Waarom blijven de grenzen open?

De eerste coronagolf nam vaart door terugkerende reizigers uit skigebieden. Als de grenzen toen gesloten waren geweest (of reizen was afgeraden), was veel leed voorkomen. Vandaag is de situatie helemaal anders. ‘Heel Europa is een hotspot’, zegt Niel Hens. ‘Toch reis je het best zo weinig mogelijk, want reizen brengt altijd een risico mee – afhankelijk van wat je op reis doet, natuurlijk.’

De Europese Commissie en de meeste EU-leiders willen in elk geval een herhaling vermijden van toestanden tijdens de lockdown dit voorjaar, waarbij lidstaten zonder overleg de grenzen dichtgooiden. Daardoor stonden vrachtwagenchauffeurs uren in files en konden EU-burgers soms niet langer over land naar huis terugkeren of zelfs familie bezoeken in een buurland.

Om een herhaling daarvan te vermijden en de economische schade door de nieuwe opstoot te beperken, moeten de binnengrenzen openblijven en moet de interne markt met het vrij verkeer van personen blijven functioneren. De lidstaten stemden deze week in met een aanbeveling waarbij landen hun grenzen niet meer kunnen sluiten voor burgers uit zones die groen kleuren op de nieuwe gemeenschappelijke Europese kaart.

In principe mogen landen zelfs geen reisbeperkingen invoeren voor personen die uit een lidstaat of regio komen die oranje of rood kleurt. Doen ze dat toch, dan moet dat ‘proportioneel’ gebeuren. Quarantaineregels mogen niet gelden voor grensarbeiders, gezondheidsmedewerkers, truckers of scholieren en studenten die dagelijks les volgen in een andere lidstaat. De Europese leiders spraken vrijdag af dat ze geregeld virtueel daarover zullen vergaderen om hun aanpak beter te coördineren dan in het voorjaar.