Zaventem verwacht eerste grote vaccintransporten vanaf half oktober
Al vanaf half oktober worden de eerste grote ladingen coronavaccins op de luchthaven van Zaventem verwacht. Brussels Airport heeft zeer goede kaarten om een belangrijke hub te worden voor het intercontinentaal vervoer van coronavaccins.
De ontwikkeling van coronavaccins is nog volop bezig, maar tegelijk is er geen tijd meer te verliezen om het ver voer van honderden miljoenen vaccins naar alle uithoeken van de wereld voor te bereiden. Het is een ongeziene uitdaging, blijkt uit de uitleg van Nathan De Valck, verantwoordelijk voor de luchtvrachtactiviteiten bij Brussels Airport en voorzitter van Pharma.Aero, een organisatie die als doel heeft geneesmiddelen zo optimaal mogelijk via luchtvracht te vervoeren; heel wat luchthavens, farmaen logistieke bedrijven maken er deel van uit.
De internationale luchtvaartorganisatie IATA pakte vorige week uit met een sterk beeld om de uitdaging te schetsen. Er zijn niet minder dan 8.000 jumbojets nodig om coronavaccins te vervoeren voor de vaccinatie van alle aardbewoners. De logistieke groep DHL schat dat er de komende twee jaar 15.000 vaccinvrachten nodig zullen zijn.
De luchtvaart speelt overigens al jaren een vooraanstaande rol in het transport van vaccins. Maar vliegtuigen zijn meteen ook een van de obstakels die het vervoer van de coronavaccins kunnen hinderen. De drastische inkrimping van passagiersvluchten sinds de corona-uitbraak is een grote zorg. Maar niet de enige. Coronavaccins mogen alleen vervoerd worden op een constante temperatuur, tot min zeventig graden. En diefstal, namaak en vervalsing van vaccins moeten absoluut vermeden worden.
Nathan De Valck van Brussels Airport benadrukt vooral de impact op de beschikbare transportcapaciteit door de terugval van het passagiersluchtverkeer sinds het begin van de coronacrisis. De extra inzet van volvracht-vliegtuigen compenseert immers maar gedeeltelijk het wegvallen van de capaciteit op de passagiersvluchten. ‘Het gebrek aan voldoende transportcapaciteit dreigt de grote flessenhals te worden om alle vaccins ter bestemming te krijgen.’ Ter illustratie: onlangs waarschuwden onder meer de Wereldgezondheidsorganisatie en Unicef dat ze grote problemen hebben om hun vaccinatieprogramma’s tegen andere ziekten af te werken door de terugval van het luchtvaartverkeer. De Valck sluit niet uit dat de komende weken en maanden passagiersvliegtuigen die werkloos aan de grond staan, ingezet zullen worden als vrachttoestellen voor het vervoer van coronavaccins. De luchtvrachtorganisatie TIACA en Pharma.Aero hebben twee maanden geleden alvast besloten om samen te bekijken hoe coronavaccins zo snel en efficiënt mogelijk vervoerd kunnen worden.
Is de luchthaven van Zaventem klaar om miljoenen vaccins te verschepen? De Valck heeft er veel vertrouwen in. ‘We zijn al drie maanden bezig met ons daarop voor te bereiden. De grote troef en wellicht ook de grote aantrekkingskracht van de luchthaven zijn de temperatuurgecontroleerde magazijnen’, zegt hij. ‘Zaventem heeft de grootste oppervlakte aan dergelijke magazijnen van alle Europese luchthavens.’ De voorbije jaren is overigens zwaar geïnvesteerd in de uitbreiding ervan. Enkele nieuwe complexen op de vrachtluchthaven Brucargo zijn net op tijd klaar om de verwachte toevloed van grote ladingen coronavaccins te verwerken.
Het zorgt er mee voor dat Zaventem zeer goede kaarten heeft om een belangrijke hub te worden voor het intercontinentaal luchtvervoer van coronavaccins.
De tijd begint overigens te dringen. De Valck vangt signalen op dat al in de tweede helft van volgende maand de eerste grote ladingen coronavaccins verwacht worden in Zaventem. ‘De productie van coronavaccins is al volop bezig, ook al zijn ze nog niet goedgekeurd. Gevolg is dat vanaf oktober al gestart wordt om de eerste coronavaccins de wereld rond te vliegen, zodat de vaccinatie onmiddellijk na de goedkeuring door de gezondheidsautoriteiten op gang kan komen.’
Onzekerheden
De Valck erkent dat de voorbereiding op de luchthaven stuit op enkele onzekerheden. Zo stelt hij vast
Nathan De Valck dat farmabedrijven heel gefocust zoeken naar een vaccin, maar hoe die uiteindelijk ter bestemming moeten geraken, staat nog niet helemaal vast. ‘De exacte transportcondities zijn vandaag nog niet gekend, omdat de vaccinbedrijven hun logistieke strategie nog volop uitwerken.’ En toch moeten de luchthaven en de hele logistieke keten over enkele weken zo goed als klaar zijn om de eerste ladingen vaccins te verschepen. Goed samenwerken tussen alle logistieke spelers op de luchthaven is dus de boodschap.
Zo ziet het er ook naar uit dat sommige vaccins op zeer lage temperatuur vervoerd moeten worden. ‘Vaccintransporten op een temperatuur van 2 tot 8 graden: daarmee zijn we vertrouwd. Maar ver voer van coronavaccins op grote schaal op diepvriestemperatuur tot misschien wel min 70 graden Celsius is nieuw.’ Temeer omdat zulke temperaturen gegarandeerd moeten worden van bij het vertrek in de vaccinfabriek tot de aankomst in vaccinatiecentra.
Op Zaventem gaat een vloot vrachttrailers die de jongste jaren werd uitgebouwd om goederen gekoeld te vervoeren tussen de koelmagazijnen en het vliegtuig goed van pas komen, besluit De Valck. Zaventem was overigens de allereerste luchthaven die dergelijke frigoboxen op wieltjes introduceerde op het tarmac.
‘Het gebrek aan voldoende transportcapaciteit dreigt de grote flessenhals te worden om alle vaccins ter bestemming te krijgen' Verantwoordelijke luchtvrachtactiviteiten Brussels Airport