Van gokbiljetten naar federale onderhandelingen

CD&V-sherpa Bart Vandenberghe (45) weet wat het is om van nul te beginnen, of het nu bij de Loterij is of als rechterhand van Coens.

‘Van een leeg blad een nieuw verhaal maken, dat loopt als een constante door mijn carrière.’ Ervaring met van nul beginnen, het is geen overbodige luxe als rechterhand van de nieuwe voorzitter van CD&V. De partij moest na het slechte verkiezingsresultaat een kwart van haar middelen inleveren. Partijvoorzitter Wouter Beke en de directeur van de studiedienst, Benjamin Dalle, werden ministers in de Vlaamse regering. Het hoofdkwartier, de Wet 89, liep langzaam leeg. Maar Vandenberghe bleef als trouwe partijsoldaat op post.

Als adjunct-directeur van de studiedienst was hij toen al twee jaar de stille cijferman en begrotingsexpert van de partij. In de luwte berekende hij de financiële haalbaarheid van de wildste CD&V-voorstellen, zodat ze onder meer de toets van het Planbureau zouden doorstaan. Maar in het machtsvacuüm na de verkiezingen kreeg Vandenberghe ook de ietwat ondankbare taak om het CD&V-schip varende te houden. ‘Ik ben meteen beginnen timmeren aan de herstructurering van de partij’, zegt hij. Zijn werk kon de nieuwe voorzitter Joachim Coens wel bekoren en intussen is Vandenberghe zijn vaste rechterhand bij de federale onderhandelingen én de man die mee de toekomst van CD&V moet uittekenen.

Complexloos Vlaamsgezind

Het profiel van Vandenberghe is niet onbelangrijk voor de toekomstige marsrichting van de partij. Hij groeide op in SintPieters-Leeuw, ‘en ik ben een kind van die Vlaamse rand rond Brussel: Vlaamsgezind, maar niet rabiaat en eerder complexloos’, zegt hij. ‘Die gevoeligheid rond alles wat met taal te maken heeft, zit er bij mij wel in. Het gebeurt nu nog altijd dat er bij medische interventies naar onze streek ploegen uit Brussel uitgestuurd worden die geen Nederlands kennen.’

Al op zijn 25ste kon de economisch opgeleide Vandenberghe – na een tip van oudsenator Jan Van Erps uit Sint-Pieters-Leeuw – aan de slag als fractiemedewerker voor CD&V in het federaal parlement. Hij bewees zich meteen in de onderzoekscommissie-Sabena en werd daarna de stille aanblazer van de CD&V-oppositie tegen de paarsgroene meerderheid. Zijn wapens? De slechte begrotingscijfers en de hoge belastingdruk onder paars en paars-groen.

Vooral de toenmalige Kamerleden Hendrik Bogaert en Carl Devlies profiteerden van zijn diensten, en daar kreeg hij ook waardering voor. Devlies stelde hem aan als kabinetschef toen hij de eerste staatssecretaris voor de Coördinatie van de fraudebestrijding werd. ‘Ik was toen nog maar 32 jaar’, zegt Vandenberghe. ‘Dat was een nieuwe bevoegdheid, zonder voorgeschiedenis. Een enorme uitdaging.’

Ook Bogaert heeft alleen maar lovende woorden voor Vandenberghe. ‘Hij is een goede centrumrechtse man, waarvan we er niet zo veel meer op overschot hebben’, klinkt het veelbetekend.

‘Ik sta op sociaal-economisch vlak zeker voor een centrumkoers. We mogen de ondernemers niet uit het oog verliezen’, reageert Vandenberghe daarop. ‘Onze voorzitter spreekt terecht over nabijheid en lokale buurten. Dat slaat ook op onze ondernemers en kleine zelfstandigen, die een belangrijke rol spelen in ons sociaal weefsel.’

Een van zijn opdrachten is daarbij ook om de poorten van de partij open te gooien en ‘de partij weer breder te maken dan het klassieke middenveld’. Dat hij zelf geen voorgeschiedenis heeft bij een of andere zuil binnen CD&V, ziet Vandenberghe als een troef. ‘Omdat ik zo op een meer onbevangen, onthechte manier naar de dingen kan kijken.’ Benjamin Dalle, die Vandenberghe aantrok voor de studiedienst, prijst hem op zijn beurt voor zijn ‘no-nonsense aanpak’ en zijn ‘oog voor verschillende standpunten en belangen’.

Wat daarbij ook helpt: Vandenberghe ambieert expliciet geen enkel politiek mandaat. ‘Zelfs niet lokaal. Enerzijds omdat het niet te combineren valt met mijn huidige rol, anderzijds omdat ik als vader van drie ook op het thuisfront de handen meer dan vol heb. Het creëert ook duidelijkheid voor een minister of partijvoorzitter: ze weten dat mijn drijfveren zuiver zijn.’

Sportweddenschappen

Zijn terugkeer naar CD&V in 2018 was hoe dan ook opvallend, want na zijn periode als kabinetschef vertrok Vandenberghe uit het partijapparaat en werkte hij zeven jaar lang als manager bij de Nationale Loterij. ‘Ik ontwikkelde daar mee de sportweddenschappen, de zogenaamde SCOOORE!, van de Loterij. Ook dat hebben we van nul uit de grond gestampt.’

‘Ik ben ervan overtuigd dat mensen zullen inzien dat politiek draait om discretie en dossierkennis. En daar hebben wij een patent op’

In amper twee jaar ging het intussen van de gokbiljetten naar de federale onderhandelingstafel, niet eens zo’n groot verschil op dit moment. Maar Vandenberghe houdt er de moed in. ‘We zitten daar samen met allemaal nieuwe voorzitters die elkaar nog moeten leren kennen en inschatten. Het is niet altijd evident, maar het is boeiend en het blijft mij triggeren.’

Een van de belangrijkste inhoudelijke speerpunten voor Vandenberghe en CD&V? Niet toevallig de begroting. ‘We moeten straks al bijna 20 miljard bijkomend besparen en intussen blijven ze in het parlement nieuwe maatregelen goedkeuren. Er moet een plan komen om vanaf 2022 de begroting eerst weer naar 3 procent te brengen en daarna weer naar een evenwicht te gaan’, zegt hij. ‘Het is belangrijk dat we dat als CD&V claimen, want daarmee brengen we het rentmeesterschap, ook al is het een oubollig woord, in de praktijk. En we hebben daar ook concrete voorstellen voor, zoals de digitale taks.’

En als er verkiezingen komen? ‘Dan zullen we wel schakelen’, zegt Vandenberghe. ‘Ik ben er rotsvast van overtuigd dat mensen uiteindelijk zullen inzien dat politiek draait om discretie en dossierkennis, en daar heeft CD&V een patent op.’