Limburgse scholen vragen ouders in te vallen als ‘babysit’ voor klas

Om te anticiperen op een eventueel tekort aan leerkrachten deze winter, roept een Limburgse scholengroep nu al ouders en grootouders op in te vallen. Niet om les te geven, maar wel om de klas ‘bezig te houden’.

‘Ben je bereid om een of meerdere volle dag(en) in te springen om kinderen op te vangen in een klas?’ De oproep van de KT-scholengroep, met zeven katholieke basisscholen in het Hasseltse, aan ouders, grootouders en vrijwilligers wijst erop dat basisscholen onzeker zijn over wat komt. ‘De komende maanden wordt de combinatie van het griepseizoen, de corona-epidemie en het nijpende lerarentekort een enorme uitdaging’, zegt Guy Meert, de algemeen zakelijk directeur van KT-scholengroep.

Via een online platform zoekt Meert preventief vrijwilligers, een primeur voor de scholengroep. ‘De eerste weken van het schooljaar hadden we enkele leerkrachten in quarantaine’, zegt Meert. ‘Toen werd duidelijk wat de impact is: klassen die gesplitst worden, kinderen die niet naar school kunnen.’ Een eventuele piek boezemt angst in. ‘De flexibiliteit van de leerkrachten en zelfs de samenwerking met lerarenopleidingen zullen vermoedelijk niet volstaan. In uiterste nood willen we een beroep kunnen doen op extra handen. We willen kinderen niet met nog meer achterstand opzadelen.’

Het is niet de bedoeling dat de ouders lesgeven. De leerkrachten voorzien zelf in oefenbundels of ander zelfstandig werk. ‘We vragen vooral dat ze een oogje in het zeil houden en de klas bezighouden’, zegt Meert. Dat staat ook in de oproep. Vrijwilligers met een pedagogisch diploma krijgen voorrang. Ze zullen worden ingezet als vrijwilliger zonder vergoeding.

‘Enorme creativiteit’

Ook andere scholen vrezen de komende maanden een lerarentekort. ‘Wat vervangingen betreft, is het huilen met de pet op’, zegt Johan Vercauteren, coördinerend directeur van SN Zuid, een groep met vijftien scholen in Sint-Niklaas. ‘Niet de achterstand bij leerlingen of de coronamaatregelen zijn de grootste zorg op scholen, wel om iemand vooraan in de klas te vinden.’ De huidige pandemie legt het pijnpunt bloot. ‘We hebben dubbel zoveel afwezigheden als normaal. Het lerarenplatform vangt wel wat op, maar niet voldoende.’ De scholen doen nu al alles wat in hun mogelijkheid ligt om klassen op te vangen, benadrukt Vercauteren. ‘De creativiteit is enorm: zorgleerkrachten die een klas overnemen, de directeur die voor de klas staat, stagiairs die meer verantwoordelijkheid wordt gegeven of gepensioneerden die opnieuw opgeroepen worden.’

Meer dan opvangplaats ‘Directeurs geven ook bij ons aan dat ze zich zorgen maken. Ze vrezen dat ze geen vervanging zullen vinden voor leerkrachten die (korte tijd) uitvallen’, zegt Raymonda Verdyck, afgevaardigd bestuurder van het Gemeenschapsonderwijs (GO!). Dat zet sterk in op teamteaching, waarbij meerdere leerkrachten voor de klas staan. ‘Op die manier wordt het organisatorisch iets gemakkelijker om korte afwezigheden op te vangen.’ Toch is er meer nodig. ‘We vragen vooral een structurele oplossing voor het lerarentekort. Het loopbaandebat moet eindelijk gevoerd worden. Dat gaat zowel over het aantrekkelijker maken van het beroep als over de flexibelere invulling van de verdere loopbaan.’ ‘Ik begrijp die scholen. Ze zitten met de handen in het haar, maar dit is toch not done?’, reageert Nancy Libert van de onderwijsvakbond

ACOD. ‘We hebben al een lerarenplatform, krijgen we nu een ouderplatform? We mogen de school niet reduceren tot een opvangplaats waar ouders babysitten op de kinderen. Gaan we het tekort aan verpleegkundigen ook op die manier aanpakken?’

‘Het kan niet de bedoeling zijn onbevoegden voor de klas te plaatsen’, zegt ook Marianne Coopman van de grootste onderwijsvakbond in het basisonderwijs, COV. ‘Dit staat haaks op de kwaliteit.’ Volgens haar is de situatie duidelijk: ‘Het veld zoekt in extremis naar oplossingen, want leerlingen kun je nu eenmaal niet alleen laten. Het alternatief is scholen te sluiten.’ Ze wijst naar het lerarentekort als het echte probleem.

‘Basisscholen hebben nu al een pot middelen voor korte vervangingen’, reageert minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA). ‘Als die middelen lokaal uitgeput zijn, dan willen we die aanvullen waar nodig.’

‘Niet de achterstand bij leerlingen of de coronamaatregelen zijn de grootste zorg op scholen, wel iemand vooraan in de klas te vinden’ Johan Vercauteren Coördinerend directeur van vijftien scholen in SintNiklaas