Eerst applaus, nu pek en veren?
OUDERENZORG Alle woonzorgcentra zijn anders, maar de meeste doen heus hun best om bezoek op een veilige manier toe te laten, getuigt Tom Vieren.
De laatste dagen was er weer veel onrust over bezoek in woonzorgcentra. Sommige zouden geen bezoek meer toelaten, ter wijl er geen besmettingen zijn vastgesteld. Voor sommige mensen is het probleem dan weer dat de bezoekregeling niet volledig overeenstemt met hun verwachtingen of overtuiging. Tot slot zijn er emotioneel beladen en soms uit de context gerukte berichten dat de bewoners wegkwijnen van eenzaamheid en verdriet.
Alle woonzorgcentra worden over dezelfde kam geschoren. Een paar maanden geleden kregen we iedere avond uitgebreid applaus en waren zorgverleners helden, nu worden we bijna overladen met pek en veren.
Balanceren op dun koord
Enige nuance is op haar plaats. Woonzorgcentra die zich zonder grondige reden hermetisch afsluiten van de buitenwereld, moeten daarop aangesproken worden en bijgestuurd. Overheid, doe hier uw werk. Voor alle duidelijkheid: het gaat hier over een minderheid. Zij besmeuren het blazoen van al wie het wel goed probeert te doen. Woonzorgcentra balanceren op een dunne koord: ze proberen een evenwicht te vinden tussen voldoende veilig contact of bezoek toelaten en het risico op besmetting zo veel mogelijk vermijden. Eén recept daarvoor is er niet. Want alle woonzorgcentra zijn anders en ook de bewoners- en bezoekerspopulatie is vaak verschillend. Voor bewoners met dementie is er een andere aanpak nodig dan bij die zonder dementie. De ene begrijpt makkelijker hoe zich veilig te gedragen dan de andere. En ook de ene bezoeker is de andere niet: sommigen zijn erg betrokken en begaan en volgen de maatregelen erg goed op, anderen vinden het allemaal ‘zever’ en volgen ze zelf niet op. Die laatste categorie levert een groter risico.
Een woonzorgcentrum is een woongemeenschap met veel mensen op één plaats. Een besmetting houdt daardoor meestal niet op bij één bewoner, hoe goed we ook aan preventie en opsporing doen. Er zijn woonzorgcentra die minder mogelijkheden hebben om kleinere bubbels te maken – en om zo het risico op (zware) besmetting te verlagen – dan andere. Hebben wij bij ons de mirakeloplossing voor bezoek en sociaal contact? Neen. Wij denken wel dat we de moeilijke evenwichtsoefening goed doorstaan. Zes op de zeven dagen is bij ons bezoek in babbelboxen mogelijk. Iedere middag kun je met de bewoners coronaproof eten in het familierestaurant. Je kunt met hen fietsen en wandelen, met de nodige veiligheidsmaatregelen. Je kunt bellen, skypen, kaartjes en brieven schrijven.
Wij willen ook terug naar een ‘normale’ wereld, alleen kan dat nu niet, en moeten we ons aanpassen
Met vallen en opstaan
Zijn er mensen die vinden dat we te streng zijn? Uiteraard. Zijn er mensen die vinden dat we niet streng genoeg zijn? Uiteraard. Alle meningen en alle verwachtingen met elkaar verzoenen, is een moeilijke, zo niet onmogelijke opdracht. Maar het overgrote deel van onze bewoners en hun familieleden kan zich in ruime mate wel vinden in onze aanpak. Cruciaal is ook dat we duidelijk zeggen waarom we iets al dan niet doen: de veiligheid en het welzijn van onze bewoners staan centraal, en we volgen de veiligheidsmaatregelen die de overheid ons oplegt.
Kwijnen onze bewoners hier weg van eenzaamheid en verdriet? Helemaal niet. De aandacht voor wonen en leven, voor zinvolle dag- en tijdsbesteding is niet wegvallen door het coronavirus. Onze medewerkers hebben nog meer dan vroeger aandacht voor dat stukje welzijn van onze bewoners. We zien zelfs dat de groepsdynamiek van de bewoners sterker is geworden.
Ook wij willen terug naar de ‘normale’ wereld van voor corona. Alleen kan dat nu niet, en moeten we ons aanpassen. Dus proberen ook wij met vallen en opstaan een situatie te creëren die het midden houdt tussen voldoende veiligheid en voldoende sociaal contact.
Mistoestanden moeten worden aangepakt. En in al die andere situaties: wat wederzijds begrip en overleg, wat geduld en samen zoeken en wat oog voor de specifieke context kunnen heel wat oplossen. Iedere avond applaus, dat vragen we niet. Maar die pek en veren, die zijn onterecht.