De zomer van de wegwee
De meest ongewone zomer aller zomers loopt officieel op zijn einde. Nu we amper ver weg konden, steekt er een andere kwaal op. Fernweh, zo klinkt het mooi in het Duits. Wegwee in het Nederlands. De nood om weg te zijn. Niet levensbedreigend, maar wie tot de risicogroep behoort, voelt de jeuk nu overal.
Een zomer zonder exotiek was het. Niet dat er geen plannen waren. De rugzak stond klaar voor Marokko, de reistas voor Sri Lanka. Oké, er was een zweem van vliegschaamte. Maar daar kon ik mee leven. En dan gingen de grenzen dicht. Marokko viel, Sri Lanka viel. Annulatie na annulatie. Ach, geen drama, dacht ik. Een staycation, waarom niet? En het ging goed. Wandelen in de Ardennen en de Hoge Venen, terrassen in Brussel, lezen op mijn eigen balkon. Fijn. Echt.
Dat was in juli. Intussen zijn we september en liggen de kaarten anders. Ik voel iets in mijn lijf en hoofd dat moeilijk te vatten is. Een mix van melancholie, onrust en nostalgie. Mijn maag kriebelt en mijn humeur botst op zijn grenzen. Er groeit een mist in mijn hoofd. Vol verlangen droom ik over markten waar dingen liggen die ik hulpeloos moet aanwijzen, over talen die ik niet begrijp, over een bord eten waarvan de smaak me even uit evenwicht brengt. Ik wil verloren lopen, een weg zoeken en een nieuw soort vertrouwdheid vinden op een nu nog onbekende plek. De horizon lijkt korter dan andere jaren, zowel letterlijk als figuurlijk. De train-train van elke dag maakt mijn irritatiedrempel met de seconde lager. De diagnose: fernweh, een van de mooiste Duitse woorden aller tijden, en bij ons nog wat onwennig vertaald als wegwee.
‘Zo zeggen we dat echt in het Nederlands’, verzekert de Nederlandse professor Ap Dijksterhuis, sociaal psycholoog gespecialiseerd in reizen en geluk. ‘Het is simpelweg het tegenovergestelde van heimwee. Net zoals je bij heimwee een sterke drang naar vertrouwdheid hebt, heb je bij wegwee de drang om te ontsnappen uit de sleur, een extreme nood aan verandering.’
Ik kan moeilijk de vinger leggen op wat ik precies mis. Het zit hem in kleuren, geuren, gezichten, kleding, andere levensstijlen, andere manieren om dingen te doen en te eten
Veelreiziger Patricia De Laet zit ook met dat rare gevoel: ‘Dit jaar zou ik voor het eerst twee maanden op reis gaan. Naar Indonesië. In het najaar. Maar al snel bleek dat dat niet zou doorgaan. Bummer. Als alternatieve vakantietjes ben ik naar Zeeland en de Ardennen geweest. Best oké, maar er is dat verlangen naar meer, naar dat vleugje exotisme. Dat maakt een reis anders, opent je mind weer wat straffer dan een citytrip in Europa. Voor mij is er niets aan te doen: verre reizen doorbreken mijn routine en verfrissen mijn blik, die de voorbije maanden misschien weer wat afgestompt is geraakt. Ik kan moeilijk de vinger leggen op wat ik dan precies mis. Het zit hem in kleuren, geuren, gezichten, kleding, andere levensstijlen, andere manieren om dingen te doen en te eten. Een “exotisch” land of volk toont je de rijkdom van culturen en mensen, de schoonheid van de natuur. Als ik het zo zeg, klinkt het als een cliché, ik