‘Een politieke partij is geen privéonderneming’
Bij de MR is nog niemand opgestaan die zegt: Maar er is wel degelijk bezorgdheid over de stijl en bruuske aanpak van de jonge partijleider. ‘De macht zit nu te zeer geconcentreerd.’
‘We moeten zo snel mogelijk uit dit vagevuur raken en zorgen dat er een akkoord komt. Dat is nu de essentie. Maar daarna zullen we moeten nadenken over de werking van de partij. Een politieke partij is geen privéonderneming.’ Zeg dat een belangrijk MR-gezicht het gezegd heeft. Voorzitter GeorgesLouis Bouchez (MR) wordt niet openlijk afgevallen, maar er zijn er toch een paar die zich deze week in de haren krabden toen ze hun nummer één aan het werk zagen.
Door de aanpak en uitspraken van Bouchez crashte de Vivalditrein vorig weekend al bijna voor hij het station had verlaten. SP.A-voorzitter Conner Rousseau, op dat moment nog preformateur, zei Bouchez vlakaf de wacht aan. De socialist bond in toen bleek dat de andere partijen het niet zó hard wilden spelen en de koning hem ‘vroeg’ om toch nog een oplossing met de zeven Vivaldi-partijen te zoeken. Maar woensdag was het al opnieuw raak. Onmiddellijk nadat het paleis Alexander De Croo (Open VLD) en Paul Magnette (PS) als formateurs had uitgestuurd was bij de blauwe partijtop te horen dat ‘le MR n’est pas d’accord’. Dat Bouchez Magnette geen enkele kans op het premierschap gunt, is geen geheim. Maar een halfuur later deed hij toch zijn best om het brandje te blussen. Zijn partij geeft geen commentaar op beslissingen van het paleis, schreef hij op Twitter. ‘We concentreren ons volledig op het inhoudelijke werk om tegen 1 oktober een regering te hebben. Aan het werk!’
Het vertrouwen dat in de politiek nodig is om tussen zeven partijen, met erg uiteenlopende visies, iets mogelijk te maken, kreeg een serieuze knauw. Ook in Bouchezs eigen partij zijn sommigen verontrust. ‘Dit zal un gouvernement de combat zijn. Elk dossier zal bevochten worden’, zegt een kopstuk. ‘Als dat uiteindelijk leidt tot goede beslissingen hoeft dat geen probleem te zijn. Maar dat hangt allemaal af van de menselijke relaties tussen de ministers. Er moet wederzijds respect zijn.’ En een voorzitter die van buitenaf dossiers mee op de spits drijft helpt dan niet? ‘Wel ...’ (stilte)
‘Erg instabiel’
Georges-Louis Bouchez heeft zich in een rotvaart naar de top van zijn partij gewerkt. Een groot stuk van dat parcours werkten hij en zijn ellebogen op eigen kracht af. Maar zich kandidaat stellen voor het voorzitterschap deed hij pas nadat hij zich verzekerd had van machtige bondgenoten. Iedereen met naam en faam schaarde zich achter de jonge Bergenaar. Dat maakt het des te opvallender dat hij nu zo vaak solo vliegt. Een reconstructie in Le Vif schetst het moment waarop het zondag helemaal blokkeerde. Terwijl alle andere voorzitters zich met hun delegatie terugtrokken in een van de vele zalen van het Egmontpaleis, bleef Bouchez moederziel alleen achter in de enorme vergaderzaal.
Twee personen hebben hem tot nu vooral bijgestaan: zijn kabinetschef Axel Miller, en Valentine Delwart, de secretaris-generaal van de MR. Maar ook zij zijn niet altijd aanwezig. Gevolg is dat Bouchez soms dingen in vraag stelt die sherpa Miller onderhandeld en goedgekeurd heeft. Veel tandengeknars dus bij de andere partijen. ‘Hij begint over alles opnieuw te discussiëren en zegt dan “c’est moi le chef, c’est moi le président, c’est moi qui décide.” Ze hebben in die partij echt een probleem van communicatie en coördinatie’, zegt een onderhandelaar. ‘Dat maakt alles erg instabiel.’
Evenwicht met Wilmès
Op vraag van de andere partijen wordt Bouchez daarom sinds deze week bijgestaan door premier Sophie Wilmès (MR). Zij verdeelt haar tijd nu tussen de Wetstraat 16 en het Egmontpaleis. ‘Sophie staat hem nu bij, dat zorgt voor wat meer evenwicht’, is te horen. Wilmès nam zowel donderdag als vrijdag deel aan de vergaderingen, zij het niet de hele tijd.
‘De macht zit nu te zeer geconcentreerd. In een partij moet je gebruikmaken van de aanwezige expertise en de verantwoordelijkheden delen’, zegt een MR-topper. ‘Je ministers, parlementsleden en kabinetten, dat is allemaal eerstelijnservaring die je moet gebruiken in onderhandelingen. Dit is enorm belangrijk, dit gaat om de toekomst.’
Het staat zo goed als vast dat Wilmès in die toekomst eerste viool zal blijven spelen voor de MR in de regering. Het staat ook zo goed als vast dat ze dat niet als premier zal doen, maar als vice. Toch blijft Bouchez haar naar voren schuiven als premier, terwijl ze bij wijze van spreken al de verhuisdozen heeft laten aanrukken in ‘de 16’ – als er tegen 1 oktober geen regering is, dient Wilmès haar ontslag in. Het is een van de oudste
‘Hij begint over alles opnieuw te discussiëren en zegt dan
Een onderhandelaar