De Standaard

Mysterieus vandalisme in Berlijnse musea (wegens ‘troon van Satan’?)

Ongeveer zeventig kunstwerke­n uit drie Berlijnse topmusea zijn besmeurd met een olieachtig­e stof. De daders worden gezocht bij complotden­kers die vermoeden dat er satanische rituelen worden gehouden.

- Inge Schelstrae­te

Drie Berlijnse topmusea zijn het slachtoffe­r geworden van vandalen. Ongeveer zeventig kunstwerke­n van het Pergamonmu­seum, de Alte Nationalga­lerie en het Neues Museum werden besproeid met een olieachtig­e vloeistof. Zowel Egyptische sarcofagen, sculpturen, archeologi­sche vondsten als negentiend­e-eeuwse schilderij­en werden beschadigd. De aanval vond al plaats op 3 oktober, de Dag van de Duitse Eenheid, maar werd pas dinsdag bekendgema­akt door de radiozende­r Deutschlan­dfunk en het weekblad Die Zeit.

De aanslag werd niet opgeëist en over de dader(s) is nog niets bekend. Maar Deutschlan­dfunk en Die Zeit verwezen onder anderen naar Attila Hildmann. Die was begin 2020 nog bekend als veganistis­che kok. Tijdens de coronacris­is ontpopte hij zich tot antivaxer en actievoerd­er tegen coronamaat­regelen. Tegenwoord­ig verspreidt hij ook de samenzweri­ngstheorie­ën van de Amerikaans­e beweging QAnon over pedofiele en satanische netwerken van politici. Hij is dit jaar ook al gearrestee­rd voor antisemiti­sche uitspraken.

‘De troon van Satan’

Hildmann ging deze zomer meermaals tekeer tegen het Pergamonmu­seum. Daar zijn de objecten tentoonges­teld die werden opgegraven in de stad Pergamon, het huidige Bergama in Turkije. Het pronkstuk is het Pergamon-altaar, een enorm gebouw met vleugels die op armleuning­en lijken links en rechts van een centrale trap. Hildmann noemde het altaar ‘de troon van Satan’ en beweerde dat ‘de wereldwijd­e satanische scène en coronacrim­inelen’ daar mensenoffe­rs en seksuele rituelen uitvoeren.

Hildmann heeft een account op Telegram, een superbevei­ligde messaging app die populair is bij criminelen en complotden­kers, waarop hij 100.000 volgers heeft. Hij citeerde dinsdag de stelling van Die Zeit en Deutschlan­dfunk met het commentaar: ‘FEIT! HET IS DE

TROON VAN BAAL (SATAN) EN DE SATANIST MERKEL WOONT 50 METER VERDER OP KUPFERGRAB­EN 6!’

‘De troon van Satan’ verwijst naar een brief van de apostel Johannes aan de christenen van Pergamon.

In de provincieh­oofdstad werd de cultus van de keizer met harde hand opgelegd. De christen Antipas, die weigerde de keizer te aanbidden, werd ter dood veroordeel­d. Johannes schrijft, in naam van God: ‘Ik ken uw werken en weet waar u woont, namelijk waar de troon van de satan is. U houdt vast aan Mijn Naam, en u hebt het geloof in Mij niet verloochen­d, zelfs niet in de dagen van Antipas, Mijn trouwe getuige, die gedood werd bij u, waar de satan woont.’ Daarna waarschuwt hij de christenen die ook nog andere goden aanbidden, offers doen en ontucht plegen, dat ze zich moeten bekeren.

Getuigen gezocht

Op een persconfer­entie gisteren bleek dat de politie tweeënhalv­e week na de aanval nog grotendeel­s in het duister tast. Ze zoekt één dader, maar sluit niet uit dat er meerdere zijn. ‘De onbekende(n) bracht(en) een vloeistof aan op de objecten en veroorzaak­te(n) zo schade die nog niet kan worden gekwantifi­ceerd.’

Dat de omvang van de schade nog niet duidelijk is, komt volgens Christina Haak van de Staatliche Museen zu Berlin omdat verschille­nde oppervlakk­en anders reageren op de vloeistof, die ondertusse­n wel geanalysee­rd is. Bovendien zijn er ‘geen herkenbare patronen, de dader of daders gingen doelloos te werk, hun motief is nog niet duidelijk’.

Een speciale cel voor kunstdelic­ten van de Berlijnse recherche heeft het onderzoek nu overgenome­n. Dat het vandalisme niet eerder werd bekendgema­akt, was om ‘tactische redenen’, maar de politie roept nu getuigen op. De krant Der Tagesspieg­el kon de brief inkijken die naar bezoekers is gestuurd: ‘Hebt u verdachte personen opgemerkt? Denkt u dat u deze op foto’s kunt herkennen? Heeft u schade opgemerkt in de vorm van vlekken op individuel­e exposities of op de vloer? Zo ja, wanneer en waar?’

Het is onduidelij­k hoe zo’n grote actie kon plaatsvind­en op de Dag van de Duitse Eenheid, een drukke feestdag, zonder dat bezoekers, suppoosten of bewakers ze hebben opgemerkt. Eén vraag kon de persconfer­entie wel beantwoord­en: de Pergamon-troon werd tijdens de aanval niet beschadigd.

‘Het is onduidelij­k hoe zo’n grote actie kon plaatsvind­en op een drukke feestdag, zonder dat bezoekers of suppoosten ze hebben opgemerkt’

 ?? © ?? De bekladde sarcofaag van de profeet Ahmose in het Neues Museum.
Hayoung Jeon/epa
© De bekladde sarcofaag van de profeet Ahmose in het Neues Museum. Hayoung Jeon/epa
 ?? © ?? De directeur van het museum, Friederike Seyfried, toont de schade die vandalen toebrachte­n aan Egyptische kunst. Bernd von Jutrczenka/dpa
© De directeur van het museum, Friederike Seyfried, toont de schade die vandalen toebrachte­n aan Egyptische kunst. Bernd von Jutrczenka/dpa

Newspapers in Dutch

Newspapers from Belgium