In het wit in het verzet Wit-Rusland bloedt
‘’s Nachts bloedt de stad.’ De ordediensten in Wit-Rusland gebruiken zwaar geweld om de betogingen tegen de vervalste verkiezingen de kop in te drukken.
In Wit-Rusland kwamen vele vrouwen gisteren de straat op. Ze marcheerden in witte kleren, vaak met bloemen of een tekst in de hand, zoals ‘Ik ben een echtgenote en een moeder, sla niet op mij’, of vormden ergens in stilte een lange rij. Een van hen was Margarita (25). Ze is aangedaan wanneer ik haar aan de lijn heb. Haar familienaam heeft ze liever niet in de krant, net zoals de andere vrouwen die we contacteerden. ‘Wij zijn zo geschokt door het geweld en de brutaliteit waarmee de ordediensten zijn opgetreden, dat wij beslist hebben om op een vredevolle manier ons medeleven met de gewonden en de gedetineerden te tonen.’
De spontane oproep van enkele vrouwen op de sociale media werd snel en breed opgepikt. Margarita schat dat haar groep zeker vijfhonderd vrouwen telde. Niemand kan precies zeggen hoeveel vrouwen in hoeveel districten en steden in het land zijn opgedaagd, maar op de onafhankelijke online nieuwssites, zoals die van Tut.by of Belsat tv, zie je dat vrouwen op verschillende plekken enthousiast begroet werden. Margarita hield er ernstig rekening mee dat de politie hen zou viseren. ‘Wij hadden afgesproken dat we niets bij ons zouden hebben dat argwaan kon wekken of dat ertoe kon leiden dat we gearresteerd zouden worden. Toen agenten op ons afkwamen, zijn we kalm uit elkaar gegaan, om kort nadien op een andere plek weer een rij te vormen. Wij komen overdag op straat omdat de politie dan minder hard durft op te treden. Wij zijn bang voor al het geweld ’s nachts. Dan bloedt de stad.’
Niet vriendelijk zijn
De brutaliteit waarmee de ordediensten weer rust willen brengen in de straten van Wit-Rusland, is schokkend. Volgens Alexandra (33) is het de laatste dagen alleen maar erger geworden. Zij trok zondagavond naar het centrum van Minsk om tegen de verkiezingsuitslag te protesteren. Toen probeerden de veiligheidsdiensten alleen maar te intimideren, zodat de mensen zouden afdruipen, zegt ze. Maar maandag en dinsdag hadden ze duidelijk orders gekregen om te slaan en met rubberkogels te schieten.
Natalia (44) bevestigt haar verhaal. Zij was van plan mee te gaan protesteren tot ze een telefoontje van een vriend kreeg, die bij de politie werkt. ‘Blijf thuis, want we hebben te horen gekregen dat we “niet vriendelijk’’ mogen zijn’, zei hij.’ Niet vriendelijk is een eufemisme voor afranselen met een stok, schieten met rubberkogels of met scherp. Het ministerie van Binnenlandse Zaken heeft zelf toegegeven dat de ordediensten op betogers hebben geschoten omdat ze, aldus de officiële bron, gewapend waren en de waarschuwings
Al 3.000 tot 6.000 mensen zouden zijn gearresteerd. ‘Geloof de officiële cijfers niet, die zijn net als de verkiezingsuitslagen vervalst’
‘We hebben 26 jaar onze mond gehouden, nu is het moment dat we op straat moeten blijven komen'
Margarita (25)
schoten negeerden. Volgens onbevestigde bronnen is een betoger neergeschoten.
De onlinekrant Tut.by brengt verhalen over dokters in de hoofdstad Minsk die geschokt zijn door de zware verwondingen waarmee mensen in de ziekenhuizen arriveren. Een man is vanop tien meter beschoten, een andere is zwaargewond door een granaat, een derde heeft een schedelbreuk.
Alexandra durft niet meer naar buiten om boodschappen te doen, zegt ze. Als je in een wijk loopt waar een protestactie plaatsgevonden heeft, loop je volgens haar het risico opgepakt te worden. Dat beaamt Ales Silick, journalist bij Belsat tv. Hij kwam net van een detentieplaats, waar buiten tientallen huilende en boze familieleden stonden van mensen die om God weet welke reden zijn opgepakt.
Volgens Silick zijn de laatste dagen ruim 3.000 mensen gearresteerd, iemand anders spreekt over 6.000 arrestaties. ‘Geloof de officiële cijfers niet, die zijn net als de verkiezingsuitslagen vervalst’, zegt iemand. ‘Terreurregime’
Bij iedereen die je belt, hoor je ongeloof over de brutaliteit, woede over de arrogantie en vastberadenheid om door te gaan. ‘We hebben 26 jaar onze mond gehouden, nu is het moment dat we op straat moeten blijven komen’, zegt Margarita, die van plan is om vandaag weer in de rij te gaan staan.
Gisteravond sms’t Ales Silick dat twee collega’s-journalist zijn gearresteerd. Volgens Alexandra zijn rond 19 uur op sommige plekken vrouwen opgepakt. ‘Dit is een terreurregime’, zegt ze. Ook zij gaat vandaag weer manifesteren. ‘We kunnen niet thuisblijven, want we zijn te kwaad over wat er met ons land gebeurt.’