Covid-barometer huisartsen brengt epidemie in kaart

De barometer telt de raadplegingen voor luchtwegklachten op basis van het elektronisch medisch dossier.

De komende zes maanden kunnen huisartsen gebruikmaken van een nieuwe barometer om acute luchtweginfecties, griepsyndromen en vermoedelijke of bevestigde covidbesmettingen in kaart te brengen. De nieuwe barometer – een samenwerking van Sciensano, de KU Leuven en Domus Medica – telt de diagnoses die de huisarts in het elektronisch medisch dossier van elke patiënt codeert.

Met een softwarepakket en één druk op de knop kan de huisarts laten berekenen hoeveel patiënten met welke klachten hij die dag precies heeft gezien. Die gegevens kan hij dan met een e-formulier doorsturen naar Sciensano, dat in real time een beeld krijgt van het verloop van de epidemie. ‘De data invoeren vraagt maar een minuutje tijd’, zegt Bert Vaes, huisarts in Hoeilaart en onderzoeker aan het Academisch Centrum Huisartsgeneeskunde van de KU Leuven.

De nieuwe barometer vervangt de ruwe barometer die tijdens de eerste golf werd gebruikt. Huisartsen – lang niet allemaal – vulden toen op regelmatige basis een vragenlijst in over het aantal patiënten dat ze hadden gezien, of ze de werkdruk nog aankonden en of ze nog voldoende beschermend materiaal hadden. De epidemiologische data werden, samen met andere data, gebruikt om het aantal hospitalisaties te voorspellen.

Aanvulling peilpraktijken

Sciensano maakt al langer gebruik van peilpraktijken, een kleine groep van huisartsen volgt het verloop van de griepepidemie. Die peilpraktijken worden sinds het voorjaar ook gebruikt voor covid-19. De artsen krijgen gerichte vragen over testresultaten, symptomen van patienten, eventueel reisgedrag en mogelijke besmettingsbronnen. De nieuwe barometer verzamelt alleen kwantitatieve informatie, maar van een veel groter deel van de bevolking. Volgens Sciensano vullen de beide methodes elkaar aan.

‘De peilpraktijken leren ons iets over het verloop van de epidemie op het niveau van het land of een regio, niet tot op lokaal niveau. Dat kan de nieuwe barometer wel’, zegt Vaes. Volgens hem moeten die lokale data het beleid toelaten chirurgische maatregelen te nemen, in plaats van het hele land in lockdown te plaatsen.

‘Momenteel heeft de realiteit ons een beetje ingehaald. De cijfers stijgen overal’, zegt hij. ‘Maar over een paar weken kan de epidemie weer afnemen om nadien op sommige plaatsen weer toe te nemen. Huisartsen zijn de kanaries in de koolmijn. Met deze barometer kunnen we kort op de bal spelen.’

Dan moet elke huisartspraktijk er wel aan meewerken. Met het Riziv is afgesproken dat huisartsen een financiële beloning krijgen als ze de data goed doorsturen, van 400 tot 800 euro per huisarts in een praktijk.

‘Huisartsen zijn de kanaries in de koolmijn. Met deze barometer spelen we kort op de bal’

Bert Vaes Academisch Centrum Huisartsgeneeskunde