Pieter De Crem hypothekeert heropstart Vivaldi-onderhandelingen

CD&V heeft niets te zoeken in een paars-groene regering, zegt minister Pieter De Crem. Het brengt de Vivaldi-partijen, die zich vandaag in het parlement voor het eerst eensgezind moeten tonen, meteen in een moeilijk parket.

De voorzitters van de Vivaldipartijen en hun naaste medewerkers testten gisteravond voor een tweede keer negatief op het coronavirus. De afgelopen negen dagen waren de regeringsonderhandelingen tussen liberalen, socialisten, groenen en CD&V zo goed als opgeschort, nadat preformateur en Open VLDvoorzitter Egbert Lachaert sarsCoV-2 had opgelopen.

Na die quarantaineperiode kunnen de onderhandelaars vandaag opnieuw fysiek samenzitten. Vanmiddag zouden de voorzitters alvast de verdere onderhandelingsagenda bespreken. Er ligt veel werk op de plank, terwijl de tijd dringt. Maandag moeten de preformateurs Lachaert en SP.A-voorzitter Conner Rousseau al naar de koning voor hun eindverslag.

De bedoeling is om hen meteen te laten opvolgen door een formateur, een opdracht die doorgaans leidt tot het premierschap. De zeven Vivaldipartijen hebben dus een viertal dagen om die moeilijke knoop door te hakken. Aan het vraagstuk over de eerste minister hangen ook inhoudelijke kwesties vast. Die bleken alvast erg moeilijk te beslechten via de digitale vergaderingen. Nadien volgt al snel de deadline van 1 oktober, de datum waarop nog steeds gemikt wordt om te landen met Vivaldi.

Net wanneer de eigenlijke gesprekken kunnen herstarten, worden ze doorkruist door minister van Binnenlandse Zaken en CD&V-boegbeeld Pieter De Crem. In een scherp interview met De Standaard maakt hij duidelijk dat zijn partij niets te zoeken heeft in een regering met de paars-groene partijen. ‘Als we in Vivaldi meestappen, zullen we oppositie moeten voeren binnen de meerderheid’, aldus De Crem.

Volgens De Crem ‘bulkt’ de preformateursnota ‘van de algemeenheden’ en ‘lijkt de tekst nog het meest op het programma van Groen en Ecolo’. De Crem voert ook aan dat CD&V mathematisch niet nodig is voor een meerderheid. ‘Dat betekent dat we binnen de regering geen rol zullen spelen.’

Tenzij Vivaldi een ‘centrumrechts’ verhaal schrijft op het vlak van onder meer migratie, economie en veiligheid, pleit De Crem voor een oppositiekuur voor zijn partij.

De Crem, boegbeeld van de rechtervleugel van CD&V, stelt dat hij steun krijgt van de lokale CD&V-afdelingen. ‘Op alle niveaus is er een heel grote terughoudendheid. Maar voor onze lokale mensen is paars-groen gewoon ondenkbaar.’

De uitspraken van De Crem zetten CD&V-voorzitter Joachim Coens nog meer onder druk. De Vlaamse paars-groene partijen willen CD&V graag mee in bad omdat zo bijna een meerderheid aan Vlaamse Kamerzetels de regering steunt. Maar zelf hield CD&V tot voor kort vast aan een regering met Vlaamse meerderheid en dus met de N-VA. Ook het programma van de partij, onder meer op ethisch en communautair vlak, lijkt moeilijk te verenigen met paars-groen.

Motie van wantrouwen

Net vandaag wordt de samenhang van Vivaldi voor het eerst op de proef gesteld. Premier Sophie Wilmès (MR) had beloofd om op 17 september, zes maanden na haar eedaflegging bij het begin van de coronacrisis, opnieuw het vertrouwen van het parlement te vragen. Vorige week kwamen de Vivaldipartijen overeen om die termijn met twee weken te verlengen, zodat Wilmès in volle bevoegdheid blijft functioneren en niet in lopende zaken moet gaan.

