De truc met de schaar

Derde keer goede keer, dacht ik toen ik afgelopen vrijdag meedeed aan De Schrijfwijzen, Het Groot Dictee Heruitgevonden. Plaats van de kastijding: bibliotheek Permeke in Antwerpen. De Schrijfwijzen is gewoon een heel leuke, uitdagende taalwedstrijd. Met die mening sta ik niet alleen. Een 10.000 Vlaamse en Brusselse taal-aficionado’s namen deel aan het aanloopdictee op de site van De Standaard. En aan het simultane livedictee in 70 bibliotheken van vrijdag onderwierpen zich vrijwillig samen met mij zo’n 1.500 mensen.

Het Groene Boekje en de Van Dale in een week vanbuiten leren, is ondenkbaar. Op het Scrabble-deel van De Schrijfwijzen kan je wel oefenen.

De week vóór D-Day krijgt elke dag een vast ritueel. Ik haal 15 willekeurige letters uit het letterzakje van mijn Scrabblespel en maak lange woorden. Bij de Schrijfwijzen zoek je een 20-letterwoord, bij scrabblemania.nl is 15 letters het maximum. Ik schuif lustig met letters, schud het woord ‘meebeweegt’ (tien letters) uit mijn mouw, terwijl die scrabblemania-sukkel maar tot 9 letters komt. Zelfvertrouwen zat. Tot ik besef dat je in De Schrijfwijzen niet met Scrabbleblokjes werkt, maar letters op papier schrijft.

Vanaf dan knip ik telkens 15 letters uit een papier. Die schuiven wel minder vlot dan de scrabble-letters. En het uitknippen duurt 2 minuten, je hebt er maar 10 om een woord te vormen in de wedstrijd.

Op de dag van De Schrijfwijzen in bib Permeke haalt het rebelse trekje in me de bovenhand – ik laat een grote schaar in mijn rugzak glijden. Bij het scrabble-deel vind ik meteen ‘trompet’ (7 letters). Maar dan stokt de inspiratie, ondanks al dat oefenen. Toch durf ik het niet aan om de schaar boven te halen. ‘Ze gaan me diskwalificeren!’, flitst door mijn hoofd.

Ik drink mijn wijntje in één teug leeg, maak me weinig illusies. Niet veel later leest de juryvoorzitter het Verdict voor. Ik veer op: ik heb het verrassend goed gedaan in de Dicteeronde en finish met 3 fouten gedeeld derde. ‘Quasigeleerde’ moet aaneen. En ‘gestrest’ geef ik een ‘s’ te veel mee.

Mij wacht de spellingbee, dé ultieme spelling-nachtmerrie. Daarin bijt ik smadelijk in het zand. Een collega grijnst me toe. ‘Had je die schaar maar opgediept’, zegt die grijns.

Winnaar van de avond is Jozef Lamberts, in 2001 al winnaar van het Groot (tv-)Dictee der Nederlandse Taal. Hij ‘leest grondig het Groene Boekje en Van Dale’. Doe ik ook volgend jaar. En dán, dán, dat staat vast, haal ik die schaar boven.

Ik durf de schaar niet uit mijn rugzak te halen. ‘Ze gaan me diskwalificeren!’