‘Blijf je afvragen of het wel klopt wat je doet’
Muzikante Liesa Van der Aa houdt van show en spel, maar niet zonder kritische noot. Ze aanbidt al eens graag iemand, maar verlaat haar mentoren zodra dat nodig blijkt. En altijd verkiest ze muziek boven noten op een blad. 1
Verkoop je eigen mythe ‘Muzikante St. Vincent zei ooit in een interview: “Sell your own myth, but never buy it yourself.” Verkoop je eigen mythe, maar koop ze niet zelf of loop er zelf niet in – zoiets. Van mij mag iedereen spelen en verkopen, graag zelfs: ik ben een grote fan van show en retoriek, zowel in politiek als in cultuur. Kijk naar Obama: ook hij voert een ongelooflijke show op, maar een heel ander soort dan Trump, bijvoorbeeld. Je moet intussen wel je taak blijven kennen, je moet je aldoor afvragen of wat je doet nog wel klopt. Ik heb een grote drang om te overtuigen, en tegelijk ben ik superkritisch en zelfreflecterend. Dat is vermoeiend, soms een kwelling, maar je blijft jezelf tenminste in vraag stellen. Verkoop dus show, maar blijf wakker.’
2
Wandel naar de hoogste top en dan nog eens over je eigen hoofd ‘Nietzsche voert in zijn boek Zarathustra een pleidooi voor de wandelaar. Je moet gaan wandelen, en best alleen, vindt hij. En het best wandel je naar de hoogste top en dan ook nog eens over je eigen hoofd heen. Je moet jezelf dus uitdagen, want dan pas ontstaat de ruimte om iets te laten ontstaan of om jezelf opnieuw uit te vinden. Ik vind dat een toffe gedachte, ook al omdat ik zelf graag en veel wandel, liefst in de bergen. Het gaat traag, het duurt lang, je ziet veel. Ik kan dan een kwartier naar een boom staan kijken, terwijl ik op andere momenten niet kan stoppen, almaar bezig blijf … Wandelen kan ook confronterend zijn. Na zo’n zware bergwandeling kwam ik eens als laatste aan. De afdaling was steil en ik was best bang geweest. Toen ik dat tegen de anderen zei, schrokken ze, want het klopte niet met wat ik uitstraalde. Blijkbaar laat ik makkelijk uitschijnen dat ik nooit hulp nodig heb.
David Bowie heeft het er ook ooit over gehad: je bent alleen in het leven, maar je bent zelf aan zet om hulp te vragen of duidelijk te maken wat je nodig hebt.’
3
Leg je sleutels altijd op dezelfde plek
‘Ik weet niet hoe het komt, maar ik ben altijd mijn sleutels kwijt. Ik heb ze al op de voordeur gelaten, ik heb ze al teruggevonden in de ijskast of tussen de kleren in de kleerkast. Ik sluit mezelf buiten, ik sluit mezelf in, ik kom vaak te laat omdat ik mijn sleutels niet vind. En altijd liggen ze op de laatste plek waar ik zoek. Het is zoiets knulligs, en daarom extra ergerlijk. We hebben al van die haakjes geprobeerd om ze aan te hangen. Na een week werkte het niet meer en nu hangen die haakjes daar maar. Momenteel hebben we een doosje om sleutels in te leggen. Daar liggen ze ook vaak, maar nog lang niet altijd. Ik doe heel erg mijn best om dat allemaal niet te symbolisch te zien, je sleutels nooit kunnen vinden, want ik heb op zich wel iets met sleutels. Ik heb graag leven in huis, en dus deel ik graag sleutels uit aan vrienden, zodat die op elk moment bij ons naar binnen kunnen. Dan hoor ik beneden de deur opengaan en denk ik: “Ah, leuk, wie zou het dit keer zijn?”’
4
Laat elkaar beter klinken
‘Make each other sound good is een slagzin van Thelonious Monk die ik vaak gebruik. Ik werk soms met klassiek geschoolde muzikanten, die altijd erg op de partituur gericht zijn én het gewend zijn om heel individueel te werken. Maar ik ben geen klassiek opgeleide dirigent. Ik dirigeer hen op mijn eigen manier, met mijn eigen codes en taal. En ik vraag ze dus om niet zozeer naar mij, maar vooral naar elkaar te kijken. Ze moeten elkaar zien te helpen om de muziek boven de partituur uit te tillen. Ik steek daar altijd veel
tijd in, omdat de groep er heel hecht van wordt. Door het samenspel raak je verbonden met elkaar. Het gaat immers niet over jou. Jij moet ervoor zorgen dat zij beter klinkt. Als iedereen dat doet, versterk je elkaar en zo raak je heel ver. Dan speel je geen noten meer, maar muziek.’
5
Verlaat je mentor
‘Een mentor is iemand die je een tijdlang heel hard absorbeert en omarmt, iemand in wie je gelooft en die je soms zelfs aanbidt. Ik aanbid graag en heb graag helden. Maar je moet geregeld van mentor switchen, niet omdat je wel eens zin hebt in iets anders, maar omdat je idealen en je smaak veranderen. Toen ik tien was, wou ik bij Zap Mama gaan zingen. Dat wou ik enkele jaren later niet meer, maar het heeft me er wel toe gebracht om te zingen en mijn stem te gebruiken. Ik heb nu ook niet meer dezelfde droom als toen ik 25 was en daar ben ik blij om. Na een tijd worden andere dingen relevant en dan moet je je mentor verlaten voor een andere. Het gaat niet om verwerpen, want je bent door een mentor voor een stuk geworden wie je bent. Maar er komt een moment waarop je denkt: ik ben veranderd, dit ben ik niet meer.’
‘Ik heb nu ook niet meer dezelfde droom als toen ik 25 was en daar ben ik blij om. Na een tijd worden andere dingen relevant’
Liesa Van der Aa is componiste, muzikante, actrice en zangeres. Ze experimenteert met verschillende genres, van klassiek tot hiphop. De afgelopen voorjaar geplande tournee met haar nieuwe plaat (en film) Easy Alice wordt verschoven naar oktobernovember (Nona Mechelen, AB Brussel, Handelsbeurs Gent en De Studio, Antwerpen).