Liever nieuwe verkiezingen dan paars-geel, zegt PS
De PS blijft de NVA afblokken. Als er in september geen nieuwe regering is, lijkt de Wetstraat zich te zullen opmaken voor vervroegde verkiezingen.
De coronacrisis gaat ook in de Wetstraat over van een acute sanitaire alarmsituatie in een veel ruimere sociaaleconomische uitdaging. De volmachten van de noodregeringWilmès lopen in juni ten einde, de minderheidsregering zelf vraagt ten laatste in september opnieuw het vertrouwen aan het parlement. De politieke partijen maken zich daarom opnieuw klaar voor gesprekken voor de vorming van een volwaardige federale regering.
Vorig weekend loste Bart De Wever een schot voor de boeg. Hij riep Paul Magnette opnieuw op tot een ‘groot akkoord’. Daar waren de voorzitters van de NVA en de PS niet in geslaagd in maart, aan de vooravond van de crisis. ‘Ik heb op een bepaald moment een wit blad op tafel gelegd om samen tot een akkoord te komen’, zei De Wever. ‘Maar het is Magnette die toen weggelopen is. Hij zal moeten inzien dat hij dat weekend een fatale fout gemaakt heeft.’
Op de Franstalige zender RTL formuleerde Magnette gisteren andermaal zijn overduidelijke antwoord: nee, bedankt. ‘Een keer per maand beledigt De Wever de Walen en valt hij de PS aan’, zei Magnette. ‘Dat is zijn politieke stijl. Ik verlaag mij daar niet toe. Zijn doel is het tegen elkaar opzetten van mensen en de splitsing van België. Dat gaan we niet laten gebeuren. Op dit moment zulke politieke spelletjes spelen, vind ik erbarmelijk.’
Magnette sloot een paarsgele samenwerking niet formeel uit, maar legde de lat hemelhoog. Een vermogensbelasting, het verhogen van ‘alle lage lonen’, een herfinanciering van de sociale zekerheid, het herwaarderen van de openbare diensten en het loslaten van haar institutionele eisen: ‘Als de NVA daar morgen mee instemt, zou de wereld veranderen’. De PS grijpt de crisis aan om haar sociale agenda nog prominenter naar voren te brengen. ‘We gaan niet terugkeren naar de wereld van voordien’, zei Magnette.
Hij benadrukte dat 85 procent van de Belgen niet voor de NVA heeft gestemd, en van de Vlamingen 75 procent niet. ‘Laten we ophouden te doen alsof de NVA het middelpunt van de wereld is, en De Wever de zonnekoning. Telkens wanneer hij zijn mond opent, heeft men in Vlaanderen de indruk dat het orakel zich uitspreekt en de maatschappij op haar grondvesten davert.’ Magnette zei dat hij sinds die tweede week van maart geen contact meer had met De Wever.
De PSvoorzitter schat dat eind juni de discussie over de vorming van een volwaardige regering zal starten. ‘Een regering voor september is het doel. We moeten er alles aan doen om dat te halen. Een ambitieuze en progressieve regering, die lessen trekt uit de crisis.’ Indien dat niet lukt, liet Magnette duidelijk verstaan dat hij nog liever vervroegde verkiezingen ziet dan een akkoord met de NVA.
‘Indien niet, kan het geen kwaad om de mening van de burgers te vragen. Daar heb ik geen probleem mee. We moeten belangrijke politieke keuzes maken voor de komende tien, twintig jaar. Willen we gezondheid en sociale zekerheid als prioriteit, of het institutionele? Ik ben benieuwd om te horen wat de burger daarvan denkt.’
Indien nieuwe verkiezingen door de coronacrisis nog niet meteen mogelijk zijn, oppert de PS het idee om de regeringWilmès dossier per dossier nog langer vanuit de oppositie te ondersteunen. ‘De helft van de EUlanden heeft een minderheidsregering’, aldus Magnette. ‘Dat werkt erg goed.’
‘Willen we gezondheid en sociale zekerheid als prioriteit, of het institutionele? Ik ben benieuwd om te horen wat de burger daarvan denkt’
PAUL MAGNETTE PSvoorzitter
Startnota Lachaert
Bij andere partijen, zoals de SP.A, de MR en CD&V, klinkt gemor over de publieke verklaringen van Magnette en De Wever. Maar het idee van vervroegde verkiezingen klinkt ook bij andere partijen steeds luider. Egbert Lachaert, kandidaatvoorzitter bij Open VLD, wil ook een regering tegen september. Hij pleit voor een startnota opgemaakt door de regeringspartijen Open VLD, MR en CD&V, eventueel aangevuld met de SP.A. ‘Wie dan wil, kan zich aansluiten’, zei hij in De Zondag. ‘Als dat niet lukt, dan komen nieuwe verkiezingen op tafel.’
Bij de SP.A klinkt het dat Magnette en Lachaert ‘een punt hebben’. Vlaams Belang en PVDA/ PTB zijn ook voorstanders van vervroegde verkiezingen. Op die manier zou een parlementaire meerderheid, nodig om de Kamer te ontbinden, in zicht komen. De NVA houdt het bij ‘geen commentaar’.
Hoe breder het idee van nieuwe verkiezingen ingang vindt, hoe zwakker de hefboom wordt voor de NVA om de PS aan tafel te krijgen. De coronacrisis heeft alles veranderd. Heel wat partijen denken wel te kunnen varen bij nieuwe verkiezingen. Door de aandacht tijdens de crisis hebben de regeringspartijen minder schrik voor schade dan voorheen. Links voelt zich gesterkt door de erg zichtbare rol van de overheid en de sociale zekerheid. De PVDA en Vlaams Belang kunnen nog steeds op de proteststem rekenen.