‘Ze zullen ook nooit bankgegevens of een rijksregisternummer vragen, of proberen te weten te komen hoe uw dagindeling eruitziet.’

Wie niet (recent) naar de dokter is geweest, zal ook nooit de vraag krijgen met wie hij allemaal contact heeft gehad. Contactonderzoekers bellen of sms’en altijd van dezelfde nummers (02/214.19.19 en 8811), maar voor criminelen is het een koud kunstje om die na te bootsen. Uitmaken of de telefonist wel degelijk voor het contactonderzoek werkt, is daardoor niet eenvoudig. ‘De vragen die zij stellen, zijn strikt afgebakend’, zegt Moonens van het Agentschap Zorg en Gezondheid.

‘Een collega kreeg te horen dat ze besmet is met covid19, terwijl ze zelfs nog geen test heeft afgelegd’

JEROEN VAN DEN BRANDT Huisarts