Alleen voor wie alleen woont is drie echt gelijk aan drie
BUBBELS Sommige coronamaatregelen zijn vooral op maat van gezinnen gesneden, betreurt Dieter Annaert. Alleenstaanden mogen in de praktijk minder mensen zien.
Eerst en vooral wens ik premier Alexander De Croo (Open VLD) en minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (SP.A) proficiat. Proficiat met jullie aanstelling in een regering die een beetje hoop brengt. Proficiat ook voor de nieuwe communicatiestijl waar we dinsdag kennis mee maakten. Een premier die delegeert en een minister die menselijk uitlegt waarom ze bepaalde maatregelen nemen, geen expert maar een politicus in de nieuwstudio’s: daar zaten we al zeven maanden op te wachten. Op communicatief vlak ben ik een tevreden man.
Met ‘de regel van vier’ heb ik meer moeite. In de journaals, de duidingsprogramma’s en de kranten is het steeds hetzelfde liedje: je nauwe contacten zijn beperkt tot drie. Voor wie alleen woont, blijft het inderdaad bij drie mensen. Maar iemand als viroloog Marc Van Ranst heeft recht op vijf nauwe contacten (zijn vrouw, kind en drie anderen), premier De Croo zelfs op zes. Zij moeten de komende maanden niet kiezen tussen hun gezin of een vriend.
De single betaalt de factuur
Mijn bubbel is voorlopig groot genoeg om mijn ouders en zus te zien. De inwonende oom bij mijn ouders moet ik vermijden, mijn beste vriend ook. Woonde ik nog thuis, dan kon ik hen wél zien, en kon ik met twee extra vrienden afspreken. Wie gescheiden is en zijn kinderen alleen in het weekend ziet, moet misschien kiezen tussen zijn kinderen en zijn ouders. Van een knuffel met een vriendin moet hij al helemaal niet dromen. U ziet: het rammelt.
Deze situaties zijn zeker niet zeldzaam: een derde van de Belgische huishoudens bestaat uit alleenwonenden. Het is een brede groep, van echte singles over mensen in latrelaties tot weduwnaars. Nog eens een derde van de gezinnen zijn koppels zonder (inwonende) kinderen. Toch blijkt maar al te vaak dat beleidsmakers vergeten hoe groot die groep is. In het nieuwe regeerakkoord staat bijvoorbeeld dat de regering de gezinsfiscaliteit wil verlichten. Dat is wetstratees voor: de single betaalt de factuur.
Waarom zien we geen aandacht voor niet-klassieke gezinnen in het coronabeleid, hoewel ze de meerderheid vormen? Waarom gaan we bijvoorbeeld niet uit van familieleden in de eerste lijn? Op die manier kan een single zijn ouders zien zonder schuldgevoel, en hoeft de oudere met een groot gezin geen keuze meer te maken tussen de kinderen. Dat zou zeker van pas komen mochten verdere verstrengingen nodig blijken.
GAS-boetes
Bij elke regel vallen mensen uit de boot, dat is onvermijdelijk. Het gezond verstand kan de oplossing bieden. Maar steeds weer vertrekken vanuit een vooroorlogs denkkader en daardoor miljoenen gezinnen voor veel moeilijkere keuzes plaatsen dan de rest, is na zeven maanden echt wel te makkelijk.
Veel mensen hebben het gevoel dat de beslissingen genomen worden door mensen in een luxepositie, met een drukke job, een gezinsleven en een grote tuin. Dan is het makkelijk om met GAS-boetes te zwaaien of de cafés te sluiten. En als je eigen partner en kinderen niet tellen als nauwe contacten, is het ook makkelijker om een alleenstaande te zeggen dat hij zijn contacten moet beperken. Dat zijn uiteraard deels valse argumenten, maar het gevoel zal pas verdwijnen als de nieuwe regering het oude denkkader durft te doorbreken en dit probleem durft te benoemen.
Dieter Annaert