De plenaire vergadering van de Kamer vanmiddag belooft vuurwerk op te leveren, met een eerste krachtmeting tussen Vivaldi en de mogelijke oppositiepartijen. Vlaams Belang plant een motie van wantrouwen in te dienen tegen de regering-Wilmès, waarvan ook CD&V en Open VLD deel uitmaken. Ook de N-VA en PVDA/PTB verzetten zich tegen de verlenging van de minderheidsregering. Om een stemming over de motie van wantrouwen te vermijden, die ten vroegste twee dagen na indiening kan plaatsvinden, is een tegenzet van Vivaldi vereist. Wegens de symboliek zal dat geen motie van vertrouwen zijn, maar wel een zogenaamde gewone motie, waarmee er wordt overgegaan tot de orde van de dag en de motie van wantrouwen verdwijnt. Hoe dan ook zullen de Vivaldipartijen dus voor het eerst samen op de groene knop moeten duwen.

u Blz. 2 commentaar.

‘Als we in Vivaldi meestappen, zullen we oppositie moeten voeren binnen de meerderheid’

Pieter De Crem (CD&V) Minister van Binnenlandse Zaken

Pieter De Crem klinkt op zijn minst consequent. Een jaar geleden maakte hij brandhout van een paars-groene regering. Hij schoof na al die maanden geen millimeter op. Als een stalinorgel bombardeert de minister van Binnenlandse Zaken de Vivaldicoalitie terug naar de middeleeuwen. Voor zijn eigen partij ziet hij geen rol van betekenis, tenzij het voeren van oppositie binnen de meerderheid.

De timing van deze splinterbom oogt briljant. Vanmiddag moet de prille meerderheid voor het eerst in de Kamer haar samenhorigheid bewijzen bij de toewijzing van twee weken blessuretijd aan premier Sophie Wilmès. Voor CD&V liggen de spitsroeden klaar. De medestanders van De Crem – zelf is hij geen Kamerlid, wat een meevaller – kunnen alleen met de oppositie meestemmen. Ofwel gaat Vivaldi nu verder zonder CD&V, ofwel gaat CD&V verder zonder De Crem. Die beweert in naam van flink wat lokale mandatarissen te spreken, de nachtmerries over de paars-groene regeringVerhofstadt blijven vers.

Voor de preformateurs Egbert Lachaert (Open VLD) en Conner Rousseau (SP.A) dreigt een schrikbeeld. Zonder CD&V rest er slechts een erg krappe meerderheid van 76 zetels. Bovendien is de Vlaamse ondervertegenwoordiging met amper 30 zetels meer dan een imagoprobleem. Een deel van Open VLD wil de ‘onbetrouwbare christendemocraten’ lozen, bij de SP.A hebben ze geen zin in een vliegwiel voor de separatisten.

De Crem vreest dat CD&V verbleekt in een Vivaldiregering. Maar hij blijft op de vlakte of zijn centrumpartij in het gezelschap van de rechtse N-VA en het radicaal-rechtse Vlaams Belang het verschil kan maken. Zijn slogan Vlaanderen eerst roept allerlei reminiscenties op. Het bewijst hoezeer De Crem uit machtshonger aan die Vlaamse regering is verknocht. Het is alsof het federale bestuursniveau slechts weinig toekomst heeft.

De dramatische wendingen vallen niet meer te tellen. Dit land snakt naar een nieuwe regering die een relancebeleid voert. Alle partijen moeten over hun eigen schaduw heen stappen. Elke verloren dag voedt het geloof in de antipolitiek. Talloze combinaties hebben een kans gehad, vroeg of laat moet er gesprongen worden.

De uitval van De Crem, die daarmee zijn eigen carrière herlanceert, plaatst de weifelende voorzitter Joachim Coens voor zijn verantwoordelijkheid. Het verplicht de christendemocraten om fundamenteel na te denken over hun toekomstige rol. Worden ze definitief een bijhuis van de N-VA of willen ze zelf nog het verschil maken?

Ofwel gaat Vivaldi verder zonder CD&V, ofwel gaat CD&V verder zonder De Crem