Zingt de vinvis overdag, dan staat hij op vertrekken
BIOLOGIE Wie wil weten wanneer blauwe vinvissen aan hun grote wintertrek beginnen, moet maar naar hun gezang luisteren.
Onder water is het zicht beperkt, dus communiceren blauwe vinvissen net als andere walvissen en walvisachtigen met geluid. Dat walvisgezang is nog verre van ontcijferd, en ook over het nut ervan is weinig geweten – al vermoeden biologen dat de zeezoogdieren (vooral de mannetjes) elkaar ermee lokaliseren.
Nu blijkt het gezang van blauwe vinvissen nauw verbonden te zijn met hun jaarlijkse migratie. Als het foerageerseizoen op zijn eind loopt en de reuzen van de zee zich opmaken voor hun trek naar warmere wateren om er te overwinteren en te paren, gaan ze in plaats van ’s nachts plots overdag zingen. Alsof blauwe vinvissen elkaar willen vertellen dat de winter eraan komt en het hoog tijd is om te vertrekken.
Gps-signaal
Biologen van het Monterey Bay Aquarium hebben de afgelopen vijf jaar liggen luistervinken naar de populatie blauwe vinvissen die elke zomer en herfst de gelijknamige baai in Californië aandoet. De immense dieren (ze kunnen wel 33 meter lang worden) happen zich er vol met krill, zodat ze voldoende energie hebben voor de lange wintertrek naar de tropische kustwateren van Centraal-Amerika. Met een watermicrofoon in een onderzees lab, 25 kilometer voor de kust van Monterey, konden de vorsers het walvisgezang registreren. Toen ze de opnames van 2015 tot en met 2019 vergeleken, vonden ze een duidelijk patroon. In Californië zingen de vinvissen vooral ’s nachts. Naarmate de seizoenen vorderen, wordt hun gezang steeds luider, met een hoogtepunt in november. Als de winter in zicht komt, gaat het volume wat omlaag, maar bovenal: de vinvissen gaan plots overdag zingen (Current Biology,1 oktober).
Om zich niet in de luren te laten leggen, voorzagen de biologen vijftien vinvissen met een tag om hun whereabouts te kunnen volgen. De gps-data lieten er geen twijfel over bestaan: als de walvissen overdag beginnen te zingen, is het een kwestie van dagen vooraleer ze hun wintertrek inzetten. Ook tijdens hun zuidwaartse reis blijven de vinvissen onverminderd zingen – of toch op z’n minst zolang ze zich binnen het geluidsbereik van Monterey bevinden.