EU is (nog) niet onder de indruk van Britse Brexit-‘blufpoker’
Als Johnson terugkomt op onderdelen van het scheidingsakkoord dat hij vorig jaar met de EU sloot, brengt hij de onderhandelingen over de toekomstige relatie verder in gevaar, waarschuwt Von der Leyen.
Een artikel in de Financial Times maakt dat de Brexit binnen de Brusselse bubbel plots weer volop in de aandacht staat. Volgens de Britse zakenkrant is in Londen een wet in de maak die delen van het protocol inzake Noord-Ierland ondermijnt of omzeilt. Door dat protocol, waaraan moeizame onderhandelingen vooraf gingen, blijft Noord-Ierland de facto in de interne markt en blijven alle Europese regels inzake douane, btw, staatssteun en productnormen van kracht. Dat moet beletten dat er een harde grens komt tussen Noord-Ierland en Ierland, maar ondergraaft de claim van de brexiteers dat het volledige Verenigd Koninkrijk soeverein wordt.
Angst vanaf dag 1
De Britse regering zou nu van plan zijn om terug te komen op afspraken inzake staatssteun en douaneformaliteiten voor Noord-Ierse bedrijven die goederen exporteren naar het Britse vasteland. Volgens de woordvoerder van premier Boris Johnson gaat het om ‘beperkte en redelijke stappen om specifieke elementen van het protocol inzake Noord-Ierland te verhelderen en dubbelzinnigheden te verwijderen’. Johnson liet ook weten dat 15 oktober wat hem betreft de deadline is voor de onderhandelingen. Als een grote verrassing komt het nieuws niet: ‘De angst dat het Verenigd Koninkrijk het scheidingsakkoord niet loyaal zal uitvoeren, leeft al vanaf dag 1’, zegt een hoge EU-bron. ‘De laatste lijn van de onderhandelingen leidt altijd tot spanningen en blufpoker. Johnson staat ook voor een dilemma: hij kan geen toegevingen doen op de soevereiniteit, want anders zal de oppositie zeggen dat hij verloren heeft van de EU. Maar de economische onzekerheden van een no deal vormen ook een groot nadeel.’ Volgens de bron zitten alle lidstaten op dezelfde lijn: ‘Wie de EU verlaat, moet de gevolgen ondervinden. Hoe meer het VK wil afwijken van de Europese normen, hoe minder toegang het zal krijgen tot de Europese markt.’
‘Zelfvernietigend’
De EU houdt vast aan haar deadline van eind oktober. Niets wijst erop dat de Brexit meer zal zijn dan een informatiepunt op de speciale Europese top op 24 en 25 september, die gewijd is aan de relaties met Turkije: ’We kunnen wel het Verenigd Koninkrijk verliezen, maar we zullen ons Brits flegma niet verliezen’, twitterde Charles Michel, voorzitter van de Europese Raad.
Tegenover The Guardian merkte een anonieme EU-diplomaat op dat Johnson enorme risico’s neemt als hij het scheidingsakkoord, dat juridisch bindend is, aan zijn laars lapt: ‘Wie zou er nog handelsakkoorden willen sluiten met een land dat internationale verdragen niet uitvoert? Het zou een zelfvernietigende strategie zijn.’
Toch zegde Commissievoorzitster Ursula von der Leyen voor alle zekerheid de Britse regering de wacht aan: ‘Ik vertrouw erop dat de Britse regering het scheidingsakkoord uitvoert. Het is een verplichting onder het internationaal recht en een voorwaarde voor elk toekomstig partnerschap.’ De nieuwe onderhandelingsronde die vandaag begint, belooft nog pittiger te worden dan al voorspeld was.
‘We kunnen wel het Verenigd Koninkrijk verliezen, maar we zullen ons Brits flegma niet verliezen’
Charles Michel Voorzitter Europese Raad