Minneapolis brandt, agent aangehouden
Derek Chauvin, de politieman die acht POLITIEGEWELD minuten zijn knie zette in de nek van George Floyd, is aangehouden wegens doodslag. Maar is dat voldoende om de Black lives matter-woede te bedaren? Minneapolis staat al dagen op stelten na de dood van George Floyd (46). De zwarte vader van twee dochtertjes werd aangehouden omdat hij ervan werd verdacht een vals biljet van 20 dollar te hebben uitgegeven. Daarbij werd hij op straat in een wurggreep genomen tot hij stierf. Zijn hulpgeroep en het protest van voorbijgangers waren vergeefs.
Het Black lives matter-protest is massaal. Donderdagavond viel een woedende menigte een politiekantoor aan en stak het in brand, 170 winkels werden geplunderd. Het leger moet helpen de orde te herstellen. Vrijdagochtend sloeg de politie zelfs een zwarte journalist van CNN in de boeien terwijl hij live verslag uitbracht, hoewel hij zich volgens het boekje gedroeg. Een witte collega van hem werd ongemoeid gelaten.
No justice, no peace
Over heel de VS vinden vreedzame protesten, maar ook gewelddadige incidenten plaats. Zo vielen in Louisville (Kentucky) donderdag zeven gewonden door schoten tijdens een protestactie tegen de dood van Breonna Taylor. Die zwarte verpleegster werd onlangs in haar bed doodgeschoten, tijdens een politie-inval naar aanleiding van een drugszaak waarmee ze niets te maken had. De demonstranten riepen ‘no justice, no
peace, prosecute the police’ – zonder gerechtigheid geen rust, vervolg de politie.
Of het in Minneapolis zover komt, is de vraag. Hoofddader Derek Chauvin werd vrijdag alvast aangehouden. Hij wordt beschuldigd van doodslag – het doden van een mens door onverantwoord geweld maar zonder de intentie hem te doden. ‘We hebben alle bewijzen om dat hard te maken’, aldus de procureur. Tegen hoofddader Chauvin was al achttien keer een klacht ingediend, tegen mededader Thao zes keer
Een gelijkaardig dossier, dat van Eric ‘I can’t breathe’ Garner in 2014 in New York, werd enkele maanden geleden na vijf jaar onderzoek geseponeerd. Dat gebeurde op aansturen van William Barr, Donald Trumps omstreden minister van Justitie. Maar in dat dossier was er minder videobewijs dan nu.
Het is wel afwachten of de verontwaardigde zwarte Amerikanen de kwalificatie doodslag – met een maximumstraf van 25 jaar – voldoende zullen vinden. Het onderzoek naar de drie andere betrokken agenten loopt nog. ‘Zo’n zware beschuldiging afgerond in vier dagen, dat was ongelooflijk snel’, suste de procureur. Verder is er de vraag of Chauvin op borg vrij zal komen in afwachting van zijn proces. Het is een oud zeer voor zwarten dat blanken dat voorrecht veel sneller genieten dan zwarten.
Vrijuit
Ook de houding van Trump helpt niet. De Amerikaanse president tweette dat de relschoppers ‘tuig’ zijn en ook: ‘Waar het plunderen begint, begint het schieten.’ In de hele VS klonken verontwaardigde reacties. ‘Genoeg’, tweette Joe Biden. Op een persconferentie weigerde Trump ook maar één woord aan de fatsoenskwestie te wijden.
In Minneapolis zijn intussen zowat alle winkels dichtgetimmerd met planken. ‘Dit is een progressieve stad’, zegt Justine Seligson (23), studiebegeleidster en zelf blank. ‘Iedereen vindt plunderen en geweld verwerpelijk, maar toch overheerst de sympathie met George Floyd en zijn familie. Veel mensen hebben het echt gehad met onze politie, na die lange reeks van incidenten die ongestraft bleven.’
Het bekendste voorbeeld is dat van de zwarte jongeman die werd doodgeschoten toen hij bij een controle zijn hand in zijn handschoenkastje stak om zijn papieren te nemen. ‘Zelfs de universiteit wil niet meer samenwerken met de
politie voor de ordehandhaving op de campus, ook niet bij grote evenementen in het stadion van de universiteit.’
In ontstellend veel dossiers van politiegeweld tegen zwarten met dodelijke afloop in de VS gaan de agenten vrijuit. Stadsbesturen durven niet hard op de tafel te slaan, uit angst om de machtige politievakbonden tegen zich te krijgen. Toch drongen de burgemeester van Minneapolis, de Democraat Jacob Frey, en gouverneur Tim Walz in felle bewoordingen aan op gerechtigheid voor Floyd. ‘Ze moeten wel, want velen verwijten hen mooie intenties maar weinig daadkracht’, zegt Justine Seligson.
Zwijggeld
Ondertussen krijgen het slachtoffer en de daders een duidelijker profiel. Op NBC noemde de voormalige basketbalster Stephen Jackson, een oude vriend van Floyd, hem ‘een man met geen slecht bot in zijn hele grote lijf. Je weet dat mensen uit één wijk soms niet erg populair zijn in een andere, welnu, George was altijd die éne kerel die overal welkom was.’
Tegen hoofddader Derek Chauvin blijken niet al zeven maar achttien klachten te zijn ingediend. Bijna altijd werden die genegeerd, tweemaal kreeg hij een blaam. Ook tegen Tou Thao, die de voorbijgangers op een afstand hield, werd al zes keer een klacht ingediend. In 2017 betaalde de stad Minneapolis 25.000 dollar aan een zwarte burger om een klacht tegen Thao in te trekken, nadat die had getuigd dat Thao en een collega hem zonder reden hadden opgepakt, terwijl hij met zijn vriendin naar huis liep, en hem zwaar hadden afgetuigd.