‘Dit is breder dan Kazerne Dossin’
Overheden die worstelen met radicalisering, kunnen in Mechelen voortaan bij twee instituten terecht.
Een burgemeester van een kleine gemeente waar een asielcentrum komt of een probleem heeft met radicalisering: hoe moet die, zonder grote studiedienst, voorkomen dat er spanning ontstaat? Volgens Herman Van Goethem, de rector van de Universiteit Antwerpen, kan die burgemeester binnenkort terecht bij het Hannah Arendtinstituut. Dat nieuwe instituut moet wetenschappelijke kennis over stedelijkheid, diversiteit en burgerschap toegankelijk maken voor mensen die geen tijd hebben om doctoraten van vijfhonderd pagina’s te lezen.
Het instituut, genoemd naar de Duitse filosofe Hannah Arendt, komt in Mechelen. Oprichters zijn Van Goethem en Caroline Pauwels, de rector van de VUB. Directeur wordt Christophe Busch, criminoloog en voormalig directeur van het Memoriaal, Museum en Documentatiecentrum over Holocaust en Mensenrechten Kazerne Dossin, ook al in Mechelen, ook al opgericht door Van Goethem.
Busch, die zich graag buigt over actuele thema’s als radicalisering en polarisering, vertrok eind vorig jaar bij Kazerne Dossin omdat hij vond dat zijn bewegingsruimte te veel ingeperkt werd door het bestuur. Minstens één lid van dat bestuur, André Gantman, liet daarover verstaan dat hij liever zag dat het museum zich beperkte tot de essentie, zijnde de Holocaust.
‘De mensen zullen nu misschien denken dat ik gewoon een doorstart maak,’ zegt Busch, ‘maar dat klopt niet. Dit instituut zal zich over veel bredere thema’s buigen. Natuurlijk zijn er gelijkenissen. We zullen wetenschappelijke inzichten toepassen op maatschappelijke problemen. Dat heb ik altijd al gedaan. Maar dit instituut stond al in de steigers toen ik nog met veel tevredenheid directeur was bij Dossin. Het initiatief komt trouwens niet van Herman Van Goethem maar van Caroline Pauwels.’
Wrang vertrek
Pauwels bevestigt die chronologie. ‘Ik heb hier al veel langer gesprekken over met Bart Somers. Als burgemeester van Mechelen heeft hij mooi werk geleverd rond diversiteit en burgerschap. Het was een oude droom om die expertise samen te brengen met de wetenschappelijke inzichten die errond zijn.’
Pauwels sluit niet uit dat het instituut in de toekomst samenwerkt met Kazerne Dossin. Dat vond ze al een goed idee toen Busch daar nog directeur was. ‘Ik wil dat nog altijd graag. Sommige taken die Kazerne Dossin nu uitvoert, bijvoorbeeld rond radicalisering, kunnen ook perfect door het nieuwe instituut opgevangen worden, als Kazerne Dossin die niet meer zou willen opnemen.’
Busch, die op een wrange manier bij de Kazerne Dossin is vertrokken, is op zich ook niet tegen een samenwerking. ‘Ik denk dat we genoeg werk zullen hebben dat niet overlapt, maar als de Kazerne komt aankloppen met een respectabele vraag naar wetenschappelijke expertise, dan zullen we praten. Maar ook als die vraag niet komt, ben ik niet bang dat ons werk zal overlappen.’
‘Ik wil graag samenwerken met Kazerne Dossin’
CAROLINE PAUWELS Oprichtster Hannah Arendtinstituut