‘Dit is geen basisdemocratie, dit is gewoon een mes in de rug’

Niemand bij Groen twijfelt aan de capaciteiten van Petra De Sutter als vicepremier. Maar de manier waarop Kristof Calvo woensdagnacht werd kaltgestellt, zet bij diverse prominente groenen kwaad bloed.

de Groen-voorzitter niet het prerogatief om op eigen houtje ministers aan te wijzen. Na een paar tussenstations is het de politieke raad – een groep van zo’n vijftig verkozen vrijwilligers – die de knoop doorhakt.

Om dat te doen, verkast een gezelschap van parlements- en bestuursleden van Kinepolis naar het hotel NH Gent Belfort. De locatie wordt geheimgehouden voor de pers. Het is intussen al een stuk na elven en iedereen verwacht een lange nacht, want het nieuws dat De Sutter, en niet Calvo, Tinne Van der Straeten in de regering zou vergezellen, veroorzaakt de nodige animositeit. Van der Straeten als minister van Energie is op dat moment al een certitude. Energie is de specialiteit van de Brusselse die door Calvo, na een uitstap in de advocatuur, opnieuw de politiek werd ingeloodst. De twee zijn close. ‘Kristof Calvo is voor mij: de kapitein van team Kamer, de architect van vele passages in het regeerakkoord en mijn afterworkmaatje’, stak ze hem gisteren op Twitter nog een hart onder de riem.

Omstreeks middernacht vindt een eerste vergadering plaats van alle parlementsleden – Vlaams, Brussels en federaal. De bedoeling is dat die een eerste advies formuleren voor de politieke raad. Almaci licht er toe dat volgens de bevindingen van het trio het duo De Sutter/Van der Straeten het meest gedragen is en trekt die kaart. Maar het gros van de federale fractie schaart zich achter Calvo, de andere fracties zijn erg verdeeld. De verdeelde groep parlementsleden is niet in staat een advies voor de politieke raad te formuleren.

Almaci krijgt tijdens die vergadering ook op haar bord geworpen dat ze slecht onderhandeld heeft bij de verdeling van de bevoegdheden. De groenen lopen niet meteen warm voor Ambtenarenzaken en Overheidsbedrijven. Iets na één speelt zich precies hetzelfde scenario af in het partijbestuur. Ook dat is niet in staat om een advies te geven voor de politieke raad. En zo liggen de facto twee duo’s op tafel als de politieke raad bij elkaar komt: De Sutter/ Van der Straeten en Calvo/Van der Straeten.

‘Het is geen oneer om het niet te halen van twee klassedames. Maar dit is niet mijn manier van aan politiek doen’ Kamerfractieleider Groen

Kristof Calvo

Voor het eerst in de geschiedenis ging de federale regeerverklaring niet door in de Belgische Kamer, maar in het Europees Parlement. Wegens covid-19 uiteraard, maar kersvers premier De Croo zag er de symboliek wel van in. ‘Mensen accepteren verandering alleen uit noodzaak, en ze zien de noodzaak alleen in een crisis’, citeerde hij Jean Monnet, een van de grondleggers van de Europese Unie. Maar welke veranderingen en klemtonen zijn nu al merkbaar in de regeerverklaring?

Vaagheid over pensioenen

Behalve met de coronacrisis en de investeringen in de gezondheidszorg pakte De Croo, onder groot applaus, meteen uit met het minimumpensioen van 1.500 euro. Alleen liet hij daarbij opvallend in het midden of dat bedrag nu netto of bruto is. De socialisten en liberalen spraken elkaar daarover gisteren meteen tegen.

Opvallend: ook over de sterkste schouders die de zwaarste lasten moeten dragen, waar socialisten en groenen de focus op wilden leggen, repte De Croo met geen woord.

‘Meest groene regeerakkoord’

Dat deed hij wel over duurzaamheid en klimaat. ‘Dit akkoord is het meest groene regeerakkoord in de geschiedenis van ons land’, verwees De Croo onder luid applaus van de meerderheid naar de 4,7 miljard ‘duurzame’ investeringen. Daarmee zet hij meteen de toon ten opzichte van zijn voorgangers.

De vernieuwing zette hij vervolgens ook in de verf door er nadrukkelijk op te wijzen dat de nieuwe regering uit evenveel mannen als vrouwen bestaat. ‘Een historische stap voor ons land. Diversiteit is sterker.’

Stijlbreuk

Maar de meest opvallende passage was de stijlbreuk waar de Vivaldicoalitie mee wil uitpakken. ‘We engageren ons voor een heel andere politiek’, benadrukte De Croo. ‘Een constructieve politiek van vertrouwen en respect.’

‘Want afbreken is makkelijk. Het kost niet veel moeite, maar het brengt ons nergens. De voorbije jaren hebben we gezien hoe ruwheid en hardheid ook het politieke debat hebben overgenomen. Maar wat heeft het ons bijgebracht?’

De Croo zinspeelde daarbij duidelijk op de partijen aan de uitersten van het politieke spectrum, maar vermeed nauwkeurig om daar al te fel op door te gaan.

Zes zinnen over justitie en veiligheid, twee over migratie

Veiligheid en justitie waren speerpunten van de regering-Michel, maar nu spendeerde De Croo daar veel minder woorden aan: zes zinnen, om precies te zijn. Met daarin: meer blauw op straat, een snellere

Begrotingstekort?

Het werd pas op het laatste nippertje toegevoegd aan de speech, maar De Croo benadrukte uiteindelijk toch dat de regering ‘de vaste wil heeft om het begrotingstekort significant te verbeteren’. Dat is niet toevallig ook een van de stokpaardjes van CD&V. Maar ook daar blijven de beloften vaag: ‘Zowel de investeringen als de uitgaven en besparingen hangen af van hoe het herstel loopt.’

Matthias Verbergt, Simon Andries