Politieke heibel over Streamz en de VRT
De Vlaamse streamingdienst Streamz blijft voor beroering zorgen, ook in de politiek. Zelfs de meerderheidspartijen in de Vlaamse regering zijn niet onverdeeld gelukkig.
‘Die kunstmanen draaien veel sneller dan de aarde’, zegt wiskundige Frank Budnik, werkzaam bij de afdeling Flight Dynamics van ESA in Darmstadt. ‘En dat betekent dat een toeschouwer op een vaste plek op de aarde zo’n sonde elke negentig minuten kan zien opkomen in het westen en even later weer kan zien ondergaan in het oosten.’ In theorie dan. Het kunstvoorwerp moet groot genoeg zijn en de belichting gunstig. Het ISS is groot zat. Wie goed oplet kan het gevaarte op heldere dagen waarnemen rond zonsopkomst en zonsondergang.
‘Hoe hoger een satelliet vliegt, des te langer is zijn omwentelingstijd’, vervolgt Budnik. ‘Het natuurkundige principe hierachter werd begin zeventiende eeuw al door Johannes Kepler beschreven.’
Een kunstmaan op 36.000 kilometer afstand van de aarde bevindt zich in de geostationaire baan. De omlooptijd daar is 23 uur, 56 minuten en 4,1 seconden. Satellieten die dit pad volgen draaien ook van west naar oost, maar aan de hemel zie je ze niet bewegen. ‘Dat komt doordat ze gelijk opgaan met de aardrotatie’, zegt Budnik. ‘Hier bevinden zich vooral telecommunicatiesatellieten.’
Voor sondes op nog grotere afstand is de omlooptijd langer dan een dag. De aarde haalt deze kunstmanen als het ware in. Ook al gaan ze dezelfde kant op als het ISS, bij ons op aarde verschijnen ze in het oosten aan de hemel.
Tomas van Dijk