Opaak? Occupé

Een verlaten plek bij een park. Een vrouw die op het punt staat een desolate lichtbak binnen te stappen. Leegte die door haar warme gloed de keel toch net niet dichtknijpt. Het had een in foto omgeturnd schilderij van Edward Hopper kunnen zijn. Maar het pas opgerichte bouwwerkje hier bij een park in Tokio komt uit de koker van de met een Pritzkerprijs bekroonde architect Shigeru Ban. Het getinte bouwsel zelf is een openbaar toilet.

Over de hele wereld hebben publieke toiletten de reputatie donker, vuil en gevaarlijk te zijn. De nieuwe exemplaren in twee openbare parken in Tokio moeten die zorgen wegnemen door hun felle verlichting en vrolijke kleurtjes, maar vooral ook doordat ze transparant zijn. Wie zich van de orde en netheid in het toilet wil vergewissen, hoeft niet eerst een donker betonnen hol in.

Bang dat hij zijn privédomein voor het hele park tentoonspreidt, hoeft de Tokioër in plasnood daarbij niet te zijn. Sluit hij de deur op correcte wijze, dan wordt het glas rond zijn troonvoor-even opaak. Een nieuwe stap in een ouder Japans verhaal, het land experimenteert immers al langer met toiletten: deksels die automatisch openen en sluiten, brillen die zich opwarmen voor een zachte ontvangst van de schenker.

De nieuwe toiletten, die afgelopen maand in Tokio geïnstalleerd werden, moesten mee de stad opfrissen in de aanloop naar de Olympische Spelen, die intussen door de coronapandemie naar volgend jaar werden doorgeschoven. Het futurisme en de esthetiek van de publieke gebouwtjes moesten de bezoekers een idee geven van de technologische vooruitgang van het land.

Kleurrijk en netjes zien de toilethokjes er in elk geval uit. Nu nog hopen dat de geur er even fleurig is.

Satoshi Nagare/The Nippon Foundation via The New York Times