Verdien 235 euro door te zwemmen
Hoe zet je burgers aan om gezonder te leven? De meeste landen richten zich vooral op doorgaans onschuldige campagnes – een affiche, een tv-spotje, een Start2Run van Evy Gruyaert – die burgers moeten aanzetten tot bewegen en gezonde voeding. De stadstaat Singapore gaat een stap verder en zet technologie en een financiële beloning in om mensen een gezondere levensstijl aan te meten.
Concreet gaat Singapore in zee met Apple, waarmee het samen de app LumiHealth ontwikkeld heeft. Die kan vanaf oktober gedownload worden. Via de Apple Watch word je dan aangezet om te wandelen, te mediteren, te zwemmen, een goede nachtrust aan te houden en zelfs op tijd het coronavaccin in te laten spuiten, eenmaal het beschikbaar is. De Apple Watch registreert het allemaal. Die kan trouwens steeds beter de gezondheid controleren. Dinsdag kondigde het bedrijf uit Cupertino nog aan dat de laatste versie van het digitale uurwerk ook het zuurstofgehalte in het bloed kan meten.
Zowel Apple als Singapore benadrukt dat het privacyaspect heel goed afgedekt is
LumiHealth is opgesteld door dokters en fitness-experts en lijkt wat op een game. Wie de doelstellingen van de app haalt, kan na twee jaar tot 380 Singapore dollar (235 euro) in aankoopvouchers ontvangen van de Singaporese overheid. Zowel Apple als Singapore benadrukt dat het privacyaspect heel goed afgedekt is. Data zullen niet aan derde partijen verkocht worden en dienen alleen voor lokale gezondheidsstudies. Je kan ook weigeren de data te delen. De data worden ook alleen in Singapore opgeslagen. Singapore zegt ook dat het overweegt om met andere technologiespelers in zee te gaan, zodat je niet verplicht bent een Apple Watch aan te schaffen.
Toch stinkt het zaakje, vindt professor medische filosofie en ethiek Ignaas Devisch. ‘Het wordt heel subtiel en onschuldig voorgesteld, maar stapje bij stapje wordt de vrijheid met dat soort technologie ingeperkt en kan het een opstap naar een vergaande controle worden’, vindt de academicus. ‘Je krijgt hier op den duur wat filosoof Michel Foucault omschrijft als een marktdispositief: je wordt niet verplicht om mee te doen, maar als je niet meedoet aan de gezondheidsprogramma’s, worden je keuzes ingeperkt of mis je geld.’ Devisch ziet twee grote problemen opduiken. Aan de ene kant is er de kwestie van de privacy, waarbij de overheid of een bedrijf veel over je te weten komt. Zeker nu smartwatches steeds meer van je gezondheidstoestand kunnen opmeten. Daarnaast is er de onderwerping aan de technologie. Een overheid of een bedrijf gaat je als het ware verplichten om zoveel kilometer per week te lopen, zwemmen of wandelen.
Devisch beseft wel dat dergelijke technologie niet tegen te houden is, maar volgens hem kan dat alleen veilig werken in een goedwerkende democratie die goed waakt over privacy en vrijheid. ‘Tot op vandaag zien we in België weinig kwalijke voorbeelden. Maar je moet wel opletten. Zo heeft ziekenfonds CM zich omgedoopt tot gezondheidsfonds. Dat is op zich natuurlijk heel positief. Maar je moet het wel positief houden en mensen niet straffen die te weinig doen voor hun gezondheid.